عدم اطلاعات کافی و مناسب در مورد قاعدگی یا پریود باعث موقعیت‌های استرس زا در بسیاری از دختران نوجوان می‌شود.
چگونه خانواده‌ها و آگاهی دهی می‌توانند به دختران کمک کنند تا از این روند طبیعی آسیب نبینند.
در افغانستان به دلیل سنتی بودن جامعه صحبت در مورد پریود یا قاعدگی شرم پنداشته می‌شود. از همین‌رو بسیاری از دختران نوجوان پیش از مواجه شدن به قاعدگی یا عادت ماهوار در این مورد چیزی نمی‌دانند و در اولین تجربه این روند طبیعی تحت فشار شدید روحی قرار می‌گیرند.
رحیمه سلطانی ۱۷ ساله و دانش آموز صنف یازدهم یکی از مکاتب بامیان است. میگوید هیچگاهی در مورد قاعدگی از اعضای خانواده به ویژه مادرش چیزی نشنیده بود و در اولین تجربه پریود به مدت پنج روز به بهانه اینکه مریض است مکتب نرفت.
رحمیه میگوید وانمود می‌کرد که دچار مشکل معده شده و ترس از اینکه مبادا خانواده‌اش در این مورد چیزی بدانند استرس و اضطرابش هر روز بیشتر می‌شد: "وقتی که اولین بار عادت ماهوار داشتم درد در کمرم و دلم خیلی زیاد بود نتوانستم برای کسی بگویم. شبانه وخت سردسترخوان می‌نشستیم نان خورده نمی‌توانستم می‌رفتم در یک اطاق جدا و می گفتم من چند لحظه قبل نان خوردم."
اکنون رحیمه می‌خواهد رهنمایی در این مورد برای دختران نوجوان به ویژه خواهر کوچک خود باشد تا آنان هم مثل خودش خاطرات ناخوش دوره قاعدگی را در ذهن‌شان حمل نکنند.
برای اغلب دختران در افغانستان به شمول صابره مددی ۲۴ ساله به دلیل تابو شمردن صحبت از جسم زن، تجربه اولین پریود یک واقعه وحشتناک است.
صابره مددی در خارج از کشور تحصیل کرده و اکنون در یکی از موسسه های خارجی کار می‌کند.
او میگوید هر چند در یک فامیل باسواد پرورش یافته، اما هیچگاهی با او در مورد پریود حرف زده نشده. به گفته صابره به دلیل اطلاعات ناکافی و نامناسب در اولین تجربه پریود همواره احساس گناه و شرمندگی می‌کرد: "بخاطریکه قاعدگی تابو شمرده می‌شد مادرم و خواهرانم هیچگاهی در باره با من حرف نزدند. من در آن زمان موارد خیلی غیر صحی را انجام دادم که خیلی پیامدهای بدی هم داشت. به همین دلیل این مورد برای من خیلی وحشتناک بود."
مددی میگوید در سال‌های اول با وجود پریود، مسایل مذهبی مثل نماز خواندن و روزه گرفتن را انجام می‌داد.
اکنون صابره خیلی راحت در این مورد صحبت می‌کند و جهت دسترسی به موارد بهتر بهداشتی در زمان قاعدگی به دختران در مکاتب آگاهی می‌دهد.
معضل تابو شمردن پریود تا هنوز در جامعه افغانستان پابرجاست. بسیاری از دختران نوجوان با فشارهای ناشی از قاعدگی دست و پنجه نرم می‌کنند و حتی ناپاک پنداشته می‌شوند، به مکان‌های مقدس نمی‌روند، به اشیای مقدس دست نمی‌زنند و به آسانی به وسایل بهداشتی دسترسی ندارند.
شکستن این تابو نیازمند خشکاندن ریشه نگاه مرد سالارانه و اهمیت به جایگاه زنان در اجتماع است که خانواده‌ها در این زمینه نقش محوری دارند.
راه اندازی کمپاین‌ها در این راستا در مکاتب، محیط کار و رسانه‌های جمعی هم بی‌اثر نیست.
سلیمه سلطانی ۴۰ ساله مادر دو فرزند دختر و دو فرزند پسر است. او میگوید به تازگی دانسته که صحبت در مورد پریود دختران شرم نیست: "زمانیکه ما پریود می‌شدیم حتی نمی‌دانستیم که این چه است. این کاملاً یک شرم بود. حالا من به حیث یک مادر برای دخترم از همین حالا همه چیز را قصه می‌کنم و وسایل بهداشتی را هم برایش آماده می‌کنم. کمتر از ۲۰ روز است که من خبر شدم قاعدگی تابو نیست."
فوزیه محبی مادر یک دختر میگوید پریود مژده صتمندی برای دختران می‌باشد: "این یک مریضی نیست یک مژده است که آینده درخشان دارد و طفل سالم را تقدیم جامعه می‌کند. من تصمیم دارم وقتی دخترم به این سن رسید برایش مژده بدهم و برای اعضای خانواده‌ام بگویم که در این مدت با دخترم مهربان باشد چون این یک پدیده شرمزا نیست."
در سال‌های اخیر اداره معارف بامیان برنامه آگاهی‌دهی را در مورد قاعدگی همه ساله در مکاتب برگزار می‌کند.
دختران مثل رحیمه و صابره امیدوار اند که با راه اندازی برنامه‌های آگاهی‌دهی در محیط‌های گوناگون تابو پنداشتن قاعدگی از میان برداشته شود و دیگر دختران نوجوان با فشارهای ناشی از عادت ماهوار در انزوا مبارزه نکنند.
پر خواننده‌ترین‌ها
۱
