شماری از بزرگان قوم بیات که در لوگر، غزنی، بلخ و کابل زیست دارند میگویند که خواهان امتیاز نیستند ولی سهم سیاسی در حکومت حق مسلم آنهاست.
آنها روز جمعه در نشستی که به همین مناسبت در کابل تدویر یافته بود همچنان تأکید کردند که باید هویت تمام اقوام که در قانون اساسی افغانستان ذکر نشده در تذکرههای برقی درج شوند.
اسماعیل قاسمیار یکی از بزرگان قوم بیات و مشاور روابط بینالمللی شورای عالی صلح در این مورد گفت:
" ما تنها در تذکرههای برقی خواهان درج هویت نیستم بلکه در قدرت دولتی هم باید به ما سهم داده شود، در آینده نزدیک ما با رئیس جمهور ملاقات داریم و در ملاقات این موضوع را مطرح خواهیم کرد که قوم بیات قوم تاریخی است و هیچکس نمیتواند آنرا حذف کند."
هر چند آمار دقیق از ساکنین قوم بیات در کشور در دست نیست، اما لوگر، غزنی، بلخ و کابل از جمله ولایتی هستند که این قوم در آنجا بیشتر زیست دارند.
پیش از این تعدادی از اقوام دیگر نیز در مورد کم بودن سهم آنان در حکومت شکایت داشته اند اما رئیس جمهور محمد اشرف غنی همواره تاکید کرده که هیچ افغان از افغان دیگر برتر نیست و هیچ افغان از افغان دیگر کمتر نیست و باید همه اقوام در حکومت سهم فعال داشته باشند.
آگاهان سیاسی میگویند، اگر هر قوم بدون در نظرداشت یک میکانیزم خاص در حکومت سهم بگیرند و بجای کشور و منافغ ملی منافع شخصی و قومی را ترجیح دهند این مسئله یک چالش بزرگ برای به میان اوردن یک ملت واحد و نظام قوی است.
خالد سعادت استاد پوهنتون و آگاه امور در این مورد گفت:
" اگر هر شخص به اساس قومیت سخن از سهم سیاسی بزند من فکر میکنم که ما در بخش ساختن یک ملت واحد با چالش جدی روبرو میشویم و ملت واحد تعریف شده نمیتوانیم، معنای وحدت ملی از نظر قانون و حقوق اینست که همه سهیم باشد اما نه اینکه از آدرس قوم خود را معرفی کند و بعد تمام خدمات و فعالیتهای خود را به یک قوم مشخص وقف کند."
به گفته آقای سعادت اقوام ساکن در افغانستان که در سالیان متمادی به گونه خوب با هم زندگی کردهاند باید با هم پذیری یکدیگر در راستای به وجود آوردن یک ملت واحد و نظام قوی که به گفته وی راه حلهای بسیاری مشکلات افغانستان در آن نهفته است تلاش جدی را انجام دهند.
نورالله شایان