بیست سال قبل از امروز در ششم میزان طالبان به کابل آمدند و قدرت را بدست گرفتند.
یک روز بعد از آن طالبان داکتر نجیبالله رئیس جمهور پیشین و شاهپور احمدزی برادر وی را بدون محاکمه کشتند و سپس در چهاراهی آریانا به دار آویختند.
طالبان در ۶ میزان سال ۱۳۷۵ پس از عقب راندن برهانالدین ربانی رئیس جمهور پیشین افغانستان و حامیان وی وارد کابل شده و بیرق سفید رنگ شان را در این شهر برافراشتند.
محمد امین وقاد رهبر پیشین جهادی میگوید که مجاهدین نتوانستند یک حکومت مرکزی منظم و قوی را ایجاد کنند از همین رو به گفته وی جنگهای داخلی شدت گرفت و در نتیجه زمینه برای به قدرت رسیدن طالبان مسلح فراهم شد.
وی افزود:
"با تأسف در هر ولایت و ولسوالی حاکمیت مجاهدین مختلف بود، به همین خاطر مردم با وضعیت بد روبرو شدند و از آن وضعیت به تنگ شده و از آمدن طالبان استقبال کردند اما مدیریت و سیاست طالبان با مشکلات روبرو بود و مردم دوباره ناراض شدند."
طالبان پس از آنکه کابل را تصرف کردند قوانین سخت اسلامی را وضع کرده، رفتن زنان به دفاتر را ممنوع کرده و مکاتب دختران را بستند.
باشندهگان کابل که از اختلافات و درگیریها میان مجاهدین به تنگ آمده بودند از آمدن طالبان استقبال کردند.
اما اینکه طالبان داکتر نجیبالله رئیس جمهور پیشین و شاهپور احمدزی برادر وی را از دفتر نمایندهگی سازمان مللمتحد در کابل بیرون کشیده و پس از قتل آنان را در چهار راهی آریانا به دار اویختند، حیران شدند.
قتل داکتر نجیبالله واکنشهای ملی، منطقهیی و بینالمللی را به همراه داشت و سبب شد تا ذهنیت جهانیان در برابر طالبان تغییر کند.
اکثر کشورهای جهان به شمول سازمان ملل متحد و مجاهدین اسبق قتل داکتر نجیبالله را بدون محکمه کردن، تقبیح کردند.
طالبان برای پنج سال بدون تصرف ولایتهای بدخشان، تخار و پنجشیر در سراسر کشور در چوکات قوانین سخت اسلامی حاکمیت کردند.
پس از حمله القاعده بالای مراکز تجارتی جهان در امریکا و پناه دادن سران القاعده از سوی طالبان، ائتلاف جهانی به رهبری امریکا به افغانستان حمله کردند و رژیم طالبان را سرنگون کردند.
سلیمان لایق از نزدیکان حزبی داکتر نجیبالله میگوید که قتل داکتر نجیب یک دسیسۀ پلان شده بینالمللی بودهاست.
وی افزود:
"اساساً طالبان عادی نجیب را نکشتند، بر ضد وی پلان استخباراتی پاکستان بود، وی بر اساس یک پلانی که تطبیق آن را پاکستان برعهده داشت، از سوی طالبان کشته شد. اینکه فیصله در مورد قتل نجیب را کی کرده موضوع قابل بررسی است."
آقای لایق میگوید که دفتر نمایندهگی سازمان مللمتحد در حفظ جان داکتر نجیب نیز ناکام شدهاست.
اما برخی از مقامهای پیشین گروه طالبان قتل داکتر نجیبالله را یک عمل تصادفی و غیر پلان شده میخوانند.
سید اکبر آغا از مقامات پیشین طالبان که اکنون رئیس شورای راه نجات است، به رادیو آزادی گفت که داکتر نجیبالله و برادر وی از سوی طالبان عادی کشته شدند.
وی افزود:
"قتل نجیب پلان شده نبود، رهبری طالبان دستور قتل نجیب را ندادهبود بلکه افراد پائین طالبان این کار را انجام دادند و حتی وقتی نجیب به دار اویزان بود برخی از رهبران طالبان آمدند و از این افراد پرسان کردند که چرا این کار را کردهاند."
سید اکبر آغا میگوید از ترس ایجاد اختلافات در میان طالبان، دوسیه عاملان قتل نجیبالله بررسی نشد.
با این همه طالبان روز سه شنبه با نشر اعلامیۀ گفتهاند تصرف کابل به دست آنان یک روز تاریخی و فراموش ناشدنی است.
اما در مورد قتل داکتر نجیبالله در این اعلامیه چیزی گفته نشدهاست.
این در حالیست که چندی پیش شماری از باشندههای ولایت پکتیا با برگزاری یک نشست، خواهان به خاکسپاری جسد داکتر نجیبالله، رئیس جمهور سابق افغانستان در کابل شدند.
گزارش: نورالله شایان