لینک‌های قابل دسترسی

خبر تازه
جمعه ۱۰ حمل ۱۴۰۳ کابل ۰۳:۰۶

اسلام کریموف به عمر ۷۸ سالگی درگذشت


اسلام کریموف
اسلام کریموف

اسلام کریموف چهار روز بعد از آن درگذشت که دختر وی در یک پیام اینستاگرام نوشت پدرش سکته مغزی کرده‌است.

اسلام کریموف که زمانی رهبر حزب کمونیست ازبکستان بود، ریاست جمهوری‌اش به یک سیستم خطرناک امنیتی متهم به تخطی‌های جدی از حقوق بشر و صلاحیت روز افزون برای رئیس جمهور متکی بود.

اسلام کریموف در کشوری حاکم بود که به سرکوبی سیستماتیک مخالفین سیاسی، کار اجباری در مزارع پنبه و اعمال متداوم شکنجه توسط پولیس و قوای امنیتی، شهرت داشت.

مرگ کریموف آینده نامعلومی را برای کشوری در بر دارد که در آن فقط یک رهبر بعد از سقوط اتحاد شوروی سابق حاکم بوده‌است، کشوری کاملاً بسته و با هیچ نوع تجربه از دیموکراسی و حاکمیت قانون.

اسلام کریموف در سال ۱۹۳۸ در شهر سمرقند زاده شد و تحصیلاتش را در بخش اقتصاد به سر رسانید. مسیر زندگی سیاسی‌اش در سال ۱۹۸۹ زمانی به اوجش رسید که به حیث رهبر حزب کمونیست جمهوری سوسیالیست ازبک انتخاب شد. وی در سال ۱۹۹۰ زمانیکه کشورش هنوزهم بخشی از اتحاد جماهیر شوروی بود رهبر ازبکستان شده و برای بیش از دو دهه در قدرت ماند.

کریموف گفته بود: "اگر فردا من را انتخاب کنید نیاز دارم حق منحل کردن پارلمان را داشته باشم و تصمیم گیرنده اصلی خودم باشم."

اسلام کریموف در ۳۱ آگست سال ۱۹۹۱ استقلال ازبکستان را اعلان نموده و متعاقباً برندۀ اولین انتخابات ریاست جمهوری این کشور شد.

هر برد وی در انتخابات‌های ۲۵ سال بعدی همانروز با ۹۰ درصد آرا، از سوی غرب رد شده، نه آزاد و نه هم عادلانه خوانده شده بود. دو قضیۀ برنده شدن وی در انتخابات کاملاً مخالف قانون اساسی ازبکستان بود که انتخاب یک فرد را به حیث رئیس جمهور بیشتر از دو بار منع می‌کند.

کریموف متهم بود که به بهانۀ تهدید تندروی اسلامی، اقدامات ظالمانۀ امنیتی را اتخاذ می‌کرد.

وی بعد از حملات تروریستی یازدهم سپتمبر سال ۲۰۰۱ در امریکا، با استفاده از موقعیت ازبکستان، روابطی نزدیک با واشنگتن برقرار کرد و از خاکش در عملیات‌های به رهبری امریکا علیه القاعده و طالبان در افغانستان استفاده می‌شد.

مدافعین حقوق بشر، ایالات متحده را متهم به چشم پوشی از مظالم کریموف در بدل امتیازات ترانزیتی در جنگ علیه تروریزم در افغانستان کرده‌اند، اتهاماتیکه واشنگتن آنرا رد می‌کند.

دو دختر و یک پسر اسلام کریموف
دو دختر و یک پسر اسلام کریموف

کریموف دو دختر دارد گلناره و لولا کریمووا که از سوی شماری زیادی به حیث سوء استفاده کنندگان اصلی سیستم موجود در ازبکستان دیده می‌شوند. این دو خواهر در سال ۲۰۱۱ توسط مجله سویسی بیلان از جمله ۳۰۰ پولدار ترین شخصیت‌های جهان شناخته شدند.

گلناره که از سوی شماری وسیع به حیث جانشین احتمالی سیاسی پدرش شناخته شده‌است از سال ۲۰۱۴ به اینطرف بعد از آن در محضر عام دیده نشده‌است که گزارش‌های منتشر شدند که وی در یک افتضاح بزرگ فساد دخیل بود.

بر اساس قانون اساسی ازبکستان اگر رئیس جمهور قادر به انجام وظایف‌اش نباشد، رئیس سنای آن کشور می‌تواند برای سه ماه این وظایف را به عهده گیرد. ولی برای احراز کرسی ریاست جمهوری ازبکستان برای مدت طولانی تر از سه شخص پُر نفوذ دیگر سخن گفته می‌شود که هر کدام می‌توانند به دلایل خاص جانشین کریموف گردند.

این افراد عبارتند از صدارعظم شوکت میرزاییف، وزیر مالیه رستم عظیموف و رستم عنایتوف رئیس کمیته امنیت ملی ازبکستان.

دیده شود خلاء سیاسی را که مرگ اسلام کریموف در پُر نفوس‌ترین کشور آسیای میانه ایجاد کرده‌است، کی پُر خواهد کرد.

XS
SM
MD
LG