زهرا ۲۵ ساله دو سال پیش پوهنزی کمپیوتر ساینس را در پوهنتون هرات به امید پیدا کردن کار مناسب تمام کرد و با تلاش زیاد در بخش «آیتی» در یکی از ادارههای دولتی گماشته شد. اما این دختر تصور نمیکرد که با سقوط هرات به دست طالبان، از کار کردن محروم شود.
زهرا از ترس طالبان نمیخواهد که محل کارش را مشخص کند. او به رادیو آزادی گفت: "کار من کار با کمپیوتر بود، اما با سقوط هرات توسط طالبان من سراغ کار خود رفتم، ولی طالبان اجازه ندادند که من سر کار خود حاضر شوم. آنان برای من گفتند که تو زن هستی و باید در خانه باشی و به جای تو باید مردان کار کنند."
روایت زهرا، روایت صدها دختر شاغل در هرات است که با سقوط هرات به دست طالبان، تمام آرزوهایشان مبنی بر کار کردن در بیرون از خانه نقش بر آب شده.
فاطمه عزیزی ۲۳ سال دارد. او یکونیم سال برای پیدا کردن کار مناسب در هرات تلاش کرد، اما حالا بیکار شده.
او در نگرانی شدید به سر میبرد که چگونه بتواند مصارف خانواده ۱۰ نفریاش را تأمین کند: "من خودم مدت زیادی بیکار بودم، پس از آن با تلاشهای زیادی وظیفه به دست آوردم، ولی متأسفانه حتی یک ماه هم طول نکشید که به خاطر ناامنیهای هرات و طالبان آمدند و دفتر برای ما گفتند که دوباره به شما نیازی نیست که سر کار بیاید. پروژه موسسه ما که در بخش حمایت از زنان کار میکرد، به خاطر آمدن طالبان عملاً کارش متوقف شد و این واقعیت یک ضربه بزرگی بود برای همه خانمهای که به دفاتر دولتی و غیر دولتی کار میکردند."
بهناز رسولی، مسئول بخش ارتباطات کمپاین پولیو در غرب افغانستان است، اما حالا از ترس جان خود به خاطر تسلط طالبان کارهایش را از خانه انجام میدهد. او از طالبان تقاضا میکند که مانع کار زنان نشوند: "تعداد زیادی از دختران شاغل در افغانستان به مشکل مواجه شدهاند، چرا که حقوق کار از آنان گرفته شده است. بسیاری از این زنان شغل خود را از دست دادهاند و این شرایط واقعاً برای ما ناگوار است. از گروه طالبان میخواهیم که حقوق اساسی ما را مد نظر بگیرند، حق کار کردن ما نباید پایمال شود. ما به کاری که انجام میدهیم، باورمند هستیم و باید شرایط کاری به زنان هم چنان باقی بماند."
در موج بیکار شدن دختران از ادارههای دولتی هرات، اما مولوی شیر احمد عمار، معاون والی طالبان برای هرات به زنان اطمینان میدهد که بر اساس شریعت اسلامی اجازه کار به آنان داده میشود: "انشاالله امارت اسلامی خدمتی که خواهران و زنان در هرات میکنند، در چوکات شریعت اسلامی باشد، هیچ ممانعتی نیست. من به خواهران و مادرانی که در ادارات کار میکنند، مشوره و نظر من این است که منتظر امر و هدایت امارت اسلامی باشند."
دختران افغان بهشمول زهرا، فاطمه و بهناز میگویند که آنان با پوشش اسلامی سر کارشان میرفتند و نباید گروه طالبان مانع کار کردنشان میشد. این زنان هشدار میدهند که برگشت به عقب برایشان پذیرفتنی نیست و هم چنان زیر پرچم طالبان برای دسترسی به حقوقشان مبارزه میکنند.
محرومیت زنان از آموزش و کار در دوران نخست حاکمیت گروه طالبان در نیمه دوم دهه ۹۰ میلادی نیز اتفاق افتاده بود.
هر چند طالبان تاکید دارند که حالا نسبت به گذشته تغییر مثبت کردهاند، اما برخی از زنان افغان به شک و تردید به عملکرد طالبان مینگرند.
این در حالی است که هم اکنون گروه طالبان به استثنای پنجشیر در تمام افغانستان تسلط دارند.