عبدالله عبدالله یک دیپلومات ارشد سابق افغانستان به حیث یک رقیب عمدهء رییس جمهور حامد کرزی درانتخابات تبارز کرده است.
عبدالله عبدالله داکتر چشم است ، اکثریت بخش زنده گی سیاسیش را به حیث سخنگو و نمایندۀ یک گروه سیاسی نظامی در افغانستان سپری کرده که دربرابر قشون اتحاد شوروی و سپس طالبان میجنگیدند.
مرکز خبری رادیو آزادی دربارۀ زنده گی وفعالیت های داکترعبدالله می نویسد:
برخی ازاهالی ولایت پنجشیردریکی از روزهای گرم تابستان درین اواخر حمایت شان را ازداکترعبدالله اعلام داشتند.
جمعیت انبوه مردم وی را بهترین نامزد درانتخابات آینده ریاست جمهوری دانسته با شور وهیجان زیاد به طرفداری از وی شعارمی دادند واورا به حیث دستیار و همسنگر احمدشاه مسعود قوماندان مشهورمجاهدین درپنجشیر مورد ستایش قرار دادند.
داکتر عبدالله میان یک نسل ازجوانان افغانستان که درجهاد دربرابر قشون شوروی درسال های نوزده هشتاد وسپس درمقاومت علیه طالبان والقاعده درسالهای نوزده نود سهیم بودند، شهرت دارد .
به نظرمی رسد که کمپاین انتخاباتی عبدالله عبدالله با استفاده ازهمین گرایش ها و روابط، مردم را به طرفداری خودش دعوت می کند.
مولوی محمدعظیم عظیمی یکی ازرهبران محلی قندز که هوادار عبدالله عبدالله می باشد درگردهمایی اخیر کمپاین انتخاباتی وی درین ولایت هدف مبارزات انتخاباتی خود ش را چنین توضیح داد:
"همۀ مردم افغانستان خواهان تغییربنیادی وریشه ای درنحو وشکل گیری نظام سیاسی وخواهان تحقق خواسته های هزاران وملیون ها شهید این ملت که همانا دفاع از ارزش های دینی وتامین امنیت مردم وتلاش درجهت بهترشدن وخوبترشدن معیشت زندگی مردم است، می باشند."
داکترعبدالله که چهل وهشت سال عمردارد متولد کابل می باشد .
پدر پشتون تبار وی یکی از وکلای منتصب سنای افغانستان در دوران محمدظاهرشاه بود.
وی بعد فراغت از پوهنتون دررشتهء طبابت چشم، دراوایل سال های اشغال افغانستان توسط اتحاد شوروی به پاکستان هجرت کرد، اما بعد از برگشت به زادگاه مادرش درپنجشیر، یکی از دوستان بسیارنزدیک وطبیب شخصی احمدشاه مسعود شد.
عبدالله عبدالله که به چندین زبان صحبت می کند و ازشهرنشینان است بعد از سقوط رژیم داکتر نجیب الله درسال 1992 سخنگوی احمدشاه مسعود در وزارت دفاع کشورمقررگردید.
این زمان بود که کابل پایتخت افغانستان به میدان جنگ گروه های با هم رقیب مجاهد ین مبدل شد و این جنگ ها تقریبا سه سال دوام کرد.
هنگامیکه طالبان به حیث یک نیروی جدید اکثریت خاک افغانستان را درواسط سالهای نوزده نود تصرف کردند ، داکترعبدالله سمت سخنگوی دولت استاد ربانی و مقاومت دربرابر طالبان را به عهده داشت.
عبدالله عبدالله ادعا می کند که هنگام سقوط رژیم طالبان درسال 2001 حامدکرزی را درکنفرانس بن به حیث رییس جمهورجدید پیشنهاد کرده است.
وی قبل ازینکه درسال 2006 از وظیفه اش برکنارساخته شود، درکابینۀ حامد کرزی درحکومت های انتقالی، موقت و منتخب به حیث وزیر خارجه کار می کرد.
عبدالله عبدالله اکنون فرصت های جبران ناررسایی های یک ادارۀ را می بیند که خود وی سه سال قبل ازآن کنار رفته است.
درحالیکه بسیاری افغانان از فساد اداری وعدم موثریت ادارۀ فعلی ابراز یاس وناامیدی می کنند داکترعبدالله زیرشعارتغییر وامیدواری به مبارزات انتخاباتی خود ادامه می دهد.
وی دریک مصاحبۀ خود درین اواخر به رادیوآزادی گفت که می تواند اوضاع را تغییردهد. وی به رادیو آزادی گفت:
"حامدکرزی یک فرصت طلایی را به یک وضعیت مصیبت بارمبدل ساخت. مردم ازوی می پرسند که چطورمی تواند یک وضعیت مصیبت بار را دوباره بهترسازد ؟ من فکر نمی کنم که رییس جمهورفعلی توانایی چنین کار را داشته باشد. افغانستان به تغییرنیازدارد ومن ازطریق خط مشی، برنامه ها وپروگرام های خود این تغییر را پیش کش می کنم"
عبدالله عبدالله که هنگام ملاقات های دیپلوماتیک ومصاحبه ها دریشی عصری به تن می داشته باشد وهنگام ملاقات با مردم واهالی قرا و قصبات با لباس ملی افغانی ظاهر می شود، وی ازخودش تصویر یک افغان عصری را دراذهان منعکس می سازد که می تواند با داشتن سابقۀ جهادی خود را با شرایط روز عیار سازد .
کسانیکه عبدالله عبدالله را ازنزدیک می شناسند و باوی همکاربوده اند، قیادت و مهارت های دیپلوماتیک اورا می ستایند.
داکتر روان فرهادی که اکنون هشتاد سال عمر دارد و سابق نمایندۀ افغانستان درسازمان ملل بود ، کارکرد های داکتر عبدالله را هنگام سرپرستی وزارت خارجه درسال 1999 می ستاید.
هنگامیکه حکومت وی کنترول وتسلط بر کشور را درمقابل هجوم طالبان به تدریج از دست داد وی توانست ضربات کاری دیپلوماتیک را برپیکرحرکت طالبان وارد کند.
داکترروان فرهادی درین باره می گوید:
" داکترعبدالله درزمان تسلط طالبان وبعد ازآن کارهای وزارت خارجه را اجراکرد و یک مدت زیاد هم توانست که ازبیرون افغانستان کارهای وزارت خارجه را اداره کند. چون درحقیقت دروقت طالبان آنها تسلط بردفاترخارجۀ افغانستان و برملل متحد نداشتند .طالبان موفق نه شدند که برای یک دقیقه هم با وجود کوشش های بسیار زیاد پاکستان داخل ملل متحد شوند."
با اینکه عبدالله عبدالله خود را کاندید مستقل ریاست جمهوری اعلان کرده است، مبارزات انتخاباتی وی مورد حمایت جمعیت اسلامی افغانستان می باشد.
این سازمان به اخوان المسلمین مصر شباهت داشته و تاجکان درآن نفوذ بیشتر دارند.
برخی از اعضای جبهۀ متلاشی شدۀ ملی متحد ، که یک ایتلاف ازگروه های جهادی وکمونیستان سابق بود نیز از داکترعبدالله حمایت می کنند.
عبدالله عبدالله با داشتن سابقۀ دیپلوماتیک یکی از بارزترین نامزدان انتخابات ریاست جمهوری آینده محسوب می شود که بعد از کسب آرای کافی امکان دارد با حامد کرزی دردوردوم انتخابات رقابت کند.
اویک سلسله تغییرات سیاسی را درتشکیلات دولت وعده می دهد که عمده ترین آن تغییر نظام ریاستی کشور به نظام صدارتی می باشد.
وی درنظام مد نظرخود می خواهد صدراعظم کشور درمقابل پارلمان جوابده باشد.
وی همچنین می خواهد که ازطریق انتخاب والیان وشاروالان توسط مردم اقتداررا به مردم محل بیشتر تفویض کند.
با اینکه نخبه گان سیاسی افغانستان بعد از بحث های گرم درین باره به یک توافق درجرگۀ سال 2004 دست یافتند ، داکترعبدالله به این نظراست که نظام های ریاستی به استثنای امریکا درجاهای دیگر موفق نبوده است.
وی می گوید:
"وقتیکه شما به نظام ریاستی دقیق شوید چنین نظام ها به حکومت مطلق مبدل می شوند. ومتاسفانه چیزیکه امروز واقع شده فاصلۀ روزافزونیست که میان مردم وحکومت ایجاد شده است . وحکومت دربرابرمردم مسئول وجوابده نیست. قیادت ورهبری ، اداره وخود نوعیت نظام علت های این همه ناررسایی هستند . نظام صدارتی می تواند سهم گیری وسیعتر مردم وجوابدهی حکومت دربرابرمردم را تضمین کند."
داکترعبدالله می گوید درامر مصالحه با طالبان میانه رو خواه طالبان عادی باشند یا اعضای رهبری آنها از قابلیت های دیپلوماتیک خود برای ثبات وآرامی کشورکارخواهد گرفت.
داکترعبدالله که رهبری جانب افغانی را درجرگۀ صلح دوسال قبل افغانستان پاکستان به عهده داشت ادعا می کند که وی مناسبترین شخص برای دنبال کردن مذاکرات صلح می باشد، چون تلاش های کنونی آشتی ومصالحه به گفتۀ وی مبهم وسری می باشند.
عبدالله عبدالله می گوید:
"من می دانم که چطورصلح کنم ومن فکرمی کنم که شرایط برای رسیدن به صلح اکنون نسبت به ده سال گذشته بهترمی باشد. اما درعین حال شرایط فعلی ایجاد تفاهم همۀ جوانب را ایجاب می کند. تا جاییکه به من ، برنامه ها وتیم من تعلق می گیرد متعهد بودن به صلح وآشتی درقدم اول می باشد .
پس امیدواریم که با یک نوع برنامۀ ملی آشتی به رهبری افغان ها دروازه باز خواهد شد."
اما منتقدین داکترعبدالله می گویند که روابط تنگاتنگ وی با یک گروه سیاسی، جذابیت ملی وی را خدشه دارمی سازد.
اکثریت سوال های که از سوی شنونده گان دریکی ازبرنامۀ درامواج آزادی رادیو آزادی که به صورت مستقیم نشر می شود به داکترعبدالله درین اواخر متوجه شد، دربارۀ سابقۀ سیاسی وی بود.
منتقدین همچنین می گویند که عبدالله عبدالله هنگامیکه سمت وزارت خارجه را به عهده داشت این وزارتخانه را از اعضای گروه خود پرساخت .
اما هواداران وی می گویند که پیام عبدالله عبدالله مردم را درسرتا سر افغانستان جذب کرده است.
عبدالقدیر دقیق رییس دفتر مبارزات انتخاباتی داکترعبدالله درولایت فراه ادعا می کند که وی از حمایت وسیع مردم برخورداراست.
وی به گردهمایی اخیر مردم درین ولایت اشاره کرده می گوید که مردم اقوام وقبایل مختلف درین گردهمایی حمایت خودرا از عبدالله عبدالله ابراز داشتند.
وی گفت:
"مردم شهرفراه درین گردهمایی شرکت کردند. فارغان صنوف دوازدهم، رییس شواری جوانان ونماینده گان آنها همه درین گردهمایی سهم گرفتند تا اعلام حمایت کنند. نماینده گان اقوام بارکزی ، نورزی، تاجک وهمچنین شیعه ها نیز ابراز حمایت کردند."
درحالیکه عمده ترین رهبران جهادی برای انتخاب دوبارۀ رییس جمهورکرزی کمپاین می کنند ، تشکیل واستحکام یک ایتلاف ملی طوری که هواداران عبدالله عبدالله درفراه ازآن یاد آورشدند یک آزمون عمده دربرابر وی می باشد.
برای شنیدن مصاحبهء اختصاصی رادیو آزادی با عبدالله عبدالله روی این متن کلیک کنید.
عبدالله عبدالله داکتر چشم است ، اکثریت بخش زنده گی سیاسیش را به حیث سخنگو و نمایندۀ یک گروه سیاسی نظامی در افغانستان سپری کرده که دربرابر قشون اتحاد شوروی و سپس طالبان میجنگیدند.
مرکز خبری رادیو آزادی دربارۀ زنده گی وفعالیت های داکترعبدالله می نویسد:
برخی ازاهالی ولایت پنجشیردریکی از روزهای گرم تابستان درین اواخر حمایت شان را ازداکترعبدالله اعلام داشتند.
جمعیت انبوه مردم وی را بهترین نامزد درانتخابات آینده ریاست جمهوری دانسته با شور وهیجان زیاد به طرفداری از وی شعارمی دادند واورا به حیث دستیار و همسنگر احمدشاه مسعود قوماندان مشهورمجاهدین درپنجشیر مورد ستایش قرار دادند.
داکتر عبدالله میان یک نسل ازجوانان افغانستان که درجهاد دربرابر قشون شوروی درسال های نوزده هشتاد وسپس درمقاومت علیه طالبان والقاعده درسالهای نوزده نود سهیم بودند، شهرت دارد .
به نظرمی رسد که کمپاین انتخاباتی عبدالله عبدالله با استفاده ازهمین گرایش ها و روابط، مردم را به طرفداری خودش دعوت می کند.
مولوی محمدعظیم عظیمی یکی ازرهبران محلی قندز که هوادار عبدالله عبدالله می باشد درگردهمایی اخیر کمپاین انتخاباتی وی درین ولایت هدف مبارزات انتخاباتی خود ش را چنین توضیح داد:
"همۀ مردم افغانستان خواهان تغییربنیادی وریشه ای درنحو وشکل گیری نظام سیاسی وخواهان تحقق خواسته های هزاران وملیون ها شهید این ملت که همانا دفاع از ارزش های دینی وتامین امنیت مردم وتلاش درجهت بهترشدن وخوبترشدن معیشت زندگی مردم است، می باشند."
داکترعبدالله که چهل وهشت سال عمردارد متولد کابل می باشد .
پدر پشتون تبار وی یکی از وکلای منتصب سنای افغانستان در دوران محمدظاهرشاه بود.
وی بعد فراغت از پوهنتون دررشتهء طبابت چشم، دراوایل سال های اشغال افغانستان توسط اتحاد شوروی به پاکستان هجرت کرد، اما بعد از برگشت به زادگاه مادرش درپنجشیر، یکی از دوستان بسیارنزدیک وطبیب شخصی احمدشاه مسعود شد.
عبدالله عبدالله که به چندین زبان صحبت می کند و ازشهرنشینان است بعد از سقوط رژیم داکتر نجیب الله درسال 1992 سخنگوی احمدشاه مسعود در وزارت دفاع کشورمقررگردید.
این زمان بود که کابل پایتخت افغانستان به میدان جنگ گروه های با هم رقیب مجاهد ین مبدل شد و این جنگ ها تقریبا سه سال دوام کرد.
هنگامیکه طالبان به حیث یک نیروی جدید اکثریت خاک افغانستان را درواسط سالهای نوزده نود تصرف کردند ، داکترعبدالله سمت سخنگوی دولت استاد ربانی و مقاومت دربرابر طالبان را به عهده داشت.
عبدالله عبدالله ادعا می کند که هنگام سقوط رژیم طالبان درسال 2001 حامدکرزی را درکنفرانس بن به حیث رییس جمهورجدید پیشنهاد کرده است.
وی قبل ازینکه درسال 2006 از وظیفه اش برکنارساخته شود، درکابینۀ حامد کرزی درحکومت های انتقالی، موقت و منتخب به حیث وزیر خارجه کار می کرد.
عبدالله عبدالله اکنون فرصت های جبران ناررسایی های یک ادارۀ را می بیند که خود وی سه سال قبل ازآن کنار رفته است.
درحالیکه بسیاری افغانان از فساد اداری وعدم موثریت ادارۀ فعلی ابراز یاس وناامیدی می کنند داکترعبدالله زیرشعارتغییر وامیدواری به مبارزات انتخاباتی خود ادامه می دهد.
وی دریک مصاحبۀ خود درین اواخر به رادیوآزادی گفت که می تواند اوضاع را تغییردهد. وی به رادیو آزادی گفت:
"حامدکرزی یک فرصت طلایی را به یک وضعیت مصیبت بارمبدل ساخت. مردم ازوی می پرسند که چطورمی تواند یک وضعیت مصیبت بار را دوباره بهترسازد ؟ من فکر نمی کنم که رییس جمهورفعلی توانایی چنین کار را داشته باشد. افغانستان به تغییرنیازدارد ومن ازطریق خط مشی، برنامه ها وپروگرام های خود این تغییر را پیش کش می کنم"
عبدالله عبدالله که هنگام ملاقات های دیپلوماتیک ومصاحبه ها دریشی عصری به تن می داشته باشد وهنگام ملاقات با مردم واهالی قرا و قصبات با لباس ملی افغانی ظاهر می شود، وی ازخودش تصویر یک افغان عصری را دراذهان منعکس می سازد که می تواند با داشتن سابقۀ جهادی خود را با شرایط روز عیار سازد .
کسانیکه عبدالله عبدالله را ازنزدیک می شناسند و باوی همکاربوده اند، قیادت و مهارت های دیپلوماتیک اورا می ستایند.
داکتر روان فرهادی که اکنون هشتاد سال عمر دارد و سابق نمایندۀ افغانستان درسازمان ملل بود ، کارکرد های داکتر عبدالله را هنگام سرپرستی وزارت خارجه درسال 1999 می ستاید.
هنگامیکه حکومت وی کنترول وتسلط بر کشور را درمقابل هجوم طالبان به تدریج از دست داد وی توانست ضربات کاری دیپلوماتیک را برپیکرحرکت طالبان وارد کند.
داکترروان فرهادی درین باره می گوید:
" داکترعبدالله درزمان تسلط طالبان وبعد ازآن کارهای وزارت خارجه را اجراکرد و یک مدت زیاد هم توانست که ازبیرون افغانستان کارهای وزارت خارجه را اداره کند. چون درحقیقت دروقت طالبان آنها تسلط بردفاترخارجۀ افغانستان و برملل متحد نداشتند .طالبان موفق نه شدند که برای یک دقیقه هم با وجود کوشش های بسیار زیاد پاکستان داخل ملل متحد شوند."
با اینکه عبدالله عبدالله خود را کاندید مستقل ریاست جمهوری اعلان کرده است، مبارزات انتخاباتی وی مورد حمایت جمعیت اسلامی افغانستان می باشد.
این سازمان به اخوان المسلمین مصر شباهت داشته و تاجکان درآن نفوذ بیشتر دارند.
برخی از اعضای جبهۀ متلاشی شدۀ ملی متحد ، که یک ایتلاف ازگروه های جهادی وکمونیستان سابق بود نیز از داکترعبدالله حمایت می کنند.
عبدالله عبدالله با داشتن سابقۀ دیپلوماتیک یکی از بارزترین نامزدان انتخابات ریاست جمهوری آینده محسوب می شود که بعد از کسب آرای کافی امکان دارد با حامد کرزی دردوردوم انتخابات رقابت کند.
اویک سلسله تغییرات سیاسی را درتشکیلات دولت وعده می دهد که عمده ترین آن تغییر نظام ریاستی کشور به نظام صدارتی می باشد.
وی درنظام مد نظرخود می خواهد صدراعظم کشور درمقابل پارلمان جوابده باشد.
وی همچنین می خواهد که ازطریق انتخاب والیان وشاروالان توسط مردم اقتداررا به مردم محل بیشتر تفویض کند.
با اینکه نخبه گان سیاسی افغانستان بعد از بحث های گرم درین باره به یک توافق درجرگۀ سال 2004 دست یافتند ، داکترعبدالله به این نظراست که نظام های ریاستی به استثنای امریکا درجاهای دیگر موفق نبوده است.
وی می گوید:
"وقتیکه شما به نظام ریاستی دقیق شوید چنین نظام ها به حکومت مطلق مبدل می شوند. ومتاسفانه چیزیکه امروز واقع شده فاصلۀ روزافزونیست که میان مردم وحکومت ایجاد شده است . وحکومت دربرابرمردم مسئول وجوابده نیست. قیادت ورهبری ، اداره وخود نوعیت نظام علت های این همه ناررسایی هستند . نظام صدارتی می تواند سهم گیری وسیعتر مردم وجوابدهی حکومت دربرابرمردم را تضمین کند."
داکترعبدالله می گوید درامر مصالحه با طالبان میانه رو خواه طالبان عادی باشند یا اعضای رهبری آنها از قابلیت های دیپلوماتیک خود برای ثبات وآرامی کشورکارخواهد گرفت.
داکترعبدالله که رهبری جانب افغانی را درجرگۀ صلح دوسال قبل افغانستان پاکستان به عهده داشت ادعا می کند که وی مناسبترین شخص برای دنبال کردن مذاکرات صلح می باشد، چون تلاش های کنونی آشتی ومصالحه به گفتۀ وی مبهم وسری می باشند.
عبدالله عبدالله می گوید:
"من می دانم که چطورصلح کنم ومن فکرمی کنم که شرایط برای رسیدن به صلح اکنون نسبت به ده سال گذشته بهترمی باشد. اما درعین حال شرایط فعلی ایجاد تفاهم همۀ جوانب را ایجاب می کند. تا جاییکه به من ، برنامه ها وتیم من تعلق می گیرد متعهد بودن به صلح وآشتی درقدم اول می باشد .
پس امیدواریم که با یک نوع برنامۀ ملی آشتی به رهبری افغان ها دروازه باز خواهد شد."
اما منتقدین داکترعبدالله می گویند که روابط تنگاتنگ وی با یک گروه سیاسی، جذابیت ملی وی را خدشه دارمی سازد.
اکثریت سوال های که از سوی شنونده گان دریکی ازبرنامۀ درامواج آزادی رادیو آزادی که به صورت مستقیم نشر می شود به داکترعبدالله درین اواخر متوجه شد، دربارۀ سابقۀ سیاسی وی بود.
منتقدین همچنین می گویند که عبدالله عبدالله هنگامیکه سمت وزارت خارجه را به عهده داشت این وزارتخانه را از اعضای گروه خود پرساخت .
اما هواداران وی می گویند که پیام عبدالله عبدالله مردم را درسرتا سر افغانستان جذب کرده است.
عبدالقدیر دقیق رییس دفتر مبارزات انتخاباتی داکترعبدالله درولایت فراه ادعا می کند که وی از حمایت وسیع مردم برخورداراست.
وی به گردهمایی اخیر مردم درین ولایت اشاره کرده می گوید که مردم اقوام وقبایل مختلف درین گردهمایی حمایت خودرا از عبدالله عبدالله ابراز داشتند.
وی گفت:
"مردم شهرفراه درین گردهمایی شرکت کردند. فارغان صنوف دوازدهم، رییس شواری جوانان ونماینده گان آنها همه درین گردهمایی سهم گرفتند تا اعلام حمایت کنند. نماینده گان اقوام بارکزی ، نورزی، تاجک وهمچنین شیعه ها نیز ابراز حمایت کردند."
درحالیکه عمده ترین رهبران جهادی برای انتخاب دوبارۀ رییس جمهورکرزی کمپاین می کنند ، تشکیل واستحکام یک ایتلاف ملی طوری که هواداران عبدالله عبدالله درفراه ازآن یاد آورشدند یک آزمون عمده دربرابر وی می باشد.
برای شنیدن مصاحبهء اختصاصی رادیو آزادی با عبدالله عبدالله روی این متن کلیک کنید.
