اطفال در مورد حق و حقوق شان چیزی نمی دانند، اما کسانیکه می دانند باز هم از آن چشم پوشی می کنند.
دیده می شود که هم روزه میلیون ها کودک در شهر کابل با شکم گرسنه و لباس های کهنه مصروف کار های گوناگون هستند، آیا کسی است که به خواست های آنان پاسخ مثبت بدهد؟
گفته می شود که دل به دست آوردن حج اکبر است از هزاران کعبه یک دل بهتر است، آیا فردی دلسوزی پیدا می شود که با شامل نمودن این کودکان در مکاتب، دل وی و رضایت پروردگارش رابدست آرد؟
شماری از کودکان دیگر نیز که در شهر کابل به دکانداری، اسپند، پالش بوت، شستوشوی موترها و غیره کارهای شاقه مصروف استند، می گویند که یگانه آرزوی شان درس و تعلیم است:
"می خواهم درس بخوانم به پدر و مادرم خرچ پیدا بکنم و می خواهم در آینده یک داکتر شوم."
"من خواهان امنیت بهتر در افغانستان هستم، یک صلح خوب باشد تا همه بتوانند درس بخوانند."
در این حال رفیع الله بیدار سخنگوی کمیسیون حقوق بشر افغانستان می گوید که حکومت از چهارده سال به این سوء در خصوص تأمین حقوق کودکان کوتاهی کرده است:
"ما از چهارده سال به این سو در خصوص حقوق اطفال بخصوص اطفال کارگر، گدا و اطفالی که در ورکشاپ ها کار می کنند و اطفالی که از طاقت جسمی و روانی خود بیشتر استفاده می کند قرضدار هستیم."
اما به گفته آقای بیدار، این کمیسیون مشترکاً با حکومت افغانستان بالای یک قانون جامع برای کودکان کار می کند.
کودکان به علت عدم موجودیت توانایی فزیکی و ذهنی شان نیازمند به کمک و ارائه حقوق شان توسط دیگران اند.
بر اساس کنوانسیون جهانی حقوق کودکان، کشور های عضو آن مکلف اند تا برای بقاء و ترقی کودکان امکانات حد اکثر را فراهم کرده و تضمین کند.
این در حالیست که افغانستان از سال 1373 هجری شمسی به این سو عضویت آنرا از آن خود کرده و به آن متعهد است.
اما به گفته آقای بیدار، از چند سال به این سو گزارشی در مورد وضعیت کودکان افغانستان به این کنوانسیون ارسال نشده است:
"فعلاً که افغانستان کنوانسیون حقوق اطفال را امضاء کرده، افغانستان بطور دوره وار گزارش نداده است، مکلفیت حکومت در این زمینه زیاد است که برای تطبیق مواد این کنوانسیون کمک جامعه جهانی را نیز بخواهد."
کارشناسان افغان می گویند: نظر به سایر کشورها وضعیت کودکان در افغانستان بیشتر نگران کننده است.
میرآقا قضاوی استاد موسسه تحصیلات عالی سید جمال الدین افغان وضعیت کودکان در افغانستان را چنین ارزیابی می کند:
"تعلیم و تربیه درست که وظیفه دولت است مساعد نمی شود، نفقه به آنان مساعد نمی شود و کار های اجباری و استفاده سوء از آنان صورت می گیرد، بناءً در مقایسه با کشور های دیگر در افغانستان حقوق کودک زیر پاه بوده و ناقص و ضعیف بوده است."
یونیسف یا یا صندوق وجهی سازمان ملل متحد برای کودکان در افغانستان نیز می گوید که شماری زیادی از کودکان افغان دسترسی به تعلیم و تربیه، امکانات صحی و آب آشامیدنی ندارند و از جنگ ها نیز در امان نیستند.
عزیز فروتن سخنگوی این اداره با در نظر داشت این مشکلات در صحبت با رادیو آزادی چنین گفت:
"یک نگاهی اگر ما به این مسایل بیاندازیم، ما متوجه می شویم که هنوز هم در افغانستان مشکلات زیادی در برابر اطفال وجود دارد و هنوز هم راه طولانی در پیش است تا بتوانیم افغانستان از یک کشور مناسب برای زندگی اطفال بسازیم پس باید کار های بیشتری صورت بگیرد."
شماری از کارشناسان با تأکید به ماحول امن برای حقوق کودکان می گویند که صفحات حقوق کودکان هم مانند صفحات کتاب های شان در آتش جنگ ها سوخته است.
آنان می گویند: اگر صلح باشد کودکان در وضعیت کنونی نخواهند بود و با درس و تعلیم آینده بهتری خواهند داشت.
اما بر علاوه سایر حقوق کودکان بالای پدر، مادر، معلم، ترافیک، جامعه و خبرنگاران این حق را نیز دارند که ما به آنان بگویم که روز کودک مبارک باشد.
گزارش: تمیم اخگر
