شکور ایثار به همراه پدرش از نخستین زعفران‌کاران افغانستان اند که حدود بیست سال پیش در هرات، در غرب افغانستان روش کشت و اهمیت این گیاه را به دیگر کشاورزان معرفی کردند.
او که فراز و فرودهای زیادی را در بخش کشت، تولید و صادرات زعفران شاهد بوده می‌گوید خشک سالی‌های دو سال اخیر، برداشت این گیاه را به حداقل رسانیده.
به گفته آقای ایثار کاهش این محصول سبب سه برابر شدن قیمت زعفران شده اما با بند بودن پروازها، آنان نمی‌توانند به مشتریان خارجی خود صادرات داشته باشند: "مشتریانی داریم در خارج از کشور اما فعلاً نمی‌توانیم برای شان بفرستیم. چالش که روند صادرات را می‌تواند بطی کند، ارسال پول از خارج به افغانستان است که فعلاً مسدود است و ما نمی‌توانیم پول را به خارج ارسال و یا دریافت کنیم، به همین خاطر یک قرارداد خود را ما از دست دادیم."
در سال‌های گذشته قیمت زعفران افت چشم‌گیری داشت که با نارضایتی کشاورزان و تولید کنند‌گان در این بخش به همراه بود اما امسال قیمت این گیاه از سی هزار افغانی به بالاتر از صد هزار افغانی رسیده است.
عبدالشکور احراری رئیس شرکت طلای سرخ و مسئول کمیته صادرات اتحادیه ملی زعفران کاران افغانستان، با آنکه از بلند رفتن قیمت زعفران ابراز خرسندی می‌کند اما بسته بودن دهلیز هوایی را چالش عمده سر راه صادر کنند‌گان زعفران می‌داند.
امریکا یکی از بزرگ‌ترین خریداران زعفران از افغانستان است و در کنار آن، این گیاه به کشورهای استرالیا، سوئیس، هند و ترکیه نیز صادر می‌شود.
به گفته آقای احراری زعفران معمولاً از طریق کارگو و دهلیز هوایی به این کشورها صادر می‌شود اما از چهار ماه بدین‌سو به پس حاکمیت طالبان و بند شدن پروازهای خارجی آنان نتوانسته اند صادرات داشته باشند: "متاسفانه هنوز مشکل صادرات را داریم چون خودتان می‌دانید زعفران به‌عنوان طلای سرخ، از یک کیلو تا پنجاه و صد کیلو صادر می‌شود و این باری است که از طریق زمین نمی‌شود، باید از طریق طیاره صادر شود و این یک معضل بزرگ است که تاکنون پروازهای خارجی باز نشده. امیدوار استیم پروازها به زودی باز شود تا بتوانیم محصول خود را به خارج صادر کنیم."
رادیو آزادی خواست دیدگاه حکومت طالبان را در باره فعالیت دوباره دهلیز هوایی داشته باشد اما هیچ یک از سخنگویان آنان دستیاب نشدند.
بخش بزرگ تولید، پروسس و بسته‌بندی زعفران توسط خانم‌ها صورت می‌گیرد که بیشتر در فصل برداشت گل‌های زعفران مشغول کار می‌شوند.
جمیله عزیزی خوشحال است که در شرایط کنونی که بیکاری و فقر افزایش یافته، فرصت این را پیدا کرده که در بخش برداشت گل زعفران مشغول کار شود: "فکر می‌کنم وضعیت افغانستان خیلی خوب نیست و نسبت به روزهای قبلی مقدار پولی که از این طریق به دست می‌آوریم، نفقه خانواده را تامین کرده می‌توانیم."
سحر بانوی دیگر اهل هرات که در قسمت پروسس زعفران کار می‌کند، می‌گوید، با این کار بخش عمده مصارف خانواده را تامین می‌کند: "پولی که به‌دست می‌آورم مصرف خانه می‌کنم، خوشحالم که اینجا میایم و زعفران پاک می‌کنم یا سر زمین‌ها می‌روم و خوب است که خانم‌های دیگر هم اینجا کار کنند و هیچ ممانعتی برای شان پیش نیاید."
بربنیاد آخرین آمار وزارت زراعت و مالداری هم‌اکنون هشت هزار هکتار زمین در ۳۴ ولایت تحت کشت زعفران است.
از این میان هرات در تولید زعفران در افغانستان مقام اول را دارد و زعفران تولید شده در این ولایت به دلیل کیفیت خوب مشتریان زیاد در بازارهای بین‌المللی نیز دارد.
چنانچه سال گذشته زعفران افغانستان برای چهارمین بار بهترین ذایقه زعفران دنیا را از سوی انستیتوت جهانی ذایقه اتحادیه اروپا به دست آورد.
امسال اما با کاهش محصولات زعفران و مسدود بودن دهلیز هوایی برای صادرات خارجی این گیاه با ارزش، معلوم نیست که جهان از بهترین ذایقه زعفران دنیا مستفید خواهد شد یا نه؟
