گزارش از فریبا واحدی
هرچند رییس جمهور کرزی بار ها گفته است که نمی خواهد پس از سال 2014 در قدرت باقی بماند، اما برخی از کارشناسان افغان سخنان اخیر مقام های ریاست جمهوری را تلاش برای تداوم قدرت ارگ نشینان می دانند.
حاجی سید داوود یکی از این کارشناسان می گوید، که تیم فعلی رییس جمهور کرزی در تلاش است تا پس از سال 2014 میلادی در قدرت باقی ماند. به باور آقای داوود اگر مقام های ریاست جمهوری پس از ختم معیاد کاری شان در قدرت باقی بمانند، بعید به نظر می رسد که کشور از مشکلات موجود رهایی یابد.
سید داوود:
« به نظر من آقای کرزی، فهیم و خلیلی به این نتیجه رسیدند که نظام ریاستی را به نظام پارلمانی مبدل می سازند. از آنها یکی رییس جمهور و دیگر صدراعظم می شوند به همین شکل قدرت خود را تا سال 2024 ادامه می دهند. آنان این پیشنهاد را داده اند طبعی است که آنها بخاطر تداوم قدرت شان نظام پارلمانی ایجاد گردد. »
وی می گوید، در این خصوص شک و گمان زنی ها زمانی به یقین مبدل شد که معاون اول رییس جمهور در حضور تمام والیان گفت که به بسیاری مشکلات پی برده اند و یک تیم خوب کاری را تشکیل داده اند.
محمد قسیم فهیم معاون اول رییس جمهور به روز سه شنبه در کنفرانس ملی والیان در کابل گفت که در افغانستان باید نظامی روی کار شود، که تمام مردم در آن خود را سهیم بدانند. آقای فهمیم گفت که برای ایجاد چنین نظام نخست از همه به یک اجماع ملی نیاز است.
معاون اول رییس جمهور افزود:
« یک اجماع ملی می تواند که جرثقیل شود که افغانستان را از این مشکلات بیرون کشد. در افغانستان باید نظامی بیاید که همه مردم افغانستان در آن شریک باشد ما دیگر از حکومت و نظام یک جانبه منصرف می شویم. اعلام می کنیم به مردم افغانستان که گرد هم جمع شدند و نظام جدید تاسیس بکنند. »
حدود دو هفته پیش رییس جمهور کرزی هم چنان از اجماع ملی سخن زد و گفت، بهتر است افغان ها در میان هم مشوره کرده سه یا چهار نامزدی را برای ریاست جمهوری آینده کشور پیشنهاد کنند. در این حال برخی از کارشناسان دیگر می گویند، اکنون زمانی بحث در مورد اجماع ملی گذشته است.
به گفته آنان حکومت در ظرف چند ماه آینده قادر به برگزاری چنین برنامه نخواهد بود.
اسحاق اتمر یکی دیگر از این کارشناسان:
« اگر عقیده راسخ در قسمت اجماع ملی موجود می بود، پس باید در طول یازده سال گذشته گرفته می شد. اما امروز که از یک سو سال 2014 نزدیک است و دوره حکومت کرزی پایان می یابد. پس از شش یا هفت ماه آینده رسیدن به یک اجماع ملی می توانند یک راه برای تداوم قدرت آقای کرزی و تیم آن باشد. »
در این حال کارشناسان این آوازه ها را نیز رد نمی کنند که بخاطر در قدرت ماندن رییس جمهور کرزی با ایجاد لوی جرگه در برخی ماده های قانون اساسی تغییرات وارد گردد. آنان می گویند، اگر نظام کنونی ریاستی در آینده به نظام پارلمانی مبدل شود، در این صورت گمان بیشتر می رود که مقامات فعلی ریاست جمهوری به گونه در قدرت باقی بمانند.
موضوع تغییر نظام در حالی از سوی ریاست جمهوری مطرح می گردد که با گذشت هر روز حوادث امنیتی در کشور بیشتر می شود. به اساس گزارش ها در بسیاری از این حادثات به افراد ملکی آسیب بیشتر رسیده است. از حکومت همواره انتقاد شده که با وجود کمک های جامعه جهانی و حضور صدها نظامی خارجی، نه توانسته در کشور صلح و ثبات را برقرار نماید.
هرچند رییس جمهور کرزی بار ها گفته است که نمی خواهد پس از سال 2014 در قدرت باقی بماند، اما برخی از کارشناسان افغان سخنان اخیر مقام های ریاست جمهوری را تلاش برای تداوم قدرت ارگ نشینان می دانند.
حاجی سید داوود یکی از این کارشناسان می گوید، که تیم فعلی رییس جمهور کرزی در تلاش است تا پس از سال 2014 میلادی در قدرت باقی ماند. به باور آقای داوود اگر مقام های ریاست جمهوری پس از ختم معیاد کاری شان در قدرت باقی بمانند، بعید به نظر می رسد که کشور از مشکلات موجود رهایی یابد.
سید داوود:
« به نظر من آقای کرزی، فهیم و خلیلی به این نتیجه رسیدند که نظام ریاستی را به نظام پارلمانی مبدل می سازند. از آنها یکی رییس جمهور و دیگر صدراعظم می شوند به همین شکل قدرت خود را تا سال 2024 ادامه می دهند. آنان این پیشنهاد را داده اند طبعی است که آنها بخاطر تداوم قدرت شان نظام پارلمانی ایجاد گردد. »
وی می گوید، در این خصوص شک و گمان زنی ها زمانی به یقین مبدل شد که معاون اول رییس جمهور در حضور تمام والیان گفت که به بسیاری مشکلات پی برده اند و یک تیم خوب کاری را تشکیل داده اند.
محمد قسیم فهیم معاون اول رییس جمهور به روز سه شنبه در کنفرانس ملی والیان در کابل گفت که در افغانستان باید نظامی روی کار شود، که تمام مردم در آن خود را سهیم بدانند. آقای فهمیم گفت که برای ایجاد چنین نظام نخست از همه به یک اجماع ملی نیاز است.
معاون اول رییس جمهور افزود:
« یک اجماع ملی می تواند که جرثقیل شود که افغانستان را از این مشکلات بیرون کشد. در افغانستان باید نظامی بیاید که همه مردم افغانستان در آن شریک باشد ما دیگر از حکومت و نظام یک جانبه منصرف می شویم. اعلام می کنیم به مردم افغانستان که گرد هم جمع شدند و نظام جدید تاسیس بکنند. »
حدود دو هفته پیش رییس جمهور کرزی هم چنان از اجماع ملی سخن زد و گفت، بهتر است افغان ها در میان هم مشوره کرده سه یا چهار نامزدی را برای ریاست جمهوری آینده کشور پیشنهاد کنند. در این حال برخی از کارشناسان دیگر می گویند، اکنون زمانی بحث در مورد اجماع ملی گذشته است.
به گفته آنان حکومت در ظرف چند ماه آینده قادر به برگزاری چنین برنامه نخواهد بود.
اسحاق اتمر یکی دیگر از این کارشناسان:
« اگر عقیده راسخ در قسمت اجماع ملی موجود می بود، پس باید در طول یازده سال گذشته گرفته می شد. اما امروز که از یک سو سال 2014 نزدیک است و دوره حکومت کرزی پایان می یابد. پس از شش یا هفت ماه آینده رسیدن به یک اجماع ملی می توانند یک راه برای تداوم قدرت آقای کرزی و تیم آن باشد. »
در این حال کارشناسان این آوازه ها را نیز رد نمی کنند که بخاطر در قدرت ماندن رییس جمهور کرزی با ایجاد لوی جرگه در برخی ماده های قانون اساسی تغییرات وارد گردد. آنان می گویند، اگر نظام کنونی ریاستی در آینده به نظام پارلمانی مبدل شود، در این صورت گمان بیشتر می رود که مقامات فعلی ریاست جمهوری به گونه در قدرت باقی بمانند.
موضوع تغییر نظام در حالی از سوی ریاست جمهوری مطرح می گردد که با گذشت هر روز حوادث امنیتی در کشور بیشتر می شود. به اساس گزارش ها در بسیاری از این حادثات به افراد ملکی آسیب بیشتر رسیده است. از حکومت همواره انتقاد شده که با وجود کمک های جامعه جهانی و حضور صدها نظامی خارجی، نه توانسته در کشور صلح و ثبات را برقرار نماید.
