در افغانستان سالیان قدیم که برق نبود و یا هم وسایل برقی کمتر بود، مردم برای سرد نگهداشتن آب آشامیدنی شان در تابستان و نگه داشتن غذا یک وقت به وقت دیگر، ذخیره گاه های از برف می ساختند و یا عده یی از مناطق برف گیر چون، سالنگ ها برف می آوردند که این منطقه همیشه سرد و پر برف است، در شهر کابل و دیگر ولایات از همین برف ها می فروختند، همچنان نگهداری آب یخ به شیوه های سنتی و بومی آن که میان افغانها از قدیم مروج است، آب را در کوزه و یا صراحی گلی که کلال ها می سازند، سرد نگه می کردند قسمی که دیده می شود، حالا نیز در برخی جاها همین سنن رواج دارد.
گفته می شود، سرد نگهداشتن آب در تابستان یکی از ضروریات مردم شمرده می شود و در سرتاسر افغانستان بخصوص در مناطق گرم سیر رواج بیشتر دارد و آب نوشیدنی را همه دوست دارند سرد بنوشند.
در گذشته ها نگهداری غذا در تابستان هم مشکل آفرین بود و تا اندازه یی که خوردن غذای باسی رواج نبود اما پسانها با رایج شدن یخچال و فریزر های برقی و از سویی هم مصروفیت های مردم باعث شده است که غذا را برای چند روز تهیه نموده و در جای سرد بگذارند تا فاسد نگردد.
می دانید زمانی که یخچال و وسایل برقی نبود مردم چگونه در تابستان آب آشامیدنی شان را سرد نگه می داشتند و همینطور غذای باسی را به چه شیوه های نگهداری می نمودند؟
گزارشی که تهیه نموده ایم، این مطلب واضح می گردد.
این گزارش را مهریه انوری تهیه کرده است