شهر کابل در گذشته زنده گی پر رونق داشت، اما حالا ازدحام وسایط مشکلات تازه یی به این شهر افزوده است.
امروز فضای کابل را صدای موتر ها و فروشنده های دوره گردی که نه تنها پیاده رو ها، بلکه سرک ها را بازار ساخته اند، پر کرده و عبور مرور از این سرک ها را به مشکل مواجه ساخته است.
این درست است که بار اول وسایط و تخنیک از اروپا به کابل آمد و در ابتدا شاهان و اراکین دولت و شماری از سرمایه داران موتر را از غرب آورده و به جای گادی، کراچی و حیوانات استفاده از آن را آغاز کردند.
پیشرفت تکنالوژی با سرعتی که داشت، در چند دههء محدود در تمام جهان از جمله در افغانستان نیز رایج شد و هر سال که می گذشت به شمار موتر های گونا گون در شهر کابل و ولایات افزوده می شد.
اما امروز تعداد این وسایط نقلیه تا حدودی ازدیاد یافته که در پهلوی سهولت ها، مشکلات را نیز به بار آورده است و شهر کابل با مساحت که دارد، گنجایش این همه موتر را نه دارد.
در بین پارک زرنگار در مرکز شهر کابل، شماری از مردم دور از ازدحام به خاطر تفریح جمع شده اند، آنها در مورد مشکل ازدحام وسایط می گویند:
« پنجا فیصد همین راننده گان که در شهر گشت و گذار می کنند، لیسانس راننده گی نه دارند.»
« ما نمی توانیم به خاطر ازدحام تنها ترافیک را ملامت کنیم، بی نظمی از طرف خود مردم نیز است. چون پارکینگ وجود نه دارند، اکثر راننده ها موتر های شان را در جا های پارک می کنند که باعث بندش راه و ازدحام می شود.»
« علت اصلی این موضوع پاین بودن فرهنگ شهر نیشینی ما است. علت دیگر این است که اکثر سرک ها توسط ارگان های دولتی و غیر دولتی مسدود شده اند که این خود باعث ازدحام می شود.»
با توجه به سخنان این افراد، بدون داشتن فرهنگ شهر نشینی نمی توان در کاهش این چالش ها سهم خود را ادا کرد.
ازدحام ترافیکی نه تنها به مردم، بلکه به پولیس ترافیک نیز مشکل آفرین شده است.
یک ترافیک درد دلش را در مورد عدم مراعات قانون از سوی راننده های وسایط، چنین ابراز کرد:
« اسم من نارگل یکی از ترافیک های تولی تشریفات استم. راننده ها بسیار بی قانونی می کنند، اگر این ها قانون را مراعات کنند نه جنجال می شود و نه هم ازدحام به وجود می آید. »
شماری از مردم به این نظر اند که اگر ترافیک از صدور جوازسیر به موترهای مودل کهنه جلوگیری کند، ازدحام ترافیک کاهش خواهد یافت.
اما سمونوال محمد اکبر معاون اداری مدیریت ترافیک کابل با تایید افزایش وسایط در کابل، عوامل دیگر را نیز دخیل می داند.
وی می گوید:
« سرک های شهر کابل به نظر من بالاتر از 50 الی 60 هزار موتر را گنجایش نه دارد، اما فعلاً نزد ما بالاتر از 400 هزار وسایط نقلیه ثبت است، بدون وسایط نقلیهء وزارت های دفاع، داخله، ریاست امنیت ملی و نیروهای خارجی. با وجود همین هم روزانه 150 الی 200 عراده وسایط نقلیه بر این تعداد افزوده می شود.»
ورود روز افزون موترهای مختلف از بنادر کشور و نه بود سرک های وسیع نیز عامل دیگری است که به این مشکل افزوده است.
گمرک ولایت ننگرهار یکی از چند گمرک افغانستان است که روزانه صد ها موتر از طریق این گمرک محصول و به خاطر اخذ جوازسیر به ترافیک کابل و سایر ولایات معرفی می شود.
احسان الله کامه وال رییس گمرک ولایت ننگرهار در مورد کمیت وسایط تازه وارد از طریق این گمرک به رادیو آزادی گفت:
« ماهانه از پنجصد تا یک هزار و پنجصد عراده و در همین حدود موترهای سبک مراجعه می کنند و مراحل محصولی را انجام می دهند و باز از این جا به سوی ترافیک می روند تا جواز سیر و پلیت اخذ کنند.»
از ورود موترهای تازه وارد به کشور از طریق گمرکات وزارت مالیه افغانستان نه تنها جلوگیری صورت نمی گیرد، بلکه به خاطر تقویهء عواید دولت، هیچ نوع قیودی به آن وضع نه شده است.
عزیز شمس سخنگوی وزارت مالیه افغانستان می گوید، تنها افزایش واردات موتر باعث ازدحام ترافیک نیست، بلکه عدم برنامه های متوازن مشترک میان ارگان ها نیز موثریت خود را دارد که به آن توجه صورت گیرد.
وی افزود:
« این یک مشکل عمده است. ورود موتر های زیاد بر اساس یک نیازمندی است که فعلاً وجود دارد. تجارت در کشور در حالت رشد است و طی چند سال گذشته رشد خوب داشته است، ولی ما امروز می بینیم که در ترافیک شهر بسیار مسایل دیگر هم وجود دارد که تنها مسالهء ازدیاد موتر ها نیست. باید در زمینه برنامه های متوازن و مشترک و همکاری های مشترک صورت گیرد.»
کارشناسان محیط زیست و آگاهان امور در شهر با ابراز نگرانی از این نوع بی توجهی ها به این نظر اند که نه تنها کابل امروز به سرعت در حال توسعه است، بلکه روی آوردن مردم به خاطر دریافت کار از ولایات به این شهر بعد از چند سال مشکلات زیاد را به میان خواهد آورد که جلوگیری از آ ن آزمون های تازه یی را به میان خواهد آورد.
گزارشگر: فیض الله «قرداش»
امروز فضای کابل را صدای موتر ها و فروشنده های دوره گردی که نه تنها پیاده رو ها، بلکه سرک ها را بازار ساخته اند، پر کرده و عبور مرور از این سرک ها را به مشکل مواجه ساخته است.
این درست است که بار اول وسایط و تخنیک از اروپا به کابل آمد و در ابتدا شاهان و اراکین دولت و شماری از سرمایه داران موتر را از غرب آورده و به جای گادی، کراچی و حیوانات استفاده از آن را آغاز کردند.
پیشرفت تکنالوژی با سرعتی که داشت، در چند دههء محدود در تمام جهان از جمله در افغانستان نیز رایج شد و هر سال که می گذشت به شمار موتر های گونا گون در شهر کابل و ولایات افزوده می شد.
اما امروز تعداد این وسایط نقلیه تا حدودی ازدیاد یافته که در پهلوی سهولت ها، مشکلات را نیز به بار آورده است و شهر کابل با مساحت که دارد، گنجایش این همه موتر را نه دارد.
در بین پارک زرنگار در مرکز شهر کابل، شماری از مردم دور از ازدحام به خاطر تفریح جمع شده اند، آنها در مورد مشکل ازدحام وسایط می گویند:
« پنجا فیصد همین راننده گان که در شهر گشت و گذار می کنند، لیسانس راننده گی نه دارند.»
« ما نمی توانیم به خاطر ازدحام تنها ترافیک را ملامت کنیم، بی نظمی از طرف خود مردم نیز است. چون پارکینگ وجود نه دارند، اکثر راننده ها موتر های شان را در جا های پارک می کنند که باعث بندش راه و ازدحام می شود.»
« علت اصلی این موضوع پاین بودن فرهنگ شهر نیشینی ما است. علت دیگر این است که اکثر سرک ها توسط ارگان های دولتی و غیر دولتی مسدود شده اند که این خود باعث ازدحام می شود.»
با توجه به سخنان این افراد، بدون داشتن فرهنگ شهر نشینی نمی توان در کاهش این چالش ها سهم خود را ادا کرد.
ازدحام ترافیکی نه تنها به مردم، بلکه به پولیس ترافیک نیز مشکل آفرین شده است.
یک ترافیک درد دلش را در مورد عدم مراعات قانون از سوی راننده های وسایط، چنین ابراز کرد:
« اسم من نارگل یکی از ترافیک های تولی تشریفات استم. راننده ها بسیار بی قانونی می کنند، اگر این ها قانون را مراعات کنند نه جنجال می شود و نه هم ازدحام به وجود می آید. »
شماری از مردم به این نظر اند که اگر ترافیک از صدور جوازسیر به موترهای مودل کهنه جلوگیری کند، ازدحام ترافیک کاهش خواهد یافت.
اما سمونوال محمد اکبر معاون اداری مدیریت ترافیک کابل با تایید افزایش وسایط در کابل، عوامل دیگر را نیز دخیل می داند.
وی می گوید:
« سرک های شهر کابل به نظر من بالاتر از 50 الی 60 هزار موتر را گنجایش نه دارد، اما فعلاً نزد ما بالاتر از 400 هزار وسایط نقلیه ثبت است، بدون وسایط نقلیهء وزارت های دفاع، داخله، ریاست امنیت ملی و نیروهای خارجی. با وجود همین هم روزانه 150 الی 200 عراده وسایط نقلیه بر این تعداد افزوده می شود.»
ورود روز افزون موترهای مختلف از بنادر کشور و نه بود سرک های وسیع نیز عامل دیگری است که به این مشکل افزوده است.
گمرک ولایت ننگرهار یکی از چند گمرک افغانستان است که روزانه صد ها موتر از طریق این گمرک محصول و به خاطر اخذ جوازسیر به ترافیک کابل و سایر ولایات معرفی می شود.
احسان الله کامه وال رییس گمرک ولایت ننگرهار در مورد کمیت وسایط تازه وارد از طریق این گمرک به رادیو آزادی گفت:
« ماهانه از پنجصد تا یک هزار و پنجصد عراده و در همین حدود موترهای سبک مراجعه می کنند و مراحل محصولی را انجام می دهند و باز از این جا به سوی ترافیک می روند تا جواز سیر و پلیت اخذ کنند.»
از ورود موترهای تازه وارد به کشور از طریق گمرکات وزارت مالیه افغانستان نه تنها جلوگیری صورت نمی گیرد، بلکه به خاطر تقویهء عواید دولت، هیچ نوع قیودی به آن وضع نه شده است.
عزیز شمس سخنگوی وزارت مالیه افغانستان می گوید، تنها افزایش واردات موتر باعث ازدحام ترافیک نیست، بلکه عدم برنامه های متوازن مشترک میان ارگان ها نیز موثریت خود را دارد که به آن توجه صورت گیرد.
وی افزود:
« این یک مشکل عمده است. ورود موتر های زیاد بر اساس یک نیازمندی است که فعلاً وجود دارد. تجارت در کشور در حالت رشد است و طی چند سال گذشته رشد خوب داشته است، ولی ما امروز می بینیم که در ترافیک شهر بسیار مسایل دیگر هم وجود دارد که تنها مسالهء ازدیاد موتر ها نیست. باید در زمینه برنامه های متوازن و مشترک و همکاری های مشترک صورت گیرد.»
کارشناسان محیط زیست و آگاهان امور در شهر با ابراز نگرانی از این نوع بی توجهی ها به این نظر اند که نه تنها کابل امروز به سرعت در حال توسعه است، بلکه روی آوردن مردم به خاطر دریافت کار از ولایات به این شهر بعد از چند سال مشکلات زیاد را به میان خواهد آورد که جلوگیری از آ ن آزمون های تازه یی را به میان خواهد آورد.
گزارشگر: فیض الله «قرداش»