با داخل شدن طالبان بهروز یکشنبه (۱۵ اگست) به کابل، کشورهای که در ۲۰ سال گذشته در افغانستان ماموریت نظامی اجرا کردهاند، به شدت تلاش میکنند تا افغانهایی را که با آنها کار کردهاند، از این کشور خارج کنند.
در حالی که با داخل شدن طالبان به شهر کابل وضعیت پر تنش و اذحام کسانی که میخواهند از افغانستان خارج شوند در میدان هوایی بینالمللی کابل هنوز هم ادامه دارد، رئیس کمیسیون اروپا از جامعه بینالمللی خواسته که آغوش خود را بهروی پناهجویان افغان باز کنند.
اورزلا فن درلاین دیروز (شنبه، ۲۱ اگست) هنگام دیدار، از یک مرکز پذیرش افراد تخلیه شده از افغانستان توسط دولت اسپانیا، در حومۀ شهر مادرید به خبرنگاران گفت، اسکان مجدد افراد آسیبپذیر از اهمیت بالا برخوردار است.
او گفت: "تحولاتی را که از سر میگذرانیم یک تراژیدی برای افغانستان و شکست بزرگ برای جامعۀ بینالمللی است. مهمتر از هم این که با وصف بحران در کابل، ما به حیث اتحادیۀ اروپا و کشورهای عضو برای توسعه کمکها ابراز آماده گی کردهایم، ما باید کمک کنیم و این وظیفهی اخلاقی ماست."
این مرکز پذیرش افراد تخلیه شده از افغانستان در حومۀ مادرید، ظرفیت نگهداری ۸۰۰ تن را دارد. از پایگاه هوایی نظامی توریان (Torrejón) در حومۀ شهر مادرید برای ترانزیت سایر پناهجویانی هم استفاده میشود که توسط سایر کشورهای اتحادیه اروپا از افغانستان تخلیه میشوند.
به گفتۀ خانم فن در لاین، ایجاد مسیرهای قانونی و امن توسط جامعه بینالمللی، برای کسانی که نیاز به حفاظت دارند، باید در اولویت نشست هفت کشور صنعتی جهان (G7) قرار داشته باشد. نشست هفته آیندۀ هفت کشور صنعتی جهان برای بحث در مورد بحران جاری در افغانستان دایر میشود.
فیلیپو گراندی، کمیشنر عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان گفته که به احتمال زیاد در گام نخست همسایگان افغانستان، به ویژه پاکستان، ایران و تا حدودی تاجیکستان، شاهد هجوم پناهجویان افغان خواهند بود.
با آن که تا هنوز، رقم دقیق مهاجرانی که اخیراً از افغانستان به کشورهای همسایه رفته اند، معلوم نیست، اما به گفته یک منبع که با خبرگزاری دولتی تاس روسیه صحبت کرده، دیروز (۲۱ اگست) حدود ۴۰۰ پناهجویی افغان در ازبیکستان پذیرفته شده و به آنها اسکان داده شده است.
از پذیرفته شدن حدود ۴۰۰ افغان در ازبیکستان در حالی گزارش داده میشود که ۲۰ اگست ازبیکستان گفت، ۱۵۰ مهاجر افغان را بر اساس توافق با طالبان و به درخواست خود آنها به افغانستان باز گردانیده است.
با وصف گزارشها در مورد حضور افسران مربوط به مارشال عبدالرشید دوستم در ازبیکستان، اما تاشکند تا هنوز حضور مقامات ارشد افغان مانند دوستم را در آن کشور، رد کرده است.
با آن که تا هنوز دقیق معلوم نیست که به چی تعداد افغانها تا اکنون به تاجیکستان رفته اند، اما اخیراً چهار طیارۀ نظامی ترکی حامل نیروهای ترکیه که از افغانستان خارج شدهاند، در تاجیکستان فرود آمده است. این طیارهها در یک میدان هوایی در ۲۰۰ کیلومتری جنوب شهر دوشنبه فرود آمده و حامل تعداد نامعلومی از نیروهای ترکی بوده اند.
یک مقام عالی رتبۀ تاجیکستان که از افشای نامش خودداری کرده به رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی گفت، نیروهای ترکیه در حال ترانزیت قرار دارند و انتظار نمیرود که برای مدت طولانی در تاجیکستان باقی بمانند.
وزارت امور خارجه ایالات متحده نیز روز جمعه گفت که تاجیکستان و ازبیکستان از جمله کشورهایی هستند که ترانزیت امریکاییها و سایر افراد از طریق قلمرو آنها آغاز شده و یا بهزودی آغاز خواهد شد.
بحرین گفته که میدانهای هوایی خود را بهروی پروازهای حامل پناهجویان از افغانستان باز میکند. امارات متحده عربی نیز اعلام کرده که به طور موقت از پناهندگان افغان پذیرایی خواهد کرد، زیرا امریکا با ازدحام در تاسیسات نگهداری پناهندگان افغان در قطر، مواجه شده است.
سایر کشورهای ترانزیت افرادی که از افغانستان تخلیه میشوند بریتانیا، دنمارک، جرمنی، ایتالیا، قزاقستان و کویت را شامل میشود.