در بیشتر مناطق افغانستان دختران پس از صنفهای چهارم، پنجم و ششم از آموزش و پرورش محروم میشوند.
نهاد تحقیقاتی حقوق زنان و کودکان در تازهترین گزارشش گفته است که این دختران در بین سنین ۱۳ تا ۱۸ سال قرار دارند و به دلیل فقر، رسم و رواجهای ناپسند، ازدواجهای اجباری، ناامنی و دیگر مشکلات از ادامۀ آموزش و پرورش محروم میشوند.
معروفه، باشندۀ ولایت بامیان از جمله دخترانی است که به دلیل مخالفتهای خانوادگی نتوانست که پس از صنف ششم به آموزش و پرورش ادامه دهد: "معروفه از ولایت بامیان هستم. تا صنف ششم درس خواندم، پس از آن خانواده و پدربزگم اجازه ندادند که به درس ادامه دهم. زمان گذشت و شرایط فراهم نبود که درس بخوانم."
معروفه از این که نتوانست به درسهایش ادامه دهد، خیلی ناراحت و پشیمان است.
تنها معروفه نیست که به دلیل موجودیت رسم و رواجهای ناپسند و مخالفتهای خانوادگی از آموزش و پرورش بازمانده است. در دیگر نقاط کشور نیز دخترانی هستند که از آموزش و پرورش باز مانده است.
فرشته، باشندۀ ولایت پکتیا میگوید: "مشکل من این است که در خانۀ ما کسی نبود که مرا به مکتب ببرد و از آنجا به خانه بیاورد. با این وجود من تلاش کردم، اما زمانی که نامزد شدم، خانوادۀ خسرانم اجازه ندادند که به مکتب بروم. گفتند همین قدر که درس خواندهام کافی است."
این در حالیست که بر بنیاد بررسیهای نهاد تحقیقاتی حقوق زنان و کودکان، ۶۳ درصد دختران در ولایتهای کابل، کندهار، بلخ، ننگرهار، پروان و بدخشان پس از صنف ششم از ادامۀ آموزش و پرورش محروم شدهاند.
عزیزالله غزنوی، یکی از مسئولان این نهاد دلایل محرومیت دختران از آموزش و پرورش را فقر، رسم و رواجهای ناپسند، ازدواجهای اجباری، ناامنی، دور بودن مکتبها از محل بود و باش خانوادهها و نبود آموزگاران زن و خدمات صحی عنوان میکند.
عبدالله عبدالله، رئیس اجرایی کشور در این نشست تعهد سپرد که حکومت برای رفع این مشکلات اقداماتی را روی دست خواهد گرفت.
او گفت: "به عنوان یک وطندار و مسئول و در این بخش به عنوان مسئول اداری و اجتماعی وعده ما کامل است."
در همین حال میرویس بلخی، سرپرست وزارت معارف در این نشست میگوید که آموزش دختران در اولویت کاری این وزارت قرار دارد: "ما در سال روان و همچنان در سال آینده ساخت مکتبها را در نظر گرفتهایم. موضوع عمده که مکتبهای دخترانه و فاصله مکتبها از خانهها است، از مجموع ۲۷۰۰ مکتب کار ۶۰ درصد آن به پایان رسیده است که ۱۱۰۰ آن مکتبهای دخترانه است."
حکومت در حالی از حل مشکلات آموزش و پرورش دختران خبر میدهد که بر بنیاد معلومات مسئولان وزارت معارف از میان ۳.۷ میلیون کودکی که از آموزش و پرورش بازمانده اند، ۶۵ درصدشان را دختران تشکیل میدهند.