گروه طالبان بعد از تسخیر شهر قندز دستگاه رادیو تلویزیون روشنی را حریق ساختند. قندز اولین شهریست که طالبان از ۲۰۰۱ بدین سو بعد از سرنگونی رژیم شان تحت کنترول خویش در آوردند، اما دیری نگذشت این افراد توسط نیروهای افغان از این شهر عقب زده شدند و در حال حاضر از درگیری های پراکنده در برخی از ساحات این شهر گزارش می شود.
صدیقه شیرزی مسوول رادیو تلویزیون روشنی در مصاحبه با مصطفی صدیقی خبرنگار رادیو آزادی در مورد سقوط شهر قندز و اینکه طالبان چگونه دفتر این رسانه را آتش زدند، صحبت کرده است.
سوال: از اصل ماجرا حکایت کنید، وقتیکه طالبان داخل شهر شدند با رادیو تلویزیون شما چه رخ داد؟
"تشکر. در یک حملهء نا آگاهانه و غیر مترقبه که مردم قندز اصلاً باور نداشتند که وضعیتی بیاید که قندز تحت تسلط طالبان قرار بگیرد. زمانیکه طالبان از سه بجه شب جنگ را آغاز کردند همه به این باور بودند که شاید به مانند دفعات قبل در ساحات دور دست جنگ باشد و شاید دولت پیشروی کند. خوب جنگ جریان داشت صدای فیر هم شنیده می شد اما ما به دفتر خود رفتیم، از طرف شب ما دو همکار از طبقه ذکور داریم و از طرف روز 9 تن از بانوان جوان در این دو رسانه رادیو و تلویزیون کار می کردند.
زمانیکه ما صبح به دفتر رادیو تلویزیون رفتیم جنگ بسیار شدت پیدا کرد، جای که رادیو تلویزیون روشنی وجود دارد یک مکان دولتی است " تصدی شرکت سپین زر" که در همان جا تانک های اردوی ملی جابجا شد و جنگ مستقیماً از همانجا آغاز شد. در عقب این مکان دولتی یک حوزه وجود داشت که این حوزه بدست طالبان افتاد و جنگ بسیار شدت پیدا کرد و من خود را با یک تن از همکاران طبقه ذکورم بسیار به مشکل از ساحه بیرون کردیم. ما با موتر آمده بودیم و اردوی ملی اجازه نداد که موتر را از این مکان بکشیم. خانه ما نزدیک دفتر بود من خود را با یک تن از همکاران دیگر طبقه اناث به خانه رساندم و همکار طبقه ذکور ما دوباره به دفتر رادیو رفت. زمانیکه من به خانه رفتم جنگ بسیار شدت پیدا کرد و به دو همکار ذکورم که در دفتر بودند زنگ زدم که شما خود را از دفتر رادیو بکشید و اگر دیگر جا رفته نمی توانید طرف خانه من بیاید. زمانیکه این ها به خانهء من آمدند در دهن دروازه خانهء من یک راکت خورد بسیار وارخطا شدم و با این همکاران رفتیم به مرکز قندز که بنام سرچوک می گویند و تا آن زمان طالبان آن منطقه را نگرفته بودند. بناءً ساعت 12:30 دقیقه همان روز خبر شدم که محلی که دفتر رادیو تلویزیون موقعیت دارد آنرا طالبان تصرف کرده اند. بعداً رادیو را روشن کردم تا ساعت دوبجه نشرات ما جریان داشت و بعد از ساعت دوبجه نشرات قطع شد. و بعضی دوستان که از آن محل می گذشتند به من احوال دادند که از محل که در آن دفتر موقعیت دارد دود غلیظ بلند می شود و بعداً خبر شدم که طالبان رادیو روشنی را آتش زده اند.
سوال: کی ها حریق ساختند آیا شما می دانید؟
" این واضح است که طالبان حریق ساختند. چون آنجا را محل جنگ ساختند و فعلاً هم مرکز جنگ است."
سوال: وقتی که شما این خبر را شنیدید، واقعاً چه احساس داشتید؟
"شاهدان عینی برایم اطلاع دادند اموال که در رادیو و تلویزیون باقی مانده بود آن را از داخل دفتر رادیو تلویزیون روشنی می کشیدند که اگر طالب نبوده غارتگر ها بوده که غارتگر ها را هم طالب حمایت میکرده که اسلحه در دست داشته و امنیت همین غارتگر ها را گرفته بودند. و بعداً روز های بعدی از طریق رسانه ها خبر شدم که رادیو های دیگر را که خانم ها در قندز رهبر می کنند تا آخرین لحظات که صدای شان قطع می شد، فعالیت های بسیار خوب در قندز داشتند. شاید شما بفهمید که در قندز بیشترین رسانه های محلی توسط خانم ها رهبری می شد."
سوال: میخواهم خانم شیرزی بپرسم که عکس العمل شما چه بود، چه احساس داشتید؟ چه فکر می کنید در چه حدی یک ضربت است در نقش بانوان در قندز و نقش رسانه ها در قندز این حرکت طالبان؟
"بسیار ضربهء بزرگ و متاثر کننده است. به این معنی که ما فکر می کنیم بعد از 15 سال ما برگشتیم در دوران حکومت طالبان و اگر ولایت ما امن شود ما باید دوباره از صفر آغاز بکنیم. فعلاً ما بسیار مایوس هستیم چون بسیار یک ضربه بزرگ به طبقه اناث در قندز وارد شده است."
سوال: خانم شیرزی، گفتید که 9 تن از بانوان در این رادیو تلویزیون کار می کردند. آیا با کارمندان تان تماس دارید؟
"بلی تماس دارم. من دو روز می شود که به کابل آمده ام و با آنها تماس گرفتیم. بعضی از آنها به تخار رفته و برخی دیگر به مزار شریف رفته اند و دو نفر آنها را من با خود به کابل آوردیم. تمام همکارانم مانند من از اینکه کار و فعالیت شان را از دست داده اند بسیار مایوس هستند."
سوال: خانم شیرزی، در مورد رادیو تلویزیون تان برای ما معلومات دهید که در کدام سال به کار شروع کردید، چند ساعت نشرات داشتید و بیشتر نشرات تان کدام بخش ها را در بر می گرفت؟
"در سال 2008 این رادیو توسط جمع از دختران ایجاد شده بود و هدف ما بالای دو طبقه بود زنان و جوانان و بیشترین برنامه های ما بخاطر حقوق زن، آگاهی برای خانم ها در قسمت حقوق زن، داد خواهی برای زنان و برنامه های دیگر هم داشتیم. نشرات ما از شش صبح آغاز می شد الی دو بجه شب دوام می یافت. تقریباً 9 سال شد که فعالیت های بسیار خوب داشتیم، پروژه های خوبی را در قسمت حقوق زن از جی آی زید، یو اس ای آی دی، بخشی تعلیمی بی بی سی و با دفاتر دیگر که در بخش حقوق زن فعالیت دارند، پروژه های بسیار خوب را تطبیق کردیم. حتی از دو سال بدینسو ما برای صلح در قندز کار کردیم. بسیار فعالیت های خوب و گسترده برای مردم قندز داشتیم که همه شاهد آن بودند."
سوال: چی زمانی کار های تلویزیونی را آغاز کردید؟
" نشرات تلویزیونی را ما از دو ما بدینسو آغاز کرده بودیم، هدف ما رساندن پیام های تصویری از حقوق زنان، برای زنان قندز بود. جهت آغاز نشرات ما با یک کمپنی بطور قسط وار قرارداد امضا کرده بودیم بعضی از وسایل را که این کمپنی به ما داده همانطور کاغذ پیچ باقی مانده بود. حتی ما بازش هم نکرده بودیم. ما پلان داشتم که بعد از عید فعالیت های بسیار خوب در قسمت ظرفیت سازی برای خانم ها در بخش فلمبرداری، ادیت، کمره، تهیه برنامه های تصویری داشته باشیم و یک مرکز را هم ایجاد کنیم که همین دختر خانم ها را ما آموزش دهیم.
سوال: شما زمانی را به یاد دارید که در سال 1990 وقتیکه طالبان حاکم بودند رسانهء وجود نداشت و هر نوع فعالیت های زنان ممنوع بود. آیا شما به این تحولات تازه نگران برگشتن به عقب هستید یا این که هنوز هم امیدی وجود دارد؟
" اگر من از ولایت خود صحبت بکنم، نگران برگشتن به عقب استم، چون در آنجا همه چیز صفر شده و امیدواری نیست که ما بتوانیم دوباره فعالیت بکنیم. آیا ما خواهیم توانست بصورت آرام زنده گی بکنیم یا نه. تا وقتیکه دولت قندز را از وجود طالب تصفیه نکند تا آن وقت مطمیناً چیزی گفته نمی توانم."