لینک‌های قابل دسترسی

خبر تازه
جمعه ۱۰ حمل ۱۴۰۳ کابل ۱۲:۳۹

عوامل بی نتیجه ماندن تلاش های صلح در 1391 چه بوده است؟


شماری از آگاهان امور سیاسی افغان می گویند، عوامل مختلف سبب بی نتیجهء ماندن تلاش های صلح در سال 1391 در افغانستان شده اند. با آنکه مردم افغانستان انتظار داشتند تا تلاش های صلح درجریان سال 1391 شمسی به نتیجه برسد اما با پایان این سال روشن شد که این تلاش ها فقط در حد گفتار باقی ماندند.

به گفتهء تعدادی از آگاهان سیاسی تا اخیر این سال بازار گفتگوهای صلح بسیار گرم بود اما با وجود تلاش های زیاد، حکومت افغانستان نه توانست طالبان مسلح را به میز مذاکره بکشاند. وحید مژده یکی از این آگاهان به روز چهارشنبه در صحبت با رادیو آزادی گفت که دلیل اصلی بی نتیجه ماندن تلاش های صلح موجودیت بعضی از موانع به سطح ملی و بین المللی بوده است.

« یکی از مشکلات عمده این است که طالبان هر نوع مذاکره با حکومت افغانستان را رد کرده اند در حالی که حکومت تاکید دارند تا گفتگوها تحت رهبری حکومت افغانستان صورت گیرد. از طرف دیگر امریکایی ها نیز به وعده خود برای طالبان که گفته بودند، برای آنان دفتر قطر را باز می کنند، وفا نکردند. بناً امیدی که در این راستا وجود داشت به نا امیدی تبدیل شد. »

در اوایل سال 1391 یک هیات حزب اسلامی به رهبری گلبدین حکمتیار برای انجام مذاکرات صلح به کابل آمد، اما پس چند بار رفت و آمد این هیات، سرانجام این گفتگو ها نتیجهء را به همراه نداشت. در جریان این سال امیدواری ها برای آغاز گفتگوها با طالبان نیز بیش از حد بود، حتی حکومت افغانستان با گشایش یک دفتر برای آنان در قطر نیز موافقه کرد.

سال 1391 شاهد رهایی بیش از 20 زندانی طالب از زندان های پاکستان نیز بود که بعد از سفر یک هیات شورای عالی صلح افغانستان به آن کشور در این زمینه توافق صورت گرفت. اما پاکستان ملا عبدالغنی برادر را که فرد مهم برای گفتگوهای صلح افغانستان خوانده می شود تا هنوز هم در زندان نگهداشته است.

با این حال فاضل سانچارکی سخنگوی ایتلاف ملی، در کنار ضعیف خواندن اسراتیژی حکومت در خصوص روند تلاش های صلح می گوید که پاکستان هم در این عرصه همکاری صادقانه نکرده است.

« تا هنوز پاکستان به صورت بسیار بازیگرانه با این موضوع برخورد کرده و هیچ تغییر اساسی در استراتیژی خود به وجود نیاورده است. همچنان پاکستان از گروه های مسلح مخالف به حیث یک وسیله و ابزار دامن زدن به تشنجات افغانستان ایجاد نا امنی استفاده کرده است. پاکستان باید وادار گردد تا از چنین مسایل دست بردارد. »

در اواخر سال 1391 شمسی شماری از اعضای شورای عالی صلح، طالبان و احزاب مخالف سیاسی حکومت در نشستی حضور یافتند که برای گفتگوهای صلح افغانستان از سوی یک انستیتیوت تحقیقاتی فرانسه در پاریس راه اندازی گردید. پس از آن نشستی دیگری در شهر دوبی امارات متحدهء عربی نیز برگزار شد که برخی از اعضای احزاب مخالف سیاسی حکومت آقای کرزی نیز در آن شرکت کردند.

هرچند حکومت افغانستان راه اندازی همچو نشست ها را رد کرده و تاکید نمود که این نشست ها باید از سوی شورای عالی صلح این کشور به راه انداخته شود. اما برگزاری چنین نشست ها مردم افغانستان را برای برقراری صلح در کشور شان بسیار امیدوار ساخت.

شماری از افغانها نیز به این مساله اشاره می کنند:
« محمد اسرار پویا هستم یکی از باشنده های افغانستان، بدون شک تا حدودی این نشست ها موثر بوده ولی عمیقاً نتوانستند کاری بکنند برای صلح افغانستان. »
« من امین هستم به نظر من این تلاش ها نتیجه نداده است، و انگیزه اش به گمان من عدم ارادهء کسانی که در راس برای آوردن صلح کار می کنند، است. »


در این سال رهبران افغانستان، پاکستان و بریتانیا نیز در لندن تعهد کردند که تا شش ماه آینده باید روی تلاش های صلح در افغانستان باید به یک توافق برسند. اما به دنبال توافق سران سه کشور در نشست سه جانبهء لندن مولانا طاهر اشرفی رییس شورای علمای پاکستان اعلام نمود که در نشست مشترک علمای افغانستان و پاکستان که قرار بود در کابل برگزار گردد، شرکت نمی کنند.

این اظهارات آقای اشرفی عکس العمل تند حکومت افغانستان را در پی داشت و بسیاری از افغانها گفتند که پاکستان حاضر به همکاری صادقانه در روند صلح نیست. از سوی هم شماری از اعضای شورای عالی صلح افغانستان می گویند که این شورا در سال 1391 دست های نیز داشته است.

مولوی شهزاده شاهد یک عضو شورای عالی صلح:
« از طریق کمیته های ولایتی برای بسیاری از مردم رسیده گی صورت گرفت، به آنان قناعت داده شد و تعداد زیادی افغان ها با دولت یکجا شده و سلسلهء جنگ کاهش یافت. مسالهء دوم این است که به پاکستان سفر های زیادی انجام شد وتلاش صورت گرفت تا همکاری آن کشور جلب گردد. آنان نیز در بخش ملکی و نظامی تعهد همکاری را نموده اند. همچنان در قسمت آزادی زندانیان از زندان های پاکستان و حذف نام آنان از لست سیاه هم کار شده است. »

رییس جمهور حامد کرزی نیز در جریان سال 1391 شمسی از مخالفان مسلح چند بار خواست تا از جنگ دست کشیده و به روند صلح یکجا شوند. خواستی که با جواب منفی مخالفان مسلح همراه بود و تاکید آنان این بود که با حکومت افغانستان مذاکره نمی کنند.

در این حال رییس جمهور کرزی در مراسم تجلیل از روز جهانی زن در کابل گفت که طالبان حملات انتحاری را در افغانستان در خدمت به امریکا انجام میدهند.
« طالبان هم هر روز با امریکایی ها در صحبت هستند ولی در کابل و خوست باز بمب را منفجر می سازد که برای امریکا قوت خود را نشان میدهیم. نخیر این کار نشان دادن قوت به امریکا نه بلکه در خدمت امریکا بود. »

این اظهارات آقای کرزی از سوی مقام های امریکایی و طالبان مسلح رد شد و نیز عکس العمل تند را در داخل و خارج از افغانستان در پی داشت. حکومت افغانستان پیوسته از پاکستان خواسته است تا رهبران طالبان را در آن کشور به سر می برند و ادار به مذاکرات صلح سازد. اما با وجود تعهدات مقام های پاکستانی در این خصوص آگاهان سیاسی به این باور اند که پاکستان سیاست دوگانه را در برابر افغانستان بازی می کند.


سید فتح محمد بها
XS
SM
MD
LG