مسئولان صحی هرات میگویند که زنان کُرک پاک، به دلیل فضای کاری نامناسب در خطر مرگ، معلولیتها و مریضیهای گوناگون قرار دارند.
رئیس صحت عامه هرات تاکید دارد که باید از روندکاری مراکز کُرک پاکی نظارت جدی صورت بگیرد، تا از نیروی کاری این زنان سوء استفاده نشود.
کُرک بخشی از پشم گوسفند است که برای ساختن پوشاکها استفاده میشود.
سرفههای حمیرا، یکی از زنان کُرک پاک در ولایت هرات که حکایت از مریضیهای او میکنند.
او بیش از یک دهۀ عمرش را برای جداسازی تارهای قهوهای، سیاه و سفید از پشم گوسفند در محیطهای تاریک و غیر صحی گذشتانده است اما حالا به مریضیهای تنفسی، چشم و استخوان مبتلا شده است.
او میگوید: "یازده سال است که در این مارکیت کرک پاک میکنم و در همین ۱۱ سال حالا چشمهای من هیچی نمیبیند، کمر من درد میکند، سرفه هم میکنم به همین معاش ۱۰۰ روپیه چه شود که ما کار میکنیم."
آمار ریاست کار و امور اجتماعی هرات نشان میدهد که در حدود یک هزار زن در مراکز کُرک پاکی مصروف کار هستند.
اما زنانی که مصروف جداسازی کُرک از پشم هستند، در مقابل کار طاقت فرسا مزد اندکی دریافت میکنند و به سختی لقمه نانی برای اعضای خانواده شان تامین میکنند.
محموده و روایه، دو زن کُرک پاک، به دلیل مصاب شدن به مریضیهای گوناگون تنفسی به احتمال زیاد بهزودی خانهنشین شوند.
محموده می گوید: "هر دفعه که به همین گاراج میآیم گوشت و پوست من میریزد اما از مجبوری و ناچاری میگویم که همین ۱۰۰ روپیه بهتر است، میبرم شام و همان را یک چیزی میخرم و با اطفالم میخورم."
"از کمر، از سر، از چشم، از پا و از همه چیز خلاص شدیم. خدا شاهد که از همین گدام بیرون شده نمیتوانیم، جبری بیرون میشویم. گمان کنم که خودما میفهمیم که یک ماه، دو ماه دیگری بیشتر نمیتوانیم، کار کنیم."
آمار اتاق تجارت و سرمایهگذاری هرات نشان میدهد که سالانه بیش از سهصد تُن کُرک به کشورهای خارجی صادر میشود.
در اکثریت مراکز کُرک پاکی زنان مصروف کار هستند. کُرک بخشی از پشم گوسفند است که برای ساخت پوشاک استفاده می شود.
فعالان حقوق زن استخدام زنان را در برابر مزد خیلی کم استفادۀ سوء از نیروی زنان میدانند.
بهناز جاهد از فعالان حقوق زن در هرات در این باره به رادیو آزادی گفت: "یک نوع سوء استفاده از نیروی کاری زنانی هست که شرایط بد اقتصادی آنان را وادار میکند تا در مقابل یک معاش اندک کار کند و در آینده هم به شرایط صحی بدی دچار شود."
مسئولان صحی در هرات از تداوم فعالیت مراکز کُرک و پشم به همین شیوۀ موجود نگران هستند.
داکتر عبدالحکیم تمنا، رئیس صحت عامۀ هرات میگوید که در این مراکز به وضعیت صحی زنان هیچ توجهی نمیشود.
او افزود: "وضعیت کاری زنان در کرک پاکیها و پشم پاکیها یک وضعیت مضر به سلامت شان است. با این وضعیت هوای آلوده و فضای کاری نامناسب طبیعتاً ما منتظر مرگهای زودرس، معلولیتهای زودرس و از کارافتادگی زودرس هستیم. برای پیشگیری این وضعیت باید ادارات مختلف دستبهدست هم بدهد."
باشندهگان هرات میگویند نیاز هست که حکومت با نظارت جدی از مراکز کُرک پاکی، افزون بر بلند بردن حقوق کارکنان، جلو مبتلا شدن زنان کارگر را به مریضیها گوناگون بگیرد و نگذارد که این کار آیندۀ کارکنان را با خطر روبرو سازد.