شماری از فعالان جامعه مدنی و شخصیتهای سیاسی میگویند، جامعه جهانی باید مشکلات خط فرضی دیورند میان افغانستان و پاکستان را حل نماید.
آنها که روز جمعه بخاطر ۱۲۳مین سالروز خط فرضی دیورند در کابل گردهم آمده بودند گفتند که مشکلات کنونی در افغانستان برخاسته از خط فرضی دیورند است.
این فعالان جامعه مدنی و شخصیتهای سیاسی در نشستی که از سوی تحریک لوی افغانستان در کابل راه اندازی شده بود علاوه بر محکوم کردن خط فرضی دیورند تاکید کردند که باید مردم افغانستان این مشکل ملی را حل نماید.
عبدالجمیل وقار رئیس این نهاد میگوید:
" بخاطر حل این مسئله از جامعه جهانی میخواهیم که پس از ۱۲۳ سال و در روشنایی با اصول جهانی بخاطر رسیدن به حق به خواستههای افغانها لبیک بگوید و مانند گذشته خاموشی اختیار نکند زیرا این مسئله جفا تاریخی در حق افغانها است."
۱۲۳ سال قبل معاهده خط فرضی دیورند در دوازدهمنوامبر سال ۱۸۹۳ میلادی در زمان امیر عبدالرحان خان امضا گردید و بسیاری افغانها امضای این تفاهمنامه را لکه بدنامی در تاریخ افغانستان میدانند.
خط فرضی دیورند که ۲۶۴۰ کیلومتر طول دارد تا اکنون نه از سوی حکومت افغانستان و نه هم از مردمی که در دوطرف این خط زندهگی میکنند پذیرفته شده است.
قبل از این وزارت خارجه افغانستان گفته بود که این فیصله را بجای حکومت ها، مردم دو طرف خواهند کرد.
اگر چه حکومت پاکستان به شکل رسمی تا اکنون چیزی نگفته است اما رئیس حزب عوامی ملی پشتونخوا آقای محمود خان اسکزی و تعدادی از بزرگان پشتونخوا همیشه در بیانیه های شان گفته اند که "از آمو تا اباسین خاک افغانستان است" و این خط فرضی هرگز مردم دو طرف را از هم جدا ساخته نمی‌تواند.
با آنکه از این مسئله سالها میگذرد اما هنوز هم مشکلات خط دیورند میان افغانستان و پاکستان حل نگردیدهاست.
از سوی هم لعل پاچا آزمون مشاور فرهنگی رئیس جمهور میگوید، مشکلات خط دیورند تنها مربوط یک قوم نه بلکه زخم ناسور بر سینه تمام افغانها میباشد و افغانها به هیچ عنوان این خط را به رسمیت نمیشناسند.
لعل پاچا آزمون افزود برخی حلقات در داخل کشور با این مسئله مخالفت کرده تلاش مینمایند تا این خانه را کوچک بسازند.
او گفت:
" دیورند یک خط تحمیلی و ناسور است نه تنها دیورند برای ما ناسور گردیده بلکه در داخل نیز زخمهای ناسور پیدا شده‌است که ما قصدا این خانه خود را کوچک میسازیم."
استاد خیرالحق عضو مرکز مطالعات استراتیژیک میگوید، مشکلات دیورند تنها از پشتونها نه بلکه این مشکل ظلم بزرگ در حق تمام افغانهاست.
او افزود:
" زمانیکه ما میخواهیم در مورد خط دیورند صحبت کنیم این بدین معنا نیست که یک تعداد پشتونها آنسوی خط دیورند زندهگی میکنند و تعداد دیگر آنها این سوی خط زندهگی میکنند این خط دیورند روی چند دلیل برای ما اهمیت دارد."
به گفته آقای خیرالحق، حکومت افغانستان باید با ایجاد یک کمیسیون متشکل از افراد نخبه و مسلکی برای جامعه جهانی ثابت بسازد که خط فرضی دیورند هیچ اعتبار نداشته و این مشکل را باید برای همیشه حل گردد.
