آوازخوانهای محلی در ولایت فاریاب در شمال افغانستان تحت فشار گروههای مسلح مخالف دولت و افراد محافظهکار مذهبی نمیتوانند فعالیت کنند.
حکمتالله الطاف، هنرمند محلی پرطرفدار فاریابی میگوید با وجود جنگ و چالشهای فراوان آوازخوان شده، اما حالا فعالیتش در سایه حضور گروه طالبان و روحانیون محافظه کمرنگ شده است.
این آوازخوان محلی ازبیک که در ازبیکستان آموزش موسیقی دیده، حالا با چالشهای دشواری مواجه است.
آقای الطاف میگوید مخالفت روحانیون محافظهکار کارش را کساد کرده و دیگر نمیتواند در میان مردم و جشنهای عروسی آواز بخواند. او از فرد مشخصی در این مورد نام نمیبرد.
او میافزاید: "هیچ کس نمیخواهد که روز خوشیاش را به بدی بگذراند. این را اسلام هم جائیز ندانسته. شکر ما هم مسلمان هستیم. دین ما اسلام است، اما بسیار برخوردهای جدی با ما کردند که شما به محفلهای خوشی اشتراک نکنید. ما درست که ما به محفلهای خوشی زنانه اشتراک نمیکنیم. اگر به مجالس مردانه هم برویم همچو قیدها وجود دارد. همین مذهبیها نمیگذارند که موسیقی رشد کند. هنر را چیز بدی به مردم معرفی میکنند."
آقای الطاف میگوید نهادهای دولتی هم از آوازخوانان و نوازندگان حمایت چندانی نمیکنند. او انتظار دارد که دستکم اداره اطلاعات و فرهنگ در این مورد از هنرمندان حمایت کند.
محدودیت فعالیت آوازخوانان و نوازندگان در مناطق تحت کنترل گروه طالبان بیشتر و شدیدتر است. شماری از آنها میگویند در مناطق تحت کنترل گروه طالبان یا ترک هنر کنند یا ترک جان.
شهابالدین ربابنواز مشهور با ترک ساز و آواز در منطقه تحت کنترل گروه طالبان زندگی میکند. میگوید که نزدیک به سه سال است که از هنر دور است.
او میگوید: "این سال سوم است که من باداشتن شوق زیاد ربابم را به دستم نگرفتهام. ما یا ترک جان کنیم یا ترک هنر. نسبت به هنر زنده ماندن مهمتر است. به عوض این که تشویق شویم، همیشه تهدید شدیم."
درهیمن حال، ریاست اطلاعات و فرهنگ فاریاب تأیید میکند که شماری از علما بر فعالیت آوازخوانان و نوازندگان محدودیت وضع کردهاند.
غلامسخی بیان، رئیس اطلاعات فرهنگ فاریاب گفت: "هنرمندان در ولایت فاریاب از نظر تشویق مردم خوب هستند، اما از نظر وضع اقتصادی در وضعیت بسیار بد قرار دارند. حتی برخی کشور را ترک کردهاند. ما این را فرار فرهنگی محلی محسوب میکنیم. واقعیت را باید گفت که ما تا حال به آنها کمک نکردهایم؛ چون ما بودجه لازم نداریم. این هم واقعیت است که آنان از سوی عالمان دین اجازه اشتراک به محافل خوشی را ندارند."
درهمین حال مولوی غلام نبی معاون شورای علمای فاریاب میگوید در مراسم عروسی به خصوص در حین نکاح نواختن دایره از نگاه اسلام جایز است و آلات موسیقی که حالا در اجرای آهنگ نواخته میشوند در دین جایز نمیباشند.
وی همچنان گفت آرزو دارد تا آوازخوانی روزی در افغانستان محو شود. مولوی غلام نبی گفت که مخالف آوازخوانی در مراسم عروسی میباشد.
هنرمندان محلی فاریاب همچنین میگویند در صورت برقراری صلح، علاقه دارند که کنسرت برگزار کنند و برای مردم آواز بخوانند. شماری از علاقهمندان نیز امیدواراند که در گفتوگوهای صلح افغانستان به آزادی آوازخوانان نیز توجه شود.