فعالان فرهنگی در بامیان نگران فروریزی بیشتر رواق بودای صلصال.
فعالان فرهنگی در بامیان نگران اند که اگر دولت و نهادهای مسئول در حفظ و نگهداری آبدات تاریخی توجه نکنند، تا چند سال آینده ممکن است بقایای تندیس بودای ۵۵ متری هم از بین برود.
امیر کوثری فعال فرهنگی در بامیان است. میگوید، نبود یک برنامه مشخص جهت بازسازی و حفاظت آثار فرهنگی در بامیان سبب تخریب این اثر تمدنی شده است.
کوثری گفت: "بودای صلصال چند سال است خوازه بندی شده اما دولت مرکزی و سازمانهای که مسئولیت حفاظت آثار باستانی را دارند بی توجه اند. ما از این نگران هستیم که روز این جای خالی بودا را هم از دست بدهیم."
بودای صلصال و شهمامه دو دهه پیش توسط گروه طالبان با انفجار بمب تخریب شد. رواقهای جامانده این مجسمه های ۵۵ متری و ۳۸ متری از شدت انفجار آسیب جدی دید و جدارهایش درز برداشت.
سازمان آموزشی- علمی و فرهنگی ملل متحد در سالهای گذشته رواق بودای ۳۸ متری شهمامه را تحکیم کاری کرده، اما رواق صلصال فروریخته همچنان در حال فروریزی است.
مسئولان سازمان آموزشی- علمی وفرهنگی یونسکو گفته اند که به زودی تحکیم کاری رواق صلصال، تهیه برنامه حفاظت از میراثهای تاریخی و مرمت نقاشیهای رنگ روغنی مغارههای بودا به همکاری مالی جاپان آغاز میشود.
پارسال کشور جاپان تعهد کرد که نزدیک به ۴ میلیون دالر برای حفاظت آثار فرهنگی بامیان کمک میکند.
به باور باستان شناسان دو پیکره عظیم بودای صلصال و شهمامه در قرنهای پنجم و ششم میلادی در وادی بامیان در مسیر شاهراه جاده ابریشم بنا شدند.
این بودا که گفته میشود بزرگترین بودای ایستاده جهان بودند، در سال ۲۰۰۱ میلادی توسط گروه طالبان منفجر شدند.
علی رضا مشفق باستان شناس و استاد پوهنتون بامیان میگوید بی توجهی حکومت و عدم آگاهی مردم از حفاظت آثار تاریخی سبب تخریب بیشتر این آثار شده است.
مشفق گفت: "اگر روی استحکام کاری بودا کار شود و اگر نظم را روی رفت و آمد توریستها داشته باشیم خیلی موثر خواهد بود. متا سفانه سالانه شمار زیاد گردشگران داخل بودا میشود بدون آن که در حفاظت آن فکر کنند".
در همین حال مسئولان اطلاعات و فرهنگ بامیان میگویند تلاشها برای ادامه استحکام کاری بقایای صلصال ادامه دارد.
اسحق موحد رئیس اطلاعات و فرهنک بامیان به رادیو آزادی گفت: "فعلا رواقهای بودای صلصال کتاره گرفته شده پروسه تحت کار است. خوازهها برای ادامه تحکیم کاری وجود دارد در صورت بروز خطر جدی کار آغاز میشود".
آقای موحد میگوید، رایزنیها برای بازسازی مجسمه شهمامه نیز جریان دارد.
در حال حاضر هشت اثر تاریخی بامیان از جمله تندیسهای فروریخته صلصال و شهمامه در فهرست خطر جهانی سازمان آموزشی- علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) قرار دارد.
فرهنگیان در بامیان امیدوار هستند که با کمکهای کشور جاپان میراثهای فرهنگی در معرض خطر سازمان آموزشی- علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) حفاظت شود.