زلمی خلیل‌زاد٬ دیپلمات امریکایی افغان‌تبار، در نخستین مصاحبه‌اش پس از خروج امریکا از افغانستان با روزنامه فایننشیل تایمز، رییس جمهور اشرف غنی را مسوول سقوط کابل به دست طالبان دانسته است.
آقای خلیل‌زاد که در سال‌های اخیر به عنوان فرستاده ویژه امریکا برای صلح افغانستان، مسوولیت مذاکره با طالبان برای رسیدن به توافق صلح را داشت، به این روزنامه گفته، او ساعاتی قبل از سقوط کابل به دست طالبان به توافق دو هفته‌یی دست یافته بود.
او افزود: "تصمیم رئیس جمهور افغانستان برای فرار از کشور در ماه گذشته، توافق لحظه آخری با طالبان را که برای دور نگه‌داشتن کابل از دست «اسلامگرایان» و مذاکره برای انتقال سیاسی طراحی شده بود، لغو کرد."
خلیل‌زاد به فایننشیل تایمز گفت، "اصلاً" نمی‌دانست که غنی قصد فرار دارد.
خلیل‌زاد ادعاها مبنی بر هرنوع توافق برای اجازه وارد شان طالبان به ارگ ریاست جمهوری در ۱۵ اگست را رد کرد و افزود آنان هیچ چراغ سبزی به طالبان نشان نداده بودند.
به گفته آقای خلیل‌زاد، خلای امنیتی ناشی از فرار غنی در ۱۵ آگست سبب شد طالبان وارد پایتخت شوند که این امر خود سبب خروج نیروهای خارجی و غیرنظامیان وابسته به آنان شدن و مذاکرات دوحه را عملا به پایان رساند.
محمد اشر غنی رییس جمهور افغانستان که این کشور را ترک کرد، به تازه‌گی درباره اظهارات خلیل‌زاد چیزی نگفته اما او در نخستین ویدیو منتشر شده در ۱۸م آگست، پس از خروج خود گفت٬ "برای جلوگیری از خونریزی" این کشور را ترک کرده است، او گفته حتی نتوانتسه کفش‌هایش را عوض کند و ادعاهایی را که با پول‌های غارت شده فرار کرده است "دروغ‌های بی اساس" توصیف کرده است.
غنی گفت: "یا من می‌ماندم و شاهد خونریزی و ویرانی کابل می‌بودم، طالبان و حامیان داخلی و خارجی‌شان به وضاحت گفته بودند تا من باشم آن‌ها راه مسالمت‌آمیز نمی‌بینند، دوم دقایق بعد از آن که من مجبور شدم از کابل برآیم کابل و چهره‌های ناشناس که به زبان ما بلد نبودند وارد ارگ شدند."
از سوی دیگر عبدالسلام ضعیف٬ سفیر پیشین طالبان در اسلام‌آباد پاکستان در مصاحبه با رادیو آزادی در ۲۳م اگست گفت، آنان پس از خلای قدرت در کابل بر اساس یک توافق با زلمی خلیل‌زاد در دوحه به کابل آمدند.
آقای ضعیف در این مصاحبه گفته بود که آنان توافق کرده بودند، تا زمان رسیدن به یک توافق سیاسی وارد شهر کابل نشوند اما زمانی‌که اشرف غنی از کابل فرار کرد، آنان بر اساس یک توفق عاجل در دوحه و برای جلوگیری از هرج و مرج، وارد کابل شدند.
ضعیف افزود: "یک نشست عاجل در دوحه صورت گرفت نزدیک ساعت پنج در دوحه توافق شد که طالبان وارد کابل شده و امنیت آن را بگیرند، طالبان به حالتی وارد کابل شدند که نه آمادگی آن را داشتند و نه هم پلانی وجود داشت."
زلمی خلیل‌زاد در سال ۲۰۱۸ میلادی از سوی دونالد ترمپ٬ رییس جمهور پیشین امریکا برای رهبری مذاکرات صلح با طالبان در دوحه قطر تعیین شده بود.
آقای خلیل‌زاد در ۲۰م فبروری ۲۰۲۰ میلادی توافقنامه صلح را با ملا عبدالغنی برادر رییس هیئت گفتگوکننده صلح طالبان امضا کرد.
توافقی که منجر به آزادسازی پنج هزار زندانی طالب از زندان‌های افغانستان و آغاز مذاکرات بین‌الافغانی شد _ مذاکراتی که قبل از رسیدن به نتیجه‌یی، با سقوط افغانستان به دست طالبان به پایان رسید.
