اظهارات دیروز رهبرمذهبی مسیحیان کاتولیک های جهان به ارتباط کشته شدن ارمنی ها در ایام زمامداری ترکیۀ عثمانی انقره را سخت خشمگین ساخته است.
پاپ فرانسیس در گردهمایی که به مناسبت صدمین سالگرد کشته شدن ارمنی ها در جریان جنگ جهانی اول درواتیکان دایرشد این کشتار را قتل عام خواند.
انقره درواکنش خود گفت که سفیر خود در واتیکان را برای مشوره فرامی خواند.
احمد داوود اوغلو، وزیرخارجۀ ترکیه گفت خوانش یکجانبه این غم واندوه پاپ وجایگاه او را سزاوار نیست.
" اظهارات پاپ نه تنها تفسیر نادرست تاریخ وطرفداری ازرنج های یکطرف ونادیده گرفتن طرف دیگر است بلکه تقویت جنبش روزافزون نژاد پرستی دراروپا نیز است."
همچنین وزیرخارجۀ ترکیه مولود چاوش اوغلو گفت " اظهارات پاپ دورازحقیقت قانونی وتاریخی بوده قابل پذیرش نیست."
او گفت که مقامات مذهبی نباید توسط اتهامات بی اساس احساسات نفرت انگیز را دامن زنند.
پاپ فرانسیس به اقتباس از یک اعلامیۀ که چهارده سال قبل توسط پاپ جان پول دوم ورئیس کلیسای ارمنی امضا شده گفتکشتاردسته جمعی ارمنیان درایام ترکیۀ عثمانی به طورگسترده ای اولین قتل عام قرن بیستم پنداشته می شود.
" خانوادۀ بشری ما درقرن گذشته سه تراژیدی بزرگ وبی سابقۀ را سپری کرد. اولین آن که به طور گسترده ای نخستین قتل عام قرن بیستم پنداشته میشود به مردم ارمنی شما ضربه وارد کرد."
این نخستین باریست که یک رهبر مذهبی کاتولیکان جهان درسخنان خود درملاء عام کشته شدن ارمنیان درایام جنگ جهانی اول را قتل عام میخواند.
چندین کشور وتاریخدان ها کشتار وتبعید حدود یک ونیم ملیون ارمنی توسط ترکان عثمانی درهنگام جنگ جهانی اول را قتل عام می پندارند.
ولی انقره با این نظر موافق نیست ومی گوید شمار ارمنی های کشته شده بسیار اندک ازاین است وآنها درجنگ داخلی کشته شده اند وترکیۀ عثمانی کدام پلان ازبین بردن اقلیت مسیحی را دنبال نمیکرد.
سیرژ سرکیسیان، رئیس جمهورارمنستان که با رهبران مذهبی این کشور دراین گردهمایی درواتیکان اشتراک کرد سخنان پاپ فرانسیس را یک پیام نیرومندی به جامعۀ جهانی خوانده ازوی تمجید کرد.
ارمنستان ازچندین سال به این سو همواره تلاش کرده است تا جامعۀ جهانی کشته شدن ارمنی ها درایام ترکیۀ عثمانی را قتل عام پندارد.
با اینکه چهل وچهار ایالت امریکااین کشتار ارمنی هارا قتل عام می دانند و اعضای دموکرات وجمهوری خواه پارلماندریک فیصلۀ نامۀ ازرئیس جمهور باراکاوباما خواستار شده اند کهاین کشتار قتل عام خوانده شود ولی بازهم امریکا از جمله کشورهای نیست که کشتارارمنی ها درهنګام جنګ جهانی اول را قتل عام می دانند.
پاپ فرانسیس رهبر مذهبی کاتولیکان جهان گفت دوقتل عام دیگر صدسال گذشته یکی ازسوی نازی ها ودومی ازسوی ستالینیست ها انجام شده است.
او گفت که درسال های اخیر قتل های عام دیگر درکمبودیا، رواندا ، بوروندی وبوسنیا صورت گرفته است.
