فریدم هاوس در گزارش اخیر خود تحت نام "دموکراسی در محاصره - تاثیر مرض کووید۱۹ بر آزادی جهانی" نوشته است که شیوع مرض کووید۱۹ حساب‌دهی لازم برای دفاع از حقوق بشری و اجتماعی از جمله حفظ الصحه را محدود ساخته است.
گزارش سازمان فریدم هاوس مقطع زمانی بین ماه جنوری تا ماه سپتمبر سال ۲۰۲۰ را در بر گرفته است.
برای تهیه این گزارش، فریدم هاوس ۳۹۸ متخصص را مؤظف ساخته است که در کشورهای مختلف شرایط دموکراسی را در جریان شیوع کووید۱۹ بررسی کنند.
این متخصصین از ۲۹ جولای تا ۱۵ اگست کار کرده و همچنان سروی آنلاین را انجام داده اند. در این سروی وضعیت دموکراسی در ۱۰۵ کشور جهان بررسی شده است. علاوه بر آن این سازمان یک شبکه جهانی تحلیلگران را گرد آورده است که در مجموع بر وضعیت دموکراسی در ۱۹۲ کشور جهان روشنی افگنده اند.
فریدوم هاوس در گزارش خود می‌نویسد از آغاز شیوع کووید۱۹ شرایط دموکراسی و حقوق بشری در ۸۰ کشور جهان بدتر شده و این تحول در کشورهای که در راه حرکت بسمت دموکراسی می‌باشند عمیق‌تر بوده است.
نظر به معلومات کارشناسانی‌که در این سروی سهم گرفته اند در کشورهای نسبتاً استبدادی دموکراسی ضربات شدیدتر را متحمل شده است.
فریدم هاوس نوشته است که ۶۴ درصد متخصصین پیشبینی کرده اند که تاثیر منفی کووید۱۹ بر حقوق سیاسی و آزادی‌های مدنی در کشورهای تحت بررسی آنها از سه سال تا ۵ سال دیگر وجود خواهد داشت.
متخصصین که در این سروی فریدوم هاوس اشتراک کرده اند به چهار مشکل عمده اشاره می‌کنند:
- عدم شفافیت حکومت در ارائه معلومات در مورد کووید۱۹
- فساد اداری
- محافظت از اهالی آسیب پذیر
- و سوء استفاده حکومت از قدرت.
در این گزارش گفته می‌شود که شیوع کووید۱۹ حرکت برعکسِ آزادی بیان را سریع‌تر ساخته است و حداقل در ۹۱ کشور جهان همچون واکنش به شیوع کووید۱۹ محدودیت بر رسانه ها وضع شده است.
در اکثر کشورها حکومت‌ها قوانین نو را نافذ کرده اند که خبرنگاران حتی در بعضی موارد در رابطه با کووید۱۹ سؤال هم کرده نمی‌توانند.
در گزارش آمده است که در بسیار کشورها انتخابات، تجمعات و تظاهرات به بهانه شیوع کووید۱۹ ممنوع شده و تنقیدها و اعتراضات مردم علیه حکومت‌ها خاموش ساخته شده.
یکی از نکات مهم دیگری که در گزارش آمده این است که شیوع کووید۱۹ برای حکومت‌ها بهانه ایجاد کرده است که قبضه خود را محکم کنند و حتی راه دخالت آنها را در سیستم قضایی هم باز کرده است.