زنان معتاد به مواد مخدر از بیسرنوشتی رنج میبرند و آنان حتٰی پس از ترک اعتیاد نیز به خانههای شان برگشته نمیتوانند.
شماری از این زنان میگویند، اعتیاد به مواد مخدر سبب شد تا آنان بیسرنوشت شوند و حال که مواد مخدر را ترک کرده اند نیز سرپناه ندارند و ناگزیر اند یکجا با اطفال شان شب و روز را در مراکز تداوی معتادین سپری کنند.
وزارت صحت عامه میگوید، برای تعدادی از این زنان معتاد بیسرپناه مکان بود و باش و فرصت کار را فراهم کرده اند، اما با در نظر داشت افزایش تعداد این زنان، آنان امکانات کافی را برای رسیدهگی به سایر زنان معتاد بیسرپناه در اختیار ندارند.
فاطمه گل با نام مستعار که به مواد مخدر معتاد است، یک سال پیش به یکی از مراکز تداوی زنان و اطفال معتاد بهخاطر ترک مواد مخدر آورده شد. حال که فاطمه مواد مخدر را ترک هم کرده، اما هنوز هم شب و روز را در شفاخانه سپری میکند.
او افزود: "اعتیادم از حد گذشته بود، نمیتوانستم بدون مواد مخدر زندهگی کنم. بعد از آن متوجه شدم که اگر بیش از این استفاده کنم آبرویم در خطر است و از طرف دیگر که سرپرست خانواده استم، دیگر اعضای خانوادهام گرسنه میمانند. به همین خاطر تصمیم گرفتم که بهتر است پیش از آن که بیشتر آبرویم بریزد. بیایم به شفاخانه و مواد مخدر را ترک کنم."
در مراکز تداوی معتادین زنان و اطفال، زنان معتاد بیسرپناه به سر میبرند که همراه با فرزندان شان تداوی شدند، اما دوباره در همین مراکز مانده اند. مثل ملیحه که مصروف کار خیاطی است.
ملیحه هفت فرزند دارد و فرزند هفتمش سال گذشته در مرکز تداوی معتادین زنان و اطفال متولد شد.
ملیحه میگوید، شوهرش معتاد است، وی را نیز به مواد مخدرمعتاد ساخت و بعداً از سه ماه استفاده مواد مخدر، اکنون پس از تداوی دوباره صحتیاب شده، اما برای بود و باش سرپناه ندارد و ناگزیز شده تا در شفاخانه بماند.
او افزود: "یک سال شده که در همین جا استیم. چند ماه از مواد مخدر استفاده کردم، هفت طفل دارم، زندهگی کردن در اینجا خیلی مشکل است. در همین خیاطی خودم و طفلم مصروف استیم. جا ای برای رفتن ندارم و حیران ماندیم که کجا برم و چی کار کنم؟ اطفالم از رفتن به مکتب باز ماندند، بعضی شان در اینجا با من استند. دختر کلانم تا صنف پنج درس خوانده، دومش تا صنف سوم خوانده، بچیم تا حال شامل مکتب نشده و سه پسرم، کوچک هستند."
داکتران معالج زنان معتاد بیسرپناه میگویند، زنان معتاد بیسرپناه در بیرون از مراکز صحی با خطرات دوباره معتاد شدن به مواد مخدر و با آزارو اذیت جنسی مواجه میشوند.
داکتر شایسته حکیم رئیس مرکز ملی تداوی زنان معتاد میگوید، بارها چنین اتفاق افتاده که زنان بیسرپناه را پس از تداوی و رخصت شدن از شفاخانه، دوباره معتاد شده و بار دیگر با وضعیت بد به شفاخانه آورده شده اند.
او افزود: "یکی از علت های که این زنان بیشتر از ۴۵ روز در اینجا باقی مانده اند، ایناست که آنان خانه ندارند، جای ندارند و وقتی که ما آنان را رخصت میکنیم، در بیرون با سرنوشت شوم روبرو میشوند. شما با محیط آشنا هستید. وقتی این زنان بیسرپناه را بیرون کنیم، با وضعیت فوقالعاده خراب دوباره نزد ما مراجعه میکنند. اکثراً مریضان ما مریضان بیسرپناه هستند."
از سو ای هم، مراکز صحی تداوی معتادین برای اندک معتادین بیسرپناه زن پس از تداوی زمینه کار را فراهم کرده است. این زنان که به زندهگی عادی برگشته و در بخش تداوی معتادین داکتران را همکاری میکنند و یا هم به صفت کارگر مصروف کار استند.
مسئولان ریاست کاهش تقاضای مواد مخدر وزارت صحت عامه میگویند، ۱۵ زن معتاد بیسرپناه نزد آنان ثبت استند و از آنان مواظبت صورت میگیرد.
شاهپور یوسف رئیس کاهش تقاضای مواد مخدر وزارت صحت عامه میگوید، در تفاهم با وزارت کار و امور اجتماعی و وزارت زنان به این تعداد زنان، سرپناه فراهم شده است.
او افزود: "در همکاری با وزارت کار و امور اجتماعی، در مراکز خود ما و همرای وزارت زنان در خانههای امن اینها را معرفی کردیم. آنان در خانههای امن به صفت کارگر کار کنند و وزارت امور زنان در این قسمت با ما همکاری کرده که اطفال این خانمها را به پرورشگاه و خود شان را به خانه امن معرفی کنند."
داکتران مواظبت و مراقبت از معتادین را پس از تداوی شامل مرحله تداوی میدانند، زیرا به گفته آنان فرد معتاد باید زیر نظر کارمندان اجتماعی باشد تا از وضعیت وی آگاهی داشته باشند، اما به دلیل مشخص نبودن جای بود و باش معتادین بیسرپناه این مرحله مهم پس از تداوی عملی نمیشود.
گزارش: فرید حلیمی