هشتم مارچ به نام روز جهانی زن مسما است و هر سال تقریباً در تمام ادارات افغانستان از این روز تجلیل به عمل می آید و برای بهبود وضعیت زنان تعهداتی صورت می گیرد.
اما سوال اینجاست که در یک سال گذشته چه تغییراتی در زنده گی زنان افغان بوجود آمده؟ در این مدت زنان با چه مشکلاتی مواجه بودند و اگر پیشرفتی وجود داشته زنان را به کدام نظر می بینند؟
در آغاز از ثریا صبحرنگ کمیشنر کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان خواستیم که زنده گی زنان را در یک سال گذشته به تصویر بکشد.
وی گفت:
" اگر ما خواسته باشیم که یک تصویر واقعی از وضعیت زنان در افغانستان را بشما ارایه بکنیم واقعاً بسیار نگران کننده است، شما هر روز می شنوید که خانمی بنام قتل ناموسی بقتل می رسد، مورد تجاوز قرار می گیرد، طفل دو ساله ما مورد تجاوز قرار می گیرد، یک دختر از برادرش حمل می گیرد، پدرش بالایش تجاوز می کند، خرید و فروش می شود، قاچاق می شود، گوش و بینی اش بریده می شود، شلاق زده می شود، سنگسار می شود این تصویری است که از وضعیت زنان خدمت شما ارایه کردم آمار خشونت رو به افزایش است."
خانم صبحرنگ می گوید که در شش ماه اول امسال نسبت به سال گذشته خشونت علیه زنان چهار اعشاریه یازده فیصد افزایش یافته است.
وی می افزاید که در همین مدت تنها 2000 قضیه در این کمیسیون ثبت شده که گفته می شود بیشتر آن قضایای قتل ناموسی و تجاوز جنسی می باشد.
از سال گذشته بدینسو غیر از خشونت، شماری از فعالان حقوق زن به این باور هستند که جنگ و فقر هم زنده گی زنان را تاریک ساخته است.
زرغونه رسا یکتن از فعالان زن می گوید که جنگ ها تعداد زنان بیوه و بی سرپرست و گدا را افزایش داده است و اکثر زنان در کشور با فقر و تنگدستی زنده گی می کنند.
وی افزود:
" مشکلات اقتصادی و بیکاری در جامعه ما زیاد است بخصوص برای زنان بیوه که شوهران خود را از دست داده اند دچار مشکلات زیادی هستند، آنان مجبور هستند که بخاطر پیدا کردن نان برای اولاد خود به خانه ها بروند و کار کنند."
این در حالیست که هشتاد و پنج فیصد زنان در کشور بیسواد هستند و آنانی که در ادارات هم کار می کنند با آزار و اذیت های جنسی مختلف روبرو می شوند.
حکومت وحدت ملی بخاطر محافظت از حقوق زنان و سهم فعال آنان در سیاست تأکید می کنند اما این کار هم فعالان حقوق زن را راضی نمی سازد.
غوتی صاحبیان عضو شبکه تقویت زنان به سطح رهبری در صحبت به رادیو آزادی گفت در حکومت زنانی وجود دارد اما نماینده گی درست از زنان نمی کنند.
خانم صاحبیان می گوید، این زنان در حکومت به اساس لیاقت نیستند و نماینده گی نادرست زنان بجای بهبودی زنده گی آنان را بسوی خرابی میبرد.
وی گفت:
" حضور زنان در حکومت بگونه سمبولیک است، به همین قسم مواردی که به حکومت ضرورت است مانند لیاقت و شایستگی مراعت نمی گردد، ما شاهد آن هستیم که در اینجا بنام دیموکراسی استفاده های غلط صورت می گیرد و بوج بالای شانه زن ها زیاد شده است."
این در حالیست که هم اکنون در افغانستان چهار زن منحیث وزیر، چند تن سفیر و برخی هم در داخل کشور به صفت معاونین مصروف کار هستند.
غیر از این رهبری 121 موسسه را زنان بر عهده دارند، در شورا های ولسوالی ها سهم زنان 37 فیصد است در حالیکه در خدمات ملکی، 22 فیصد در تجارت های داخلی 45 فیصد است.
خانم صاحبیان بخاطر بهتر شدن وضعیت زنان خواستار برنامه های آگاهی دهی عامه و اجرائیه شدن ادارات است.
فیض محمد عثمانی وزیر حج و اوقاف نقش ممبر را در بیان حقوق زنان مفید می داند اما می گوید که بیشتر مردم در این بخش از ارشادات اسلامی سر پیچی می کنند.
وی می گوید خشونت علیه زنان تصویر بدی از اسلام را به جهان نشان داده است.
وی گفت:
" وقتیکه تصاویری از شکنجه زن، تصاویری از بیسوادی زن در یک کشور اسلامی در تلویزیون ها و رسانه های جهان نشر می شود اولین آسیب را اسلام می بیند."
وزارت امور زنان افغانستان هم وضعیت نادرست زنان را نگران کننده می خواند اما می گوید، بخاطر تغییر وضعیت برخی برنامه های را نهایی ساخته است.
دلبر نظری وزیر امور زنان در یک مصاحبه اختصاصی به رادیو آزادی گفت، نظر به نا امنی و بد بینی جامعه اگر وضعیت همین قسم ادامه پیدا کند ممکن در سال های آینده زنان نتوانند به پوهنتون ها راه پیدا کنند.
اما خانم نظری می گوید که توجه رهبران حکومت بخصوص خانم اول بی بی گل غنی بخاطر بهبودی وضعیت زنان آنان را به آینده امیدوار کرده است.
وی افزود:
" تعهد می کنیم که ما این دست آورد های خود را حفظ می کنیم، هیچوقت نمی مانیم که دست آورد های ما از بین برود و در این قسمت تلاش هم داریم و برنامه های خوبی را وزارت امور زنان دارد که ما در سال 2016 این برنامه های خود را عملی کردنی هستیم و خصوصاً ما در قسمت تطبیق قطعنامه 1325 که دولت افغانستان پلان عمل یا اکشن پلان را برای آن ساخته است."
خانم نظری می افزاید، نظر به توجه خاص رئیس جمهور برای حمایت از زنان صندوق وجهی آماده شده، در کابینه کمیته جندر تشکیل شده و بخاطر جلوگیری از آزار و اذیت زنان مقرره جدیدی از سوی کابینه تصویب شده است.
با این همه شماری از فعالان زن تنها به این تلاش ها خوشبین نیستند بلکه می گویند که حکومت باید این کار ها را در عمل پیاده کند نه این که تنها در حد یک مقرره و طرح باقی بماند.
فرخنده زهرا نادری فعال حقوق زن و عضو پیشین ولسی جرگه به رادیو آزادی گفت که بخاطر بهبود وضعیت زنان امیدواری آن وقت زیاد خواهد شد که ارگان های عدلی و قضایی قضیه ها را به وقت آن بررسی کند و ارگان های امنیتی هر گونه خشونت علیه زنان را جدی بگیرند.
گزارش: ذکیه حکیمی