کم و بیش چهل سال جنگ در افغانستان در کنار تلفات انسانی، طبیعت این سرزمین را نیز صدمه زده است.
افغانستان، کشوری که کم و بیش چهل سال است در آن آتش جنگ شعله ور است.
هرچند بارها گفته شده است که افغانستان از رهگذر منابع طبیعی و جنگلهای خود رو یکی از غنیترین کشورهاست اما چهار دهه جنگ بر همۀ داشتههای این سرزمین سایه افگنده است.
۱۶ عقرب؛ را سازمان ملل روزی جلوگیری از استفاده از منابع طبیعی در نبرد خوانده است - روزی که هرگونه استفاده از طبیعت را در نبرد منع میکند.
اما در اینجا؛ افغانستان چقدر منابع طبیعی از این نبردها در امان ماندهاند؟
از شرق کشور؛ ولایت کنر حکایت میکند.
مکانی که ۲۵ درصد جنگلهای کشور را در دامان خود جا دادهاست.
نجیبالله عادل سرپرست ریاست زراعت این ولایت به رادیو آزادی میگوید که در ولایت کنر نزدیک به ۴۲۶ هزار هکتار جنگل وجود داشت اما در نتیجه نبردهای ۴۰ ساله از۳۰ تا ۴۰ درصد این جنگلها قطع شدهاست.
آقای عادل میافزاید: "این جنگلها بهشکل گونهگون قطع شده در زیادتر مواقع به دلیل جنگ این جنگلها آتشگرفته این همه زیان است که به منابع طبیعی ما رسیدهاست."
به گفتهی او این جنگلها بیشتر در ولسوالیهای منگی؛ مروره؛ اسما؛ غازیآباد؛ ناری؛ چوگی و نرنگ تخریب شدهاست.
او میگوید اگر وضعیت به همینگونه ادامه یابد بیم آن میرود که جنگلها بیش از حالا آسیب ببینند.
از شمالشرق کشور بدخشان، ولایت لعل و زر میگوید؛ دست جنگ به دامن کوههای افغانستان نیز رسیدهاست.
محمد ذکریا سودا والی ولایت بدخشان میگوید که طالبان و افراد مسلح غیرمسئول با استفاده از فرصتی که در در نتیجۀ ناامنیها فراهم شده است، از معدن طلا به گونه ریگشویی که درآمد زیاد نیز دارد؛ در ولسوالیهای یاوان؛ راغستان و کوهستان و برخی ولسوالیها دگر سود میبرند.
در همین حال وزارت معادن و پترولیم افغانستان میگوید که نبردها تاثیر منفی بر رشد پروژههای انکشافی داشتهاست.
مسئولان در این وزارت میگوید که در حدود ۱۶۰۰ معدن در کشور تثبیت شده بیشتر آن در زیر اداره حکومت است و اما برخی از آنها به دلیل ناامنیها بهگونهی غیرقانونی استخراج میشوند.
عبدالقدیر متفی سخنگوی وزارت معادن و پترولیم به رادیو آزادی گفت: "یک تعداد ساحاتی که در آن جا استخراج غیرقانونی توسط مخالفان مسلح دولت میشود آن ساحات مشخص است مانند بدخشان، هلمند، یک تعداد ساحات در ولایتهای شمال، جنوب، و شرق که آن را استخراج غیرقانونی میکنند میبرند و برخی کشورها خارجی تا آنها از آن استفاده کند و بخاطر جنگ از آن استفاده میکنند."
از سویی هم ادارهی ملی حفاظت از محیط زیست میگوید که نبردها پس از تلفات انسانی بزرگترین صدمه را به طبیعت وارد کردهاست.
قاسم رحیمی رئیس اطلاعات و آگاهی عامۀ ادارۀ محیط زیست: "جنگ بعد از تلفات انسانی بیشترین آسیب؛ تخریبات و خطرات را به متوجه محیط زیست کرده؛ طبیعتا ارزیابی این خطرات نیاز به ارزیابی همه جانبه وزمان دارد."
هنوزهم در شماری از ولسوالیها و ولایتهای کشور نبردها جریان دارند؛ نبردهایی که بسیاری از زیباییهای طبیعت را به فنا بردهاست.
مردم امیدوارند با برچیده شدن دامنۀ ناامنیها در کشور، بخشهای جنگلزار، پارک@های طبیعی و دیگر منابع طبیعی کشور دوباره در اختیار مردم باشند و سبب بهبود اقتصاد کشور شوند.
گزارش: مهناز نوری