راحله با عاید ناچیز از کراچی‌اش با مشکلات زندگی مبارزه می‌کند

در جنگ افغانستان هرچند آمار مردانی که جان می‌دهند زیاد است اما زنان این جامعه نیز از آسیب پذیرترین‌ها به گونهٔ مستقیم و غیر مستقیم اند.

راحله نام دارد، خانمی ۴۳ ساله‌ای که بارسنگین روزگار را به‌دوش می‌کشد و با کراچی چهار چرخه‌اش در خیابان‌های کابل کار می‌کند‌.

او حدود ۹ سال پیش شوهرش را در انفجاری در کابل از دست داد و اکنون یگانه نان‌آور خانواده‌اش است.

راحله مخارج خانه، هزینه زندگی مادر کهن‌سال و دختر ۱۸ ساله‌‌‌اش را به دوش دارد.

او هفت سال می‌شود که در جامعه‌ای که بیش‌تر زنان خانه‌نشین هستند و کار در بیرون برای‌شان ننگ پنداشته می‌شود، در کراچی‌اش دست‌فروشی می‌کند: "صبحانه می‌آیم در همین چهارراهی می‌نشینم. تا ساعت ۱۰ و ۱۱‌ این‌جا را جاروب می‌کنم. بعد از آن دست‌مال کاغذی‌ها را می‌کشم، قرآن‌شریف می‌خوانم از همین‌جا حرکت می‌کنم سرک داکتر عبدالله. از آن‌جا تایمنی می‌روم از تایمنی کلوله پشته می‌روم، مارکیت می‌روم. بسیار جاهای دور می‌روم. کار نیست. باز هم شکر است، روز صد تا یک‌ونیم صد کار کرده‌ام. روزی هم است که هیچ کار نکرده‌ام."

راحله با مشکل‌های زیادی روبه‌رو است، او که در خانه کرایی در افشار کابل زندگی می‌کند، می‌گوید با دست‌مزد اندکی که روزانه پیدا می‌کند، زندگی برایش دشوار است.

با این هم او خوش‌ است از این‌که توانسته هزینه دختر دانش‌آموز صنف دوازدهم و مصارف خانه را در می‌‌آورد. او می‌گوید زنان نیز می‌توانند چرخ روزگار زندگی‌شان را بچرخانند: "خودم ۴ نیم هزار کرایه خانه‌ام است، سه ماه کرایه خانه سرم آمده، ۱۲۰ هزار هم قرض‌دار هستم. همین کراچی من است‌. گاهی خسته، گاهی خرما، گاهی آب، گاهی دست‌مال کاغذی [می‌فروشم]. همین‌حالا هم دست‌مال کاغذی دارم یک دو بسته آب دارم، دیگر هیچ چیزی هم ندارم. پول هم نیست که بروم مال بخرم در کراچی بیندازم. از کار خود، خودم خوش و راضی هستم."

هر چند زنان زیادی هستند که نان‌آوری ندارند، اما جامعه سنتی افغانستان آنان را از انجام چنین کارهایی بازداشته و بیش‌تر مردم آن را به زنان عیب می‌پندارند. اگرچه برای راحله نیز انجام چنین کاری آسان نیست و روزانه با برخوردهای نامناسب زیادی روبه‌رو می‌شود اما می‌گوید این برخوردها نمی‌تواند سد راهش قرار گیرد.

این تنها راحله نیست که نبرد زندگی‌اش را زیر و رو کرده است؛ بلکه مانند او شمار زیادی‌ها هستند که آسیب جنگ را دیده‌اند. آمار وزارت کار و امور اجتماعی نشان می‌دهد که از ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار زن بی‌سرپرست در این وزارت ثبت شده‌اند.

با این همه، زنان در جنگ‌ها به‌گونه مستقیم نیز آسیب دیده‌اند، آمار کمیسیون مستقل حقوق بشر نشان می‌دهد که تنها در سه ماه اول سال ۲۰۲۱ به تعداد ۴۴ زن جان باخته و ۹۸ تن دیگر زخمی شده‌اند.

ذبیح‌الله فرهنگ رئیس نشرات این کمیسیون به رادیو آزادی گفت: "زنان هم در کنار سایر افراد جامعه مصون از زیان‌ها و خسارت‌های جنگ نبوده، تنها در یک‌سال در سال ۲۰۲۰ میلادی، ۳۳۰ زن کشته شده، ۵۱۷ تن دیگر هم زخم برداشته و در ۱۲ سال گذشته مجموعاً دو هزار و ۸۰۱ زن متاسفانه کشته شدند."

آقای فرهنگ افزود که انتظار دارند تا حقوق بین‌الملل بشر دوستانه مراعت شود و خشونت‌ توقف یابد.

اگرچه بارها نهادهای گونه‌گون از طرف‌های درگیر خواسته‌اند تا در جریان نبرد، به غیرنظامیان به‌ویژه زنان و کودکان آسیب نرسد اما تا هنوزهم این روند توقف نیافته‌است.