یک دهقان در ولسوالی قلعه زال ولایت کندز با کشت کوکنار خدا حافظی کرده و بجای بته‌های کوکنار بر زمینش درخت‌های بادام غرس کرده است.
رفیع‌الله ۵۰ ساله میگوید، ۱۶ سال قبل بر زمین‌هایش کوکنار کشت می‌کرد، اما وقتی از زیان‌های صحی مواد مخدر به افراد جامعه و موانع قانونی کشت کوکنار آگاه شد، از کشت کوکنار دست کشید: "ملا صاحب من را از زیان‌های آن آگاه ساخت. دیگر اینکه جوانانی خوش قیافه را دیدم که به تریاک و پودر معتاد شده و در کنار جاده‌ها دراز کشیده اند. از آن پس به خودم اجازه ندادم که با کشت جوانان خود را تباه سازم. من کشت کوکنار را بس کردم و بجای آن نهال‌های بادام غرس کردم."
رفیع‌الله ۱۶ سال قبل در چهار جریب زمینش ۱۲۰ نهال بادام غرس کرد و حال هر درخت وی از پنج تا هفت سیر بادام حاصل می‌دهد.
در حال حاضر بهای یک سیر بادام عادی در کندز از ۱۸۰۰ تا ۲ هزار افغانی و یک سیر بادام ستاربای و قمبری از چهار تا پنج هزار افغانی است.
ریاست زراعت ولایت کندز میگوید، در چند سال اخیر آنان برای دهقانان این ولایت کشت‌های زعفران، سویابین، برنج و تخم گندم اصلاح شده را به عنوان بدیل کوکنار معرفی کرده اند.
عبدالهادی قرلق رییس زراعت ولایت کندز به رادیو آزادی گفت، حاصلات خوب کشت‌های بدیل کوکنار سبب شده تا آنان به دوام این کشت‌ها تشویق شوند: "در هیچ جای و ولسوالی کندز حال کوکنار کشت نمی‌شود، نه در ساحات تحت کنترل دولت و نه هم در مناطق تحت نفوذ طالبان مسلح کوکنار کشت نمی‌شود. این وضعیت برای ریاست زراعت و سایر اداره‌های دولتی ولایت کندز دست‌آورد خوب است. ما همواره تلاش کردیم تا به دهقانان قناعت بدهیم که به جای کوکنار کشت‌های قانونی و درخت‌های مثمر غرس کنند."
عبدالبصیر مُرشد تحلیل‌گر مسایل مبارزه با مواد مخدر در ولایت کندز میگوید، هرچند در سال‌های اخیر در این ولایت کوکنار کشت نمی‌شود، اما حال هم با گذشت هر سال تعداد معتادان مواد مخدر در این ولایت افزایش می‌یابد: "از یازده سال به این‌سو کشت کوکنار در ولایت کندز به صفر رسیده است، اما متاسفانه تعداد معتادان بیشتر شده است. چون قاچاقبران از دیگر ولایت‌ها مواد مخدر را به کندز قاچاق می‌کنند، از همین رو تعداد معتادان مواد مخدر در حال افزایش است."
در کنار مشکل قاچاق مواد مخدر از دیگر ولایت‌ها به ولایت کندز، قاچاقبران از این ولایت به عنوان مسیر قاچاق مواد مخدر به خارج از افغانستان و بر عکس قاچاق مشروبات الکلی به افغانستان استفاده می‌کنند.
