مشکلات فرا راه معارف از عمده ترین مسایلی است که از سال ها بدینسو در شماری از نقاط آسیب پذیر ولایت غور مورد بحث و گفتگو قرار داشته است.
ولی هنوز هم دامنه این چالش رو به گسترش است و گفته می شود که دروازه های بیشتر از مکاتب در مرکز و شماری از ولسوالی های این ولایت بروی دانش آموزان مسدود است و تعداد از معلمان به عوض تدریس در مکاتب همراه با مخالفین بر ضد حکومت می جنگند.
عبدالحمید ناطقی عضو شورای ولایتی غور در صحبت با رادیو آزادی گفت که لست افرادی را دریافت نموده اند که اکنون به عنوان معلم از دولت حقوق دریافت می کنند اما عملاً با طالبان همراه هستند و همه روزه مردم را می کُشند.
هر چند این عضو شورای ولایتی می گوید که اکنون آنها از پرداخت معاش این افراد جلوگیری نموده اند، اما به گفته وی تلاش از سوی برخی از مقامات که از آنها نام نمی برد برای پرداخت معاش این افراد جریان دارد:
" بیست نفر که اکنون دیده می شود که کارمند معارف هستند ولی گزارش های امنیت ملی نشان می دهد که طالب هستند و ما معاش های این افراد را متوقف نموده ایم اما از آدرس های مختلف فشار وارد شده که باید معاش های شان داده شود که ما تا هنوز اجازه نداده ایم و تلاش داریم تا اصل قضیه را روشن تر کنیم و این نشان دهنده اینست که وضعیت معارف چندان مطلوب نیست."
با این همه محمد حسن حکیمی عضو جامعه مدنی غور از وضعیت و ضعف مدیریت در ادارۀ معارف به شدت انتقاد کرده، می گوید مکاتب در این ولایت چه در ساحه امن و چه هم در ساحات نا امن وجود ندارد و منبع خوب عایداتی برای مخالفین مسلح دولت نیز به شمار می رود.
آقای حکیمی می افزاید، ولسوالی های چهارصده، شهرک، پسابند، دولینه و تیوره از جمله ولسوالی های هستند که هشتاد درصد مکاتب در آن غیر فعال است:
" ما چندین بار همراه با رییس معارف هم گفتیم که مکاتب در ده کیلومتری غیر فعال است حتماً مکاتب در مناطق خود رئیس معارف از دو سال به این سو غیر فعال است و معاش را هم معلمین دریافت می کنند این به این معنا نیست که وضعیت امنیتی سبب این کار شده است در جا های که امن هم است دروازه های مکاتب غیر فعال است و مکتب داری کردن یک پروژه شده که مخالفین از آن استفاده می کنند."
در همین حال باشنده های چند ولسوالی این ولایت از وضعیت مکاتب در مناطق شان چنین می گویند:
" محمد علم حماس هستم باشنده ولسوالی چهار سده، مه به جرأت گفته می توانم که از دو الی سه مکتب که در ولسوالی ما به صورت نیمه فعال است دیگر اصلاً مکتب و معارف وجود ندارد به خاطری که نه امنیت وجود دارد و نه هم مدیریت کارا از سوی معارف."
"سیف الله از ولسوالی دولینه هستیم، به ولسوالی دولینه هیچ مکتب به واقعیتیش وجود ندارد تنها به نام است معلم ها در روز معاش گرفتن دیده می شوند و امیدواریم تا به این مشکل ما رسیده گی شود."
از سوی هم صبغت الله اکبری رییس معارف غور با آنکه مشکلات فرا راه معارف را در غور می پذیرد، اما می گوید که هیج معلمی وجود ندارد که بدون حضور در وظیفه از سوی معارف معاش دریافت کند.
به گفته رئیس معارف غور، اکنون بیشتر از هشتاد فیصد از مکاتب در سرتاسر این ولایت فعال است ولی تنها چیزی را که به عنوان مشکل می پذیرد نبود سرپناه و کمبود مواد درسی در این مکاتب است:
" ما هشتاد درصد فعال بودن مکاتب نه غیر فعال بودن شانرا تائید می کنیم که راپور های که از ولسوالی ها با تائید ولسوال به ما می رسد نشان می دهد که مکاتب ما قسمیکه اعضای نظارت ما از آنها دیدن می کنند فعال هستند و تنها در چند ولسوالی مانند پسابند و شهرک حدود پانزده باب مکتب به اساس اختلافات قومی به مشکل مواجه شد که تا هنوز از فعال بودن شان اطمینان نداده اند، متباقی هشتاد درصد مکاتب فعال است."
پیش از این نیز در سال گذشته نهاد های جامعه مدنی از وضعیت معارف در این ولایت ابراز نگرانی نموده و از حکومت مرکزی خواهان رسیده گی به این مشکل شدند.
گفتنی است که اکنون در این ولایت به تعداد 844 باب مکتب وجود دارد که از جمله حدود 200 باب آن دارای تعمیر و متباقی بدون سرپنا و یا هم زیر خیمه ها شاگردان درس می خوانند و بیش از 230 هزار شاگرد ذکور و اناث در لست شاگردان این مکاتب شامل هستند.
قدیر غفوری، غور
