در برخی از مناطق روستایی افغانستان به ویژه در ولایت غور در روزهای چهاردهم و بیست و هفتم ماه رمضان مردم رسم و رواج خاصی دارند.
جوانان و کودکان در این شبهای رمضان به خانههای خویشان و دوستانشان میروند و با لهجۀ محلیای که آنرا "چهاردهی و عرفه گی" مینامند، هدیۀ رمضانی میخواهند.
اما فضل الحق ۷۵ ساله باشندۀ روستای "مای خان" در ولسوالی دولتیار میگوید که به دلیل جنگها در سالهای اخیر این فرهنگ به باد فراموشی سپرده شده.
فضل الحق میگوید که فرهنگ رمضانی در گذشته بسیار پر رونق بود: "وقتها و زمانی هایی که ما جوان و بچه بودیم، بسیار خاطرات نیکی داشتیم. شبهای هفتم که میشد بچهها چهاردهی میگشتند، آرد میگرفتند و شب حلوا میکردند، آواز میخواندند و شب خود را سپری میکردند."
جوانان و کودکان با خوانش شعرهای رمضانی پشت دروازۀ خانههای اقاربشان میرفتند.
به گفتۀ فضل الحق خانوادهها به جوانان و کودکان در پهلوی دادن میوههای خشک مثل کشته، چهار مغز، کشمش، نخود پول نقد و همچنان در روستاها بیشتر آرد میدهند.
اما دختران متفاوت تر از پسران در این رسم و رواج محلی نقش بازی میکردند.
سید بیبی ۴۵ ساله خاطرات ۲۰ سال پیش خود را به یاد میآورد: "بچه هاییکه آردها را جمع میکردند، پتیر (نان خانگی) میکردند و دخترانی که گندم جمع میکردند کوچه (نام غذا محلی) تیار میکردند. اگر آرد جمع میکردند، حلوا میکردند، اینقدر کوچه آماده میکردیم که دیگ هایی را بنام دیگ اوغانی میگفتند تا به صبح کنار آن بودیم و آتش میکردیم و می خوردیم. دختران دایره میزدند و آواز میخواندند یک شب و روز خانه نمیآمدند کنار همان کوچه زن و مرد با هم نشسته بودند."
اما مسئولان میگویند که فقر باعث کمرنگ شدن این سنتهای رایج در غور شده.
فخرالدین آریاپور رئیس اطلاعات و فرهنگ غور به رادیو آزادی گفت: "امروز وضعیت تغییر کرده. مثلاً اگر در چهاردهی گرفتن هم میرفتند سابق به هرچیزی قانع بودند، اما امروز یک مقدار اقتصاد خانوادهها را شکننده تر شده، مجبور اند که خانواده مصارف گزاف تر کنند و اکثر آنان این پول را ندارند."
رئیس اطلاعات و فرهنگ میگوید که با پایان جنگ و فقر در افغانستان این فرهنگها دوباره پر رنگ خواهد شد.
به تازگی حکومت افغانستان و طالبان سه روز عید را آتشبس اعلام کرده اند.
اکنون فضل الحق و دیگر باشندگان غور آرزو دارند که طالبان آتشبس دائمی کنند و گفتگوهای صلح به نتیجه مثبت برسد تا کودکانشان بتوانند فرهنگ نیاکان خود را ادامه بدهند.