کاهش ارزش افغانی در برابر اسعار خارجی بخصوص دالر به نوعی نگرانی های را در افکار عامه ایجاد کرده و بیشتر انتظارها بر اینست که حکومت برنامه های بنیادی در جهت ثبات ارزش افغانی روی دست گیرد.
اما مقامات دافغانستان بانک می گویند که پول افغانی زمانی از ثبات خوب برخوردار خواهد بود که رشد اقتصادی و امنیت در کشور تامین گردد.
خلیل الله صدیق رئیس عمومی دافغانستان بانک هر چند عرضه 2 تا 3 میلیارد دالر را همه ساله به بازار، بخشی از تلاش های سیزده ساله این بانک در جهت با ثبات نگهداشتن ارزش افغانی می خواند، اما می گوید که این تلاش ها بنیادی نبوده است.
آقای صدیق روز چهارشنبه در صحبت با رادیو آزادی این مطلب را ابراز کرده گفت:
" تا وقتی که ما فعالیت های اقتصادی خود را آغاز نکنیم، سطح بیکاری پائین نیاید و امنیت ما بهبود پیدا نکند شما نمی توانید بگوید که ثبات پول افغانی میآید و این معجزه را هم کسی کرده نمی تواند، هیچ نسخه ای هم دیگر وجود ندارد، پرابلم ها در بین جامعه است و ما توقع کنیم که افغانی قوی باشد. پشتیوانه یک پول تولیدات آن است در تمام دنیا از جمله غرب، شرق و کشورهای عقب مانده همین است. شما که تولید، آرامش و سرمایه گذاری نداشته باشید، بدیل این چه خواهد بود؟ بانک مرکزی همیشه باید اسعار در بازار بفروشد و تا چی وقت ادامه پیدا کند این دفع الوقت است و نرخ واقعی نیست."
آقای صدیق در کنار افزایش ناامنی ها و میزان روز افزون بیکاری به خروج بخشی زیادی از قوای بین المللی از افغانستان و کاهش فعالیت موسسات و انجیو های خارجی در این کشور نیز اشاره کرده گفت که این عوامل در کاهش ارزش افغانی در برابر اسعار خارجی بخصوص دالر تاثیر گذار بوده است.
وی گفت که سفر حجاج افغانی به عربستان سعودی نیز در بلند رفتن نرخ دالر بی تاثیر نبوده است.
در چند روز اخیر، یک دالر امریکایی در بازارهای تبادله اسعار افغانستان، تا حدود شصت و پنج افغانی نیز خرید و فروش شد که کاهش پول افغانی در برابر دالر بی پیشینه خوانده شده است.
اما روز چهارشنبه نرخ دالر در برابر پول افغانی دوباره فروکش کرد و یک دالر امریکایی 63 افغانی و80 پول در بازار های کابل تبادله شد.
برخی از کارشناسان امور اقتصادی افغان، روی جلوگیری از عرضه ذخایر اسعاری در بازار تاکید کرده می گویند که حکومت باید هر چه زودتر در زمینه متعادل شدن بیلانس تجارت کشور اقدام کند.
محمد امین فرهنگ یک تن از این کارشناسان روز چهارشنبه در صحبت با رادیوآزادی گفت:
" ما باید هرچه زودتر بیلانس تجارت خود را به طرف متعادل شدن ببریم و تولیدات داخلی خود را زیاد بسازیم آمدن دالر به افغانستان با رفتن قوای بین المللی و موسسات کم شده اما اگر دولت ذخایر اسعاری را که در چند سال اخیر ذخیره کرده اند به این شکلِ در بازار عرضه کنند تا بخواهند ارزش افغانی را بلند ببرند چون آن ذخایر اسعاری در حالات بسیار اضطراری است. بهترین راه اینست که هر چه زودتر پروژه های روی دست گرفته شود که زودرس باشند و تولیدات داخلی بلند برده شود تا بیلانس تجارتی ما به سوی بلند شدن برود و از این ناحیه اسعار خارجی به دست بیآوریم."
مقامات دافغانستان بانک کسر بیلانس تجارت افغانستان را بین 94 تا 96 درصد می خوانند.
این در حالیست که پیش از این نیز کارشناسان افغان حکومت را به عدم توجه به سرچشمه های عایداتی در کشور متهم کرده اند.
اما حکومت افغانستان از تجدید کمک های جامعه جهانی به حکومت افغانستان و آغاز تلاش ها برای رشد اقتصاد کشور اطمینان داده گفته اند که با عملی شدن این تعهدات بخشی زیادی از مشکلات موجود در کشور بر طرف خواهد شد.
ویدا بره کی
