نزدیک شدن امتحان سالانه؛ دختران بالاتر از صنف ششم در بی سرنوشتی

با تسلط طالبان بر افغانستان دختران از یکی از اساسی‌ترین حقوق‌ شان (آموزش و پرورش) محروم شدند.

با آنکه کم و بیش ۱۱ روز به آغاز آزمون سالانۀ دوره‌های متوسطه و لیسه باقی مانده، دختران دانش آموز از صنف شش به بالا هنوز هم در اکثر ولایات افغانستان از حق آموزش محروم هستند.

دادخواهی‌های گسترده زنان در داخل و بیرون کشور و تأکید کشورهای مختلف و سازمان ملل متحد بر حق آموزش دختران هیچگونه اثری بر تغییر موقف طالبان نداشته است.

شماری از دختران بالاتر از صنف شش مکتب‌ می‌گویند که روزهای محدودی به آغاز آزمون سالانه‌شان مانده، اما تا به حال خبری از آغاز مکتب‌ها نیست و در بی‌سرنوشتی به سر می‌برند.

بی‌نظیر، دانش آموز صنف یازدهم از بدخشان به رادیو آزادی گفت که در حال حاضر از اساسی‌ترین حق‌شان که آموزش است، محروم اند و نمی‌دانند که برای دسترسی به آن به کجا مراجعه کنند: "از وقتی که طالبان حکومت افغانستان را در دست گرفتند در قدم نخست حق آموزش را از ما گرفتند و با گذشت هر روز نگرانی ما بیشتر می‌شود. چون نرفتن به مکتب روز به روز به ناامیدی‌های نسبت به آینده ما می‌افزاید و شکایت ما هر روز بیشتر می‌شود و نمی‌دانیم به کدام مرجع مراجعه کنیم."

او از حکومت طالبان می‌خواهد که به بازگشایی مکتب‌ها به روی دختران اقدام کنند.

طیبه که صنف دوازدهم و باشندۀ شهر کابل است، می‌گوید که اگر امسال از آموزش و آزمون سالانه محروم شود، درس‌هایش و آزمون کانکورش یک سال دیگر عقب خواهد افتاد: ​"ما در یک وضعیت بی‌سرنوشتی قرار داریم و اگر امسال نتوانیم در امتحان کانکور شرکت کنیم، یک سال ما ضایع می‌شود و ما خیلی نگران هستیم. اگر امتحان هم آغاز شود ما پس از امتحانات چهار و نیم ماهه درس نخواندیم و نمی‌دانیم که چه را امتحان بدهیم."

این دانش‌آموزان خواستار توجه جدی جامعۀ جهانی به موضوع آموزش دختران در افغانستان هستند. خواستی که سازمان ملل متحد نیز بارها خواستار تأمین آن از سوی طالبان شده، اما تا به حال جامۀ عمل نپوشیده است.

پیش از این در شماری از ولایت‌ها گزارش‌هایی از بازگشایی مکتب‌های متوسطه و لیسۀ دختران نشر شدند و در آخرین مورد هم در هرات در نتیجۀ تلاش شورای آموزگاران این ولایت برخی مکتب‌ها به روی دختران بالاتر از صنف ششم باز شده اند.

اما اینکه این کار چگونه و از روی کدام طرحی بازگشایی شده اند طالبان در این باره چیزی نمی‌گویند.

در همین حال فعالان حقوق زن نیز نگران ادامۀ محرومیت دختران از حق آموزشان هستند.

زرقا یفتلی، رئیس نهاد تحقیقاتی حقوق زنان و کودکان که یکی از ۳ نویسندۀ نامۀ دادخواهی برای حق آموزش دختران به سران کشورهای بزرگ اقتصادی جهان بود، می‌گوید که وضعیت جاری برای زنان و دختران نگران کننده است.

بانو یفتلی به رادیو آزادی گفت که تأخیر طالبان در بازگشایی مکتب‌ها به روی دختران بالاتر از صنف ششم، نگرانی‌هایی را به بار آورده که وضعیت دور نخست حاکمیت طالبان در افغانستان تکرار شود:‌​ "۲۰ سال قبل طالبان زمانی که در قدرت بودند مکاتب دختران در آن وقت نیز مسدود شد و زمانی که امتحانات نزدیک شد، طالبان اعلامیه صادر کردند که دختران یک صنف ارتقاء داده شوند، بدون بازگشایی مکتب‌ها و اخذ امتحان و این وضعیت ۵ سال ادامه یافت و هر بار طالبان می‌گفتند که یک ماه بعد یا دو ماه بعد مکتب‌ها آغاز می‌شود."

اما حکومت طالبان می‌گوید که تا به حال فیصلۀ نهایی در بارۀ بازگشایی مکتب‌ها به روی دختران دانش‌آموز بالاتر از صنف ششم صورت نگرفته است.

انعام‌الله سمنگانی، معاون سخنگوی طالبان به رادیوی آزادی گفت: ​"در این مورد تا به حال کدام فیصلۀ نهایی و عمومی از سوی وزارت معارف صورت نگرفته است."

اما با گذشت نزدیک به ۳ ماه از حاکمیت طالبان، تا به حال اقدامی در راستای آموزش دختران صورت نگرفته و حکومت طالبان حتی بیشتر کارمندان زن اداره‌های دولتی را از حق کار محروم کرده است.