کمیته‌های کاری لویه جرگه مشورتی صلح گزارش بحث‌ها و نظریات اعضای این جرگه را به هیئت اداری ارائه کردند.
آنچه اعضای لویه جرگۀ مشورتی صلح در دو روز بحث و رأیزنی‌های شان در ۵۲ کمیته مطرح کردند، گزارش آن روز پنجشنبه به هیئت اداری ارائه شد.
برقراری آتش‌بس میان طالبان و حکومت تا ماه رمضان، اتحاد سران حکومت و سیاسیون، ایجاد یک صف واحد در برابر گروه طالبان، دادن دفتر سیاسی به طالبان در داخل افغانستان و نظارت سازمان ملل‌متحد از روند گفتگو‌های صلح از پیشنهادات کمیته‌های لویه جرگه صلح اند.
فیض‌الله جلال عضو لویه جرگه مشورتی صلح که گزارش یکی از کمیته‌ها را ارائه می‌کرد، اظهار داشت:
"به این جرگه ملی پیشنهاد می‌کنم که رهبری صلح افغانستان به سازمان ملل‌متحد و حکومت افغانستان تعلق یابد، تجربه چهار دهه جنگ افغانستان شاهد آن است که هیچ کشوری به تنهایی قادر به تأمین صلح در افغانستان نبوده و صلح افغانستان مستلزم همکاری مؤثر، مفید و صادقانه نیرو‌های ملی، کشور‌های منطقه و قدرت‌های بزرگ جهانی است."
از سوی هم در پیشنهادات برخی کمیته‌های کاری لویه جرگه آمده است:
- طالبان مجبور اند به قانون اساسی احترام بگذارند.
- حقوق زنان، دستآورد‌های دموکراسی و آزادی بیان به گونه دایمی باید حفظ شوند.
- اعضای هیئت مذاکره کننده با طالبان باید یک فکر واحد داشته باشند تا بتوانند مذاکره با طالبان را به گونه مؤثر به پیش ببرند.
- کشور‌های همسایه باید در حاضر ساختن طالبان به صلح، افغانستان را همکاری کنند.
- امریکا، سازمان ملل‌متحد و دیگر کشور‌های ذیدخل در افغانستان باید جریان گفتگو‌های صلح را نظارت کنند.
- بالای طالبان، گروه‌ها و کشور‌های تمویل کنندۀ طالبان باید فشار‌های ملی و بین‌المللی وارد شوند.
- طالبانی که به پروسه صلح یکجا می‌شوند باید برای‌شان اشتغال‌زایی صورت گیرد.
- عملیات‌های خالد و الفتح باید متوقف گردد و دو طرف جنگ را توقف دهند.
- گروه‌های مسلح غیر مسئول باید منحل شوند.
- اظهار نظر در باره انحلال نهاد‌های امنیتی افغانستان مردود است و باید از مطرح شدن آن جلوگیری صورت گیرد.
- انتخابات باید در زمان تعیین شده برگزار شود و هیچ گزینۀ دیگر نباید جاگزین انتخابات شود.
- نظام جمهوری اسلامی حفظ شود "تداوم پیدا کند."
اعضای لویه جرگه مشورتی صلح می‌گویند، باید حکومت در گفتگو‌های صلح با طالبان خواست‌ها و نظریات آنان را در نظر بگیرد.
برخی اعضای جرگه به این باور اند که افغان‌ها از عقب‌گرد ترس ندارند، زیرا به‌گفته آن‌ها افغانستان هیچ گاهی به عقب نخواهد رفت.
سمن نوری رئیس کمیته‌ای ششم لویه جرگه می‌گوید، آنچه مردم را نگران ساخته آیندۀ نامعلوم است.
خانم نوری می‌افزاید:
"هیچ ترسی برای رفتن به گذشته نداریم، ترس ما از رفتن به آیندۀ مجهول و نامعلومی است که ما دوباره قربانی سیاست‌های پشت پرده باشیم، قربانی همان سیاست‌های باشیم که دوباره فرزند ما در همان خواب انجنیر شدن، داکتر شدن و معلم شدن باقی بماند، دوباره همان کفن رنگین را به سر کنیم، باور کنید زمین دیگر توانایی این قدر خون‌ریزی را ندارد."
لویه جرگه مشورتی صلح «روز دو شنبه» توسط محمد اشرف غنی گشایش یافت.
هرچند برخی از مقام‌های حکومتی به شمول عبدالله عبدالله رئیس اجرائیه و شماری از چهره‌های سیاسی این جرگه را تحریم کرده و آن را کمپاین انتخاباتی خوانده اند، اما آقای غنی پیش از این گفته که اگر او کمپاین انتخاباتی می‌خواست نام این نشست را لویه جرگه نمی‌گذاشت.
رئیس جمهور گفته که انتظار دارد تا این نشست در باره تعیین حدود و چهارچوب صلح با طالبان حکومت افغانستان را مشوره دهد.
عبدرب رسول سیاف رئیس لویه جرگه مشورتی صلح روز پنج شنبه هنگام ارائه گزارش کمیته‌ها گفت، نتیجه این جرگه طی یک اعلامیه همگانی خواهد شد.
او افزود:
"تمام این گزارش‌ها توحید می‌شود و همراه رؤسای کمیسیون‌ها شریک می‌شود، اعلامیه مشترک که از این مجلس بیرون می‌شود تا که تمام مجلس به آن قانع نباشند، به نام اعلامیه نشر نخواهد شد."
آقای سیاف می‌افزاید، هیچ شخص و گروهی نمی‌تواند نظریات خود را بالای اعضای جرگه تحمیل کرده و یا هم در اعلامیه بگنجاند.
انتظار می‌رود فردا جمعه لویه جرگۀ مشورتی صلح با سخنرانی رئیس جمهور و نتیجه جرگه طی نشر یک اعلامیه به پایان برسد.
گزارش: نصرت پارسا
- برای شنیدن گزارش صوتی روی لینک زیر کلیک نمایید.
