داکترعبدالکریم وزیری رییس فابریکه شکر بغلان می گوید: آنها با استفاده از راهکارهای مختلف تلاش دارند تا فابریکه قند را دو باره فعال تر از امروز و در پهلوی آن فابریکه جدید دیگر را هم تاسیس نمایند.
وی یکی از این راهکارها را تشویق و ترغیب دهاقین برای کشت و ترویج لبلبو که مواد اصلی تولید شکر می باشد می داند و می گوید: در نخستین سال های فعالیت فابریکه قند، زمینداران بغلان بخاطر نگهداشتن فابریکه مجبور بودند تا بیست فیصد زمین های شان را لبلبو بکارند ولی بعد از حمله روس ها بر افغانستان و آغاز بی نظمی ها در این کشور این روند از میان رفت و فابریکه هم در یک رکود طولانی قرار گرفت.
اما حالا آنها می خواهند از راه فشار نه بلکه از راه های نوید و نوازش و دادن بسته های تشویقی مفید و رایگان مانند کود و تخم و خریداری لبلبو به قیمت بالا دهاقین را تشویق و ترغیب به کشت لبلبو نمایند.
وی گفت:
« قیمت لبلبو را از سیزده صد به سه هزار افغانی رسانیدیم که بالا تر از قیمت لبلبو در کشور های سوریه، مصر، ترکیه و پاکستان می باشد.
و در پهلوی این بهترین تخم لبلبوی جهان را همراه با کود به قسم رایگان در اختیار دهاقین قرار می دهیم و این ها همه برای اینست تا بتوانیم انتشار لبلبو را تقویه کنیم و اگر به این مقصد رسیدیم به شما اطمینان می دهم که ما در پهلوی این فابریکه، فابریکه دیگری را هم تاسیس می کنیم.»
در همین حال شیر زمان و محمد نور دو دهقان از فابریکه قند با اظهار خوشنودی از این که فابریکه شان دوباره فعال شده می گویند: لبلبو کشت سود آور است و تلاش دارند تا همیشه و بیشتر از آنچه که حالا کشت کرده اند لبلبو کشت نمایند:
« من برای این لبلبو کشت کرده ام که از یک طرف برای ما فایده زیاد دارد و هم فابریکه ما دوباره فعال می شود و هم مردم ما صاحب کار می شوند.»
« ما سی الی چهل سال پیش لبلبو کشت می کردیم که با حمله روس ها بر افغانستان که باعث دربدری مردم شد، کشت آنرا متوقف کردیم ولی حالا آنرا دوباره کشت می کنیم و از آن فایده خوب بدست می آوریم ما خوشحال هستیم که فابریکه ما فعال شد.
فعالیت این فابریکه از هر جهت برای ما سود زیاد دارد مثلاً مردم ما دوباره صاحب کار شدند، لبلبوی ما را به قیمت بالا می خرد تفاله آن را ارزان می خریم و به حیوانات خود می دهیم.»
این فابریکهء بزرگ که یگانه فابریکه تولید شکر در افغانستان می باشد در سال 1317 تاسیس و یک سا ل پس از آن آغاز به کار کرد.
تولیدات آن زمان این فابریکه حدود سیزده هزار تن در سال بود.
ولی با حمله روس ها بر افغانستان و آغاز جنگ و بحران در این کشور، این فابریکه آهسته آهسته رو به رکود نهاد و حدود بیست سال همچنان راکد و آسیب دیده از جنگ ها باقی ماند.
اما حدود پنج سال پیش وزارت زراعت به همکاری مالی و تخنیکی یک کمپنی کشور آلمان که یکی از سهم داران این فابریکه می باشد، فابریکه قند را بازسازی و فعال نمود و از آن زمان تا حال به گونهء وقفه ای کار تولید شکر را آغاز کرده است.
شکری که گفته می شود اعلاست و بازار خوب در همه نقاط افغانستان دارد.
رییس فابریکه قند بغلان می گوید: در سال های پیش از جنگ که لبلبوی وافر برای تولید شکر موجود بود این فابریکه در یک دوره از فعالیت خود 13000 تن شکر تولید داشت ولی حالا که لبلبو کم است ممکن تا سه هزار تن شکر تولید داشته باشد.
بشیر احمد غزالی ولایت بغلان
وی یکی از این راهکارها را تشویق و ترغیب دهاقین برای کشت و ترویج لبلبو که مواد اصلی تولید شکر می باشد می داند و می گوید: در نخستین سال های فعالیت فابریکه قند، زمینداران بغلان بخاطر نگهداشتن فابریکه مجبور بودند تا بیست فیصد زمین های شان را لبلبو بکارند ولی بعد از حمله روس ها بر افغانستان و آغاز بی نظمی ها در این کشور این روند از میان رفت و فابریکه هم در یک رکود طولانی قرار گرفت.
اما حالا آنها می خواهند از راه فشار نه بلکه از راه های نوید و نوازش و دادن بسته های تشویقی مفید و رایگان مانند کود و تخم و خریداری لبلبو به قیمت بالا دهاقین را تشویق و ترغیب به کشت لبلبو نمایند.
وی گفت:
« قیمت لبلبو را از سیزده صد به سه هزار افغانی رسانیدیم که بالا تر از قیمت لبلبو در کشور های سوریه، مصر، ترکیه و پاکستان می باشد.
و در پهلوی این بهترین تخم لبلبوی جهان را همراه با کود به قسم رایگان در اختیار دهاقین قرار می دهیم و این ها همه برای اینست تا بتوانیم انتشار لبلبو را تقویه کنیم و اگر به این مقصد رسیدیم به شما اطمینان می دهم که ما در پهلوی این فابریکه، فابریکه دیگری را هم تاسیس می کنیم.»
در همین حال شیر زمان و محمد نور دو دهقان از فابریکه قند با اظهار خوشنودی از این که فابریکه شان دوباره فعال شده می گویند: لبلبو کشت سود آور است و تلاش دارند تا همیشه و بیشتر از آنچه که حالا کشت کرده اند لبلبو کشت نمایند:
« من برای این لبلبو کشت کرده ام که از یک طرف برای ما فایده زیاد دارد و هم فابریکه ما دوباره فعال می شود و هم مردم ما صاحب کار می شوند.»
« ما سی الی چهل سال پیش لبلبو کشت می کردیم که با حمله روس ها بر افغانستان که باعث دربدری مردم شد، کشت آنرا متوقف کردیم ولی حالا آنرا دوباره کشت می کنیم و از آن فایده خوب بدست می آوریم ما خوشحال هستیم که فابریکه ما فعال شد.
فعالیت این فابریکه از هر جهت برای ما سود زیاد دارد مثلاً مردم ما دوباره صاحب کار شدند، لبلبوی ما را به قیمت بالا می خرد تفاله آن را ارزان می خریم و به حیوانات خود می دهیم.»
این فابریکهء بزرگ که یگانه فابریکه تولید شکر در افغانستان می باشد در سال 1317 تاسیس و یک سا ل پس از آن آغاز به کار کرد.
تولیدات آن زمان این فابریکه حدود سیزده هزار تن در سال بود.
ولی با حمله روس ها بر افغانستان و آغاز جنگ و بحران در این کشور، این فابریکه آهسته آهسته رو به رکود نهاد و حدود بیست سال همچنان راکد و آسیب دیده از جنگ ها باقی ماند.
اما حدود پنج سال پیش وزارت زراعت به همکاری مالی و تخنیکی یک کمپنی کشور آلمان که یکی از سهم داران این فابریکه می باشد، فابریکه قند را بازسازی و فعال نمود و از آن زمان تا حال به گونهء وقفه ای کار تولید شکر را آغاز کرده است.
شکری که گفته می شود اعلاست و بازار خوب در همه نقاط افغانستان دارد.
رییس فابریکه قند بغلان می گوید: در سال های پیش از جنگ که لبلبوی وافر برای تولید شکر موجود بود این فابریکه در یک دوره از فعالیت خود 13000 تن شکر تولید داشت ولی حالا که لبلبو کم است ممکن تا سه هزار تن شکر تولید داشته باشد.
بشیر احمد غزالی ولایت بغلان
