در حالیکه پالیسی جدید امریکا در مورد افغانستان تا هنوز مشخص نیست، علاقه روسیه در افغانستان روبه افزایش به نظر میرسد عنوان گزارش تحلیلی است که آژانس خبری اسوشیتد پرس منتشر کردهاست.
به نوشته این گزارش، در حالیکه جنگ شانزده ساله امریکا در افغانستان ادامه دارد، روسیه منافع اش را در افغانستان، یعنی در کشوری احیا میکند که به نام قبرستان امپراطوریها شهرت دارد.
این مانورهای زیرکانه روسیه شامل تماس با طالبان و رهبری یک تلاش جدید دیپلوماتیک برای برخورد با آینده افغانستان در حالیست که جهان هنوزهم در مورد ستراتیژی جدید واشنگتن برای افغانستان بی خبر است.
اداره رئیس جمهور دونالد ترمپ در مورد اهداف اصلی مسکو مطمین نیست و از شرکت در جلسه ابا ورزیده است که با حضور نمایندگان چین، پاکستان، هند، ایران و چند کشور آسیای میانه، ماه آینده در مسکو برگذار میشود.
نماینده حکومت افغانستان در این جلسه حضور خواهد داشت ولی ایالات متحده دعوت شرکت درین جلسه را رد کرده و گفتهاست، به وقت دعوت نشدهاست. در حالیکه منابع طالبان گفتهاند آنها نیز در جلسه مسکو شرکت میکنند ولی بر اساس گزارشها کسی طالبان را به این اجلاس دعوت نکردهاست.
آژانس خبری اسوشیتدپرس مینویسد، این اقدام روسیه که عواقب ناگوار اشغال افغانستان در دهه ۱۹۸۰ را به یاد دارد، تغیر بزرگ در نحوه موقف گیری است و این موقف در حالی اخذ میشود که کریملین کمپاینی را برای داشتن دست بالاتر در سطح بین المللی، در تقابل با امریکا آغاز کردهاست، به شمول تلاشها برای توقف جنگ داخلی سوریه.
مسکو حتی تلاش نمودهاست در مذاکرات صلح اسرائیل و فلسطینیها میانجیگری کند که با آن تسلط سیاسی واشنگتن بر مسایل شرق میانه را به چالش میگیرد.
این تاخت و تازهای جدید روسیه در افغانستان همچنان عاقبت نگران کننده دیگری از تجدید در موقف گیریهای واشنگتن تلقی میشود. این درک یا دیدگاه در سطح بین المللی درحالی به شدت شکل میگیرد که اداره رئیس جمهور دونالد ترمپ یک ستراتیژی جدید را برای افغانستان طراحی میکند. ترمپ بعد از آغاز کارش به حیث رئیس جمهور امریکا به ندرت از افغانستان نام گرفتهاست، کشوریکه در آن بیشترین نیروهای امریکایی در ساحه جنگ مستقر اند.
یک تحلیلگر امور جنوب آسیا در راند کورپوریشن میگوید:
"روسیه خلای را میبیند و تلاش دارد آن را پر کند، روسیه در هر جا دنبال فرصتها میگردد تا بتواند نفوذش را گسترش داده و منافع اش را آزادانه دنبال کند و اتحادها و مشارکتهای ایالات متحده را تخریب کند."
به نوشته اسوشیتدپرس، حکومت پوتین یک میانجی غیر محتمل صلح در افغانستان است ولی افغانها به این مسئله با نگاه کاملاً غیر مطمین مینگرند.
افغانها منتظرند ببینند که آیا واشنگتن سربازان بیشتر به افغانستان میفرستد، ستراتیژی مناسب را در برابر حملات روز افزون طالبان و عقب گردیهای قوای افغان اتخاذ میکند یا نه؟
شورشیان در سال گذشته در تلاش سقوط دادن مراکز چندین ولایت بودند.
آنها هفته گذشته ولسوالی سنگین هلمند را گرفتند، ولسوالی که قوای امریکایی و بریتانوی برای تسلیم دادن آن به حکومت افغانستان، جنگهای خونینی را متقبل شده بودند.
مسکو این ادعا را که گویا از طالبان حمایت تجهیزاتی میکند رد کردهاست و میگوید، تماسهایش با طالبان فقط به تامین امنیت و تشویق این گروه تندرو به مصالحه با حکومت افغانستان متمرکز است، چیزیکه واشتگتن در آن در چند سال گذشته ناکام بودهاست.
روسیه همچنان از کاهش تحریمات بر رهبران طالبان سخن گفتهاست که آماده همکاری اند.
گفته میشود روسیه در اصل، به جنگ افغانستان با نگاه متفاوت تر از غرب مینگیرد.
روسیه اغلبا" فعالیتهای امریکا در افغانستان را با اصطلاحات بازی بزرگ سالهای ۱۸۰۰ ترسیم میکند، یعنی زمانیکه روسیه و امپراطوری بریتانیای کبیر برای داشتن نفوذ در افغانستان و همسایه هایش رقابت میکردند و روی ترسیم موقف ستراتیژیک افغانستان با آسیا و شرق میانه تصمیم میگرفتند.
روسیه حال آهسته آهسته آغاز به این کردهاست که طالبان را به حیث یک قوای محلی و یک شریک خود در جنگ علیه داعش ببیند، نه یک تهدید جهادیست بینالمللی.
ضمیر کابلوف نماینده خاص روسیه برای افغانستان و پاکستان در ماه جنوری به رسانههای ترکیه گفته بود، افغانستان کجا و امریکا کجا؟ وی پایگاههای نظامی امریکایی در افغانستان را به این تشبیه کرده بود که روسیه سربازان مستقر در مکسیکو داشته باشد.
در حالیکه روسها از بی ثباتی افغانستان به دلیل نزدیکی با ساحه نفوذ خود نگرانی دارند، شاید مسکو با تلاشهای اخیرش، خواهان بهتر ساختن موقف دیپلوماتیک اش و تقویت روابط در آسیا است. فشار روسیه به سمت شرق بعد از آن بیشتر شد که روابط مسکو به سبب الحاق کریمیای اوکراین با خاک روسیه و موضوع دخالت در انتخابات امریکا، با واشنگتن و غرب تیره شد.
روسیه روابط قبلاً سرد اش با پاکستان را که میزبان رهبران طالبان است بهبود بخشیده و روابط پرتنش و همکاریهای اقتصادی با چین را نزدیک ساختهاست.
اعزاز احمد چودری سفیر پاکستان در واشنگتن دیروز گفت:
"مردم از بی ثباتی افغانستان مایوس اند، تمام منطقه عذاب میکشند ولی با آنهم رهبری امریکا قابل ترجیح است."
اسوشیتدپرس مینویسد، مسکو نتوانستهاست اعتماد حکومت افغانستان را به دست بیاورد.
همایون قیومی یک مشاور رئیس جمهور غنی درین ماه در واشنگتن در سخنرانی گفت:
"هر کشوری که بین تروریست خوب و بد تفاوت قایل میشود اشتباه بزرگی را مرتکب میگردد."
محمد حنیف اتمر مشاور امنیت ملی رئیس جمهور غنی اخیراً به رادیو آزادی گفت، در جریان دیدار اخیرش از روسیه به وی اطمینان داده شد که روسیه در تلاش حمایت از مصالحه در افغانستان است نه در پی حمایت نظامی آن. اتمر گفت، افغانستان از چنین رویکرد استقبال میکند.
