نور سلطان نظربایف رئیس جمهور اقتدارگرای قزاقستان که از مدت ۳۰ سال این کشور را زیر تسلط خود داشت با اعلان استعفای خود در سخنرانی روز سه شنبه بسیاری را غافلگیر ساخت.
او در این سخنرانی خود به مردم گفت تصمیم دشوار کنار رفتن از قدرت را اتخاذ کردهاست:
"امسال سیومین سالروز دوره من بهحیث رهبر اعلی کشور ما میباشد. مردم عظیم ما به من افتخار بزرگ بخشیدند تا اولین رئیس جمهور قزاقستان مستقل باشم."
بسیاریها از نظربایف ستایش میکنند، چون او در دوران حکمروایی خود قزاقستان را به یک نیروگاه برق تبدیل کرد، اما دیگران بهخاطر پایمال کردن معیارهای مردمسالاری و سرکوب بیرحمانه همه مخالفین از وی شدیداً انتقاد میکنند.
- هرچند نظربایف سمت ریاست جمهوری را ترک میگوید، ولی بهخاطریکه چندین منصب پر قدرت دیگر را باز هم در دست خواهد داشت نزد بسیاریها این سؤال مطرح میشود که آیا او واقعاً از قدرت دست کشیدنی است؟
نور سلطان نظربایف، ریاست شورای امنیت، رهبری حزب نوراوتان که او خود تأسیس کرده و شورای مقننه قزاقستان را باز هم به عهده خواهد داشت.
نظربایف ۷۸ ساله آخرین رئیس جمهور دوران اتحاد شوروی سابق است که از سمت خود کنار میرود.
اما او هنگام اعلان استعفای خود گفت که لقب رهبر ملت را که پارلمان در سال ۲۰۱۰ به وی داده است مادامالعمر با خود خواهد داشت.
پاول گوبل کارشناس مسایل منطقه به رادیو آزادی گفت که نظربایف از صحنه کنار نمیرود، ولی هنگامیکه رئیس جمهور جدید بر سر اقتدار شود، نظربایف برخی از صلاحیتهای خود را از دست خواهد داد.
قزاقستان دورۀ انتقال را سپری میکند که یک سال یا بیشتر را دربر خواهد گرفت.
به نظر آقای گوبل قزاقستان دورۀ انتقال را سپری میکند که یک سال یا بیشتر را دربر خواهد گرفت، ولی انقطاع تداوم قدرت که در صورت مرگ نظربایف متصور بود بهوقوع نخواهد پیوست.
ایریکا مارات، استاد پوهنتون دفاع ملی در واشنگتن نیز به این باور است که حضور نظربایف در قزاقستان برای مدت محسوس خواهد بود و شخصیت وی چندین دهه زنده خواهد ماند.
قاسم جومارت توکایف رئیس مجلس سنای قزاقستان روز چهارشنبه چون سرپرست ریاست جمهوری سوگند وفاداری یاد کرد و تا انتخابات سال ۲۰۲۰ در این سمت باقی خواهد ماند.
داریگه نظربایف دختر نظربایف به اتفاق آرا رئیس جدید مجلس سنا انتخاب شد.
اما نظربایف چون رئیس شورای امنیت سیاست خارجی قزاقستان را باز هم کنترول خواهد کرد.
اعلان استعفای نظربایف دو روز قبل از نوروز شاید اهمیت خاص داشته باشد.
نوروز سال نو برای ۱۹ میلیون نفوس قزاقستان یک آغاز جدید به ارمغان میآورد و آنها در رخصتیهای این جشن فرصت خواهند داشت که در بارۀ این تغییر بزرگ در زندهگی سیاسی خود باهم بحث و گفتگو کنند.
کرملین گفت رئیس جمهور پوتین در صبحت اوایل روز سه شنبه با نظربایف در بارۀ استعفای وی گفتگو کرد.
والنتینا ماتویینکو، رئیس مجلس سنای روسیه استعفای نظربایف را یک امر جدی و غیر قابل توقع خواند، اما گفت که اگر او خود تصمیم گرفته باشد ضروری بوده است.
ویلیام کورتنی سفیر سابق امریکا در قزاقستان بهخاطر اصلاحات اقتصادی و استفاده از شرکتهای غربی برای سرمایهگذاری در منابع انرژی قزاقستان از نظربایف ستایش کرد.
اما افزود که انتقال قدرت یک فرصت خوب برای ترویج گفتمان سیاسی و آزادی خبرنگاران زندانی خواهد بود تا به تظاهرات مسالمتآمیز و فعالیت احزاب سیاسی مستقل در قزاقستان اجازده داده شود.