سازمان ملل متحد، امریکا، ترکیه و قطر اصولی را زیرنام اصول مشترک ۹ مادهای به هیئت مذاکراتی دولت و هیئت مذاکراتی طالبان ارائه کردهاند تا پیش از نشست استانبول روی برخی بخشهای مهم آن توافق کنند.
آتشبس سراسری، ایجاد حکومت انتقالی که زمینۀ برقراری حکومت فراگیر و پایدار را فراهم کند، تأکید بر حقوق بشر به ویژه مشارکت برابر زنان و داشتن روابط خوب با کشورهای همسایه، منطقه و جهان از موارد مهم این اصول خوانده شدهاند.
در نامهای که سفارت افغانستان در دوحه به وزارت خارجه فرستاده، آمده که طالبان با دریافت این اصول با شرکت در اجلاس استانبول و کاهش ۹۰ روزه خشونت توافق کردهاند، ولی خواستار دو روز فرصت برای مشورت درونگروهی شدهاند.
اما این گروه تا هنوز اشتراکش را رسماً تأیید نکرده است.
براساس طلوع نیوز که میگوید به جزئیات این طرح دست یافته این ۹ مورد مشمول حکومت مشارکتی، آتشبس دایمی، ایجاد حکومت انتقالی و حفظ روابط با کشورها و تضمین تکرار نشدن جنگ اند.
هیئت دولت افغانستان هم در پاسخ به این اصول بر نظام اسلامی و وحدت ملی تأکید کرده و خواستار انتقال قدرت از راه انتخابات، جلوگیری از انتقال تروریستان از کشورهای همسایه و منطقه به افغانستان و تأکید کرده که صلح نباید باعث آغاز جنگ دیگری شود.
این متن در هجدهم ماه حمل به وزارت خارجه فرستاده شده، اما سازمان ملل متحد، امریکا، ترکیه و قطر این اصول مشترک ۹ مادهای را در پانزدهم حمل به هیئتهای مذاکراتی دولت افغانستان و طالبان ارائه کرده بودند.
وزارت خارجۀ افغانستان تأیید کرده که سفارت افغانستان در دوحه این متن را به این وزارت فرستاده است.
گران هیواد، سخنگوی این وزارت در پیامی به رادیوی آزادی نوشته است:"نظریات خود را بعد از انجام ارزیابیهای لازم در شورای عالی مصالحه، در پیوند به این اصول و غنامندی بحثها با ملل متحد و کشورهای میزبان در میان گذاشتیم."
هیئتهای مذاکراتی دولت افغانستان و گروه طالبان حاضر به گفتوگو در این باره نشدند.
این موضوع در حالی مطرح شده که زلمی خلیلزاد، نماینده ویژه امریکا برای صلح افغانستان پس از دیدار با رئیس جمهور غنی و عبدالله عبدالله، رئیس شورای عالی مصالحۀ ملی در کابل، گفت که طرف افغانستان باید به این نشست با یک طرح واحد برود.
در همین حال مارشال عبدالرشید دوستم، رهبر حزب جنش ملی اسلامی افغانستان هشدار داده که اگر نشست استانبول نتایج موفقیتآمیزی به دنبال نداشته باشد، ناچار خواهد شد که برای حفاظت از مردم دست به کار شود.
او گفت: "خدا کند که نشست استانبول نتیجه دهد، آتشبس شود و ترکیه با افغانان، نیروهای ملی و امنیتی هر گونه همکاری کند و آنان آماده هم هستند."
این در حالی است که امرالله صالح، معاون نخست ریاست جمهوری افغانستان در سخنرانیاش در نشستی در کوهدامن کابل گفته که نشست استانبول در هفتۀ جاری آغاز میشود و با طالبان و دیگر طرفها بحثهای جدی صورت میگیرد.