همگام با آغاز مرحلۀ دیگری گفت‌وگوها میان نمایندگان دولت افغانستان و طالبان در قطر، شدت جنگ و ناامنی در افغانستان تلفات ملکی در زون شمال را افزایش داده است.
کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان گفته که امسال افزایش جنگ در شمال کشور صدها کودک را یتیم، برخی از زنان را بیوه و مادران را بی فرزند ساخته است.
به گفته این کمیسیون، شدت درگیری‌ها و خشونت‌های مسلحانه در ولایت‌های بلخ، سمنگان، جوزجان و سرپل آمار تلفات ملکی را به دو برابر بلند برده‌است.
سید محمد سامع، مسئول کمیسیون حقوق بشر در بلخ به رادیو آزادی گفته که جنگ میان نیروهای افغان و طالبان مسلح در ده ماه سال روان هجری جان ۴۲۲ فرد ملکی را گرفته.
به گفته او زنان و کودکان بخش از این قربانیان اند.
آقای سامع می‌گوید که در سال ۱۳۹۸ هجری خورشیدی تعداد تلفات ملکی به نیم از این آمار می‌رسید.
او گفت: " ما در سال گذشته ۲۰۵ مورد آمار تلفات ملکی داشتیم. امسال تا لحظه که با شما صحبت می‌کنم تعداد تلفات ملکی‌ها به بیش از ۴۲۰ مورد رسیده که نگران کننده است."
سامع می‌گوید که خشونت‌ها پس از افتتاح گفتگوهای صلح میان افغانان در ماه سپتمبر در دوحه قطر بیشتر شده‌است.
به گفته او شرط اساسی دست یافتن به صلح اعلام آتش‌بس است.
سامع توقع می‌کند که گروه‌های متخاصم نخست در کشور آتش‌بس اعلام کنند و بعد با خاطر راحت و اعصاب آرام به ادامه مذاکرات و مطرح‌سازی خواسته‌های خود از هم دیگر بپردازند.
وی افزود: " قدم اول آتش‌بس است. شما تا آتش‌بس نکنید در جریان جنگ طبعتآ به نتیجه نمی‌رسید. امتیازگیری و متوجه بودن به پیشرفت در خشونت‌ها پیامد خوب ندارد."
کمیسیون حقوق بشر افغانستان می‌گوید که جنگ‌های جاری در کنار کشته شدن افراد ملکی باعث بیجاشدن خانواده‌ها، افزایش فقر و محروم‌شدن هزارن کودک از ادامه تعلیم در مکتب‌ها شده‌است.
در تداوم جنگ با طالبان مقام‌های امنیتی در شمال می‌گویند که در تلاش جلوگیری از کشته شدن مردم عام در درگیری‌ها اند.
حنیف رضایی، سخنگوی قول ۲۰۹ اردوی شاهین در گفت‌وگویی با رادیو آزادی طالبان را عامل اصلی تلفات به ملکی‌ها خوانده است.
به گفته رضایی، افراد طالبان حین جنگ با قوت‌های افغان خانه‌های مردم عام را یا هدف قرار می‌دهند و یا در آن سنگر می‌گیرند.
وی علاوه کرد: " طالبان در خانه‌های مردم به خود پناهگاه می‌سازند. مردم را قصداً هدف می‌گیرند و با کشتنِ آن‌ها اعتراضات را علیه دولت سازمان می‌دهند."
با این حال، ذبیح‌الله مجاهد یک سخنگوی گروه طالبان حکومت افغانستان را متهم می‌کند و تلفات ملکی را ناشی از حمله‌های هوایی قوت‌های نیروهای افغان می‌داند.
مجاهد می‌گوید: " تلفات وارده به مردم عام در اثر حملات عساکر اداره کابل بوده‌است. ما در بلخ و دیگر ولایت‌های شمالی کوشش کردیم در جنگ جلو تلفات ملکی گرفته شود."
مجاهد به رادیو آزادی گفته، آنان در شمال کشور هیچ‌گاهی از منازل مسکونی به حیث سنگر در برابر نیروهای افغان نیز استفاده نکرده‌اند.
حال دیده شود که ازسرگیری روند مذاکرات در دوحه قطر چقدر زود خواهد توانست صدای تفنگ‌ها را خاموش کند تا بسیاری از غیرنظامیان که از جنگ طولانی فراوان زیان دیده‌اند، بتوانند حداقل نفس راحت بکشند.
