آیت‌الله محمد آصف محسنی رئیس شورای علمای شیعه، از مراجع تقلید شیعه و یکی از رهبران مذهبی و جهادی افغانستان در سال ۱۳۱۴ خورشیدی در شهر کندهار به دنیا آمد.
او تحصیلات ابتدایی را در کندهار شروع کرد و در سال ۱۳۲۷ خورشیدی با پدرش به پاکستان رفت و تحصیلاتش را ادامه داد.
در سال ۱۳۳۲خورشیدی به شهر نجف عراق رفت و تحصیلات علوم دینی را در سطوح عالی فراگرفت.
او به آموزش دروس خارج فقه، رجال و حدیث و اصول پرداخت و به درجه آیت الله رسید.
درجه آیت‌الله العظمی در آموخته‌های مذهبی مبتنی بر فقه جعفری عالی‌ترین درجه است که روحانی برخوردار از آن حق اجتهاد و نوشتن رساله را برای پیروان خود دارد.
شیخ آصف محسنی به زبان‌های فارسی، عربی، اردو و پشتو مسلط بود.
از وی آثار زیادی علمی بجا مانده‌است، چنانچه سید مسلم اسدی یکتن از علما در این باره می‌گوید: "ایشان آثار بزرگ در علوم مختلف تألیف کردند، مخصوصاً در باب تقریب بین مذاهب اسلامی. وی معارف اسلامی و ثقافت اسلامی را در افغانستان احیا کرد."
محسنی به دنبال کودتای هفت ثور ۱۳۵۷ افغانستان را ترک کرد و به سوریه رفت و به تدریس علوم حوزوی پرداخت.
او در سال ۱۳۵۷خورشیدی حزب "حرکت اسلامی افغانستان" را تأسیس کرد که از جناح‌های جهادی شیعه حساب می‌‌شد و در برابر اشغال شوروی وقت می‌جنگید.
آقای محسنی پس از پیروزی مجاهدین، رئیس و سخنگوی شورای دولت شد و پس از آغاز جنگ‌های داخلی که وی مخالفش بود، راهی اسلام آباد گردید.
قاضی محمد امین وقاد یکی از رهبران جهادی آقای محسنی را شخص میانه رو و معتدل می‌داند.
وی می‌گوید: "در جهاد یک شخصیت معتدل، میانه رو و صاحب فکر و اندیشه بود، حرف‌شان تأثیر داشت و همیشه موضع درست و مناسب حال افغانستان اتخاذ می‌کرد و مخالف تشنج بود و دیگران را نیز توصیه می‌کرد."
آقای محسنی در سال ۱۳۷۶هجری خورشیدی از پاکستان به ایران رفت و در آنجا به تدریس خارج فقه، علم رجال و علم کلام پرداخت و بعد از سقوط حکومت طالبان، به کابل بازگشت.
آقای محسنی مخالف دامن زدن به اختلافات میان مذاهب شیعه و سنی بود.
وی مدرسه بزرگی را در کابل بنا نهاد که به مدرسه "خاتم النبیین" معروف است.
در کنار آن تأسیس دانشگاه خاتم النبیین، شبکه تلویزیون تمدن که هدف اصلی آن ترویج فرهنگ اسلامی گفته می‌شود، ایجاد شورای علمای شیعه افغانستان و شورای اخوت اسلامی افغانستان از کارهای بزرگ وی شمرده می‌شود.
آصف محسنی مؤلف بیش از ۶۳ کتاب در زمینه مسایل مذهبی، سیاسی و فقه می‌باشد.
محمد آصف محسنی در ۱۴ اسد ۱۳۹۸، به عمر ۸۴ سالگی در اثر بیماری درگذشت.
شماری از شخصیت‌های سیاسی و مذهبی مرگ او را ضایعه بزرگی دانسته‌اند.
