لینک‌های قابل دسترسی

خبر تازه
یکشنبه ۲۲ ميزان ۱۴۰۳ کابل ۰۸:۱۵

آیا حکومت طالبان تحت نفوذ پاکستان قرار دارد؟


دیدار مقامات حکومت طالبان با معید یوسف مشاور امنیت ملی پاکستان در کابل
دیدار مقامات حکومت طالبان با معید یوسف مشاور امنیت ملی پاکستان در کابل

از زمان به قدرت رسیدن طالبان، ورود مقام‌ها، سیاستمداران و حتی خبرنگاران پاکستانی به افغانستان افزایش یافته است.

هر چند حکومت طالبان می‌گوید که این سفرها به کابل و دیگر ولایت‌ها برای کمک‌های بشردوستانه به افغانستان انجام می‌شود، اما برخی از دیپلمات‌های پیشین و کارشناسان حقوقی و سیاسی آن را نفوذ پاکستان بر حکومت طالبان خوانده اند. آنچه که طالبان پیوسته رد کرده اند.

زردشت شمس، معاون پیشین سفیر افغانستان در پاکستان می‌گوید که حکومت طالبان در بارۀ اقدام‌ها و سفرهای سفیر پاکستان در افغانستان اصول تشریفاتی دیپلماتیک را رعایت نکرده است: "به عنوان مثال، سفر رئیس آی اس آی به کابل در نخستین روزهای به قدرت رسیدن طالبان. آنها با این سفر به دنیا نشان دادند که پاکستان اکنون در افغانستان مسلط است به ویژه این پیام را به هند رسانیدند. اگر از یک سو این توهین به نظام طالبان بود، از سوی دیگر از خاک افغانستان برای جنگ سیاسی و تبلیغاتی در برابر دیگران استفاده کردند."

معاون سفیر پیشین افغانستان در پاکستان می‌افزاید که سفر معید یوسف، مشاور امنیت ملی پاکستان به افغانستان مثال دیگری از این بود که چگونه پاکستان در تمام نهادهای افغانستان دست باز دارد.

زردشت شمس، معاون پیشین سفیر افغانستان در پاکستان
زردشت شمس، معاون پیشین سفیر افغانستان در پاکستان

هرچند هدف از این سفر معید یوسف گفت‌وگو در بارۀ مسائل امنیتی گفته شد، اما وی حتا از وزارت‌های صحت، تجارت و مخابرات افغانستان بازدید و با مقام‌های طالبان در آنجا دیدار کرد، چیزی که پیوندی با وظایف و امور کاری او نداشت.

افزون بر این، دو هفته پیش طلحه محمود، سناتور پاکستانی نیز به کابل سفر کرد.

هرچند طالبان بارها گفته اند که دیگر از خاک افغانستان در برابر هیچ کشور استفاده نخواهد شد، اما او همچنین به موضوع کشمیر از خاک افغانستان نیز اشاره کرده است که هند با پاکستان بر سر آن درگیر است.

معید یوسف مشاور امنیت ملی پاکستان
معید یوسف مشاور امنیت ملی پاکستان

او گفته است: "درحال حاضر اگر ببینیم، یکسری مسائل را در برخی زمینه‌ها می‌بینیم. ما مشکلاتی را در عراق می‌بینیم، مشکلاتی را در سوریه می‌بینیم، مشکلاتی را در فلسطین می‌بینیم. مشکلاتی را در روهینگیا و در کشمیر می‌بینیم."

اما آنچه که بیشترین انتقادهای تند را در پی داشته، مأموریت و فعالیت‌های منصور احمد خان، سفیر پاکستان در افغانستان است.

کارشناسان سیاسی و حقوقی می‌گویند، سفیر پاکستان آنقدر دست باز گذاشته شده است که افزون بر بازدید از نهادهای دولتی افغانستان، در بارۀ مسائل افغانستان با نمایندگان دیگر کشورها، سازمان‌های خارجی و نهادهای مستقل در داخل سفارت پاکستان در افغانستان گفت‌وگو می‌کند.

خالد سادات، تحلیلگر سیاسی این اقدام‌های سفیر پاکستان را مداخله در امور افغانستان می‌خواند: "وضعیت شخصیت حقوقی افغانستان از میان رفته و وضعیت حقوقی افغانستان در حال حاضر در سطح بین‌المللی در خلأ قرار دارد. تا زمانی که افغانستان روابط دیپلماتیک رسمی با کشورهای دیگر از جمله پاکستان برقرار نکند، اقدام های سفیر پاکستان در افغانستان مداخله در امور این کشور است و به هیچ صورت قابل توجیه نیست."

منصور احمدخان سفیر پاکستان در کابل
منصور احمدخان سفیر پاکستان در کابل

سفیر پاکستان در افغانستان بیشتر در نشست‌های دولتی نیز دیده می‌شود.

به گونۀ مثال، در یک نوار تصویری از مراسم فراغت افسران طالبان از اکادمی ملی پولیس دیده می‌شود که سفیر پاکستان در این مراسم حضور دارد و هنگام ورود سراج الدین حقانی سرپرست وزارت داخلۀ طالبان او به پا می‌خیزد.

سفیر پاکستان اخیراً به کارخانۀ فرآوری سنگ‌های قیمتی در جلال آباد نیز سر زده است و آنجا با بازرگانان افغان نیز دیدار کرده است. اما آیا دیپلمات‌های افغانستان نیز اجازۀ این‌گونه فعالیت‌ها را در پاکستان داشتند؟

مراسم فراغت افسران طالبان از اکادمی ملی پولیس
مراسم فراغت افسران طالبان از اکادمی ملی پولیس

زردشت شمس، معاون پیشین سفیر افغانستان در پاکستان می‌گوید: "هر وقت سفیر افغانستان به خارج از اسلام آباد، به کویته، کراچی یا پیشاور سفر می‌کرد، باید از وزارت خارجه پاکستان اجازه می‌گرفت تا هیچ اعتراضی به این سفر نداشته باشند. اکنون که ما می‌بینیم، بر سفیر پاکستان چنین مکلفیت‌هایی وجود ندارد. او گاهی در یک شهر است و گاهی در شهر دیگر حتی به اداره‌های داخلی افغانستان می‌رود."

از سوی دیگر دیدار منصور احمد خان سفیر پاکستان با سیاستمداران و برخی از مقام‌های پیشین از کارهای عادی او است و معمولاً هر روز با یک سیاستمدار یا یکی از مقام‌های پشیین افغانستان دیدار می‌کند. در حالی که بربنیاد اصول دیپلماتیک، اجازۀ چنین ملاقات‌های باید از وزارت خارجۀ افغانستان گرفته شود.

اما ذبیح الله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان موضوع دست باز داشتن پاکستان در افغانستان و اینکه پاکستان نفوذ بیشتری بر آنها دارد را رد کرد.

آقای مجاهد اقدام‌های سفیر پاکستان در افغانستان را ادامه همکاری‌ها خواند: "افغانستان در شرایط کنونی به کمک کشورها نیاز دارد. بنابر این نمایندگان کشورهایی که در اینجا حضور دارند در حال ملاقات و تلاش برای توسعۀ روابط در صورت لزوم هستند، هیچ اشکالی ندارد."

ذبیح الله مجاهد سخنگوی حکومت طالبان
ذبیح الله مجاهد سخنگوی حکومت طالبان

ذبیح الله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان اخیراً پاکستان را "کشوری برادر" خوانده، اما رادیو آزادی از او پرسید پاکستان حمله‌های موشکی به خاک افغانستان انجام می‌دهد، مردم افغانستان بی‌خانمان شدند و حتی غیرنظامیان هدف این حمله ها قرار گرفته و کشته شده اند، آیا این تعریف یک کشور برادر است؟

مجاهد در پاسخ به این پرسش گفت که مشکل‌ها با درگیری حل نمی‌شود.

سفر مقام‌های ارشد طالبان به پاکستان موضوع دیگری است که انتقادها را برانگیخته است.

در ماه‌های اخیر قلندر عباد، سرپرست وزارت صحت طالبان و عبدالباقی حقانی، سرپرست وزارت تحصیلات عالی طالبان به پاکستان سفر کرده‌اند و در آنجا حتی در مدرسۀ حقانی صحبت کرده‌اند.

سفر مقامات طالبان به پاکستان
سفر مقامات طالبان به پاکستان

این سفرها درازمدت نیز بوده و تا سه هفته زمان برده است، اما حکومت طالبان هدف این سفرها را گسترش روابط و ادامۀ کمک‌ها خوانده اند.

پیش از اینکه طالبان برای بار دوم کنترل افغانستان را در دست گیرند، مقام‌های ارشد پیشین بارها ادعا می‌کردند که پاکستان از این گروه پشتیبانی می‌کند.

هرچند طالبان این اتهام‌ها را رد کرده است، اما اشرف غنی، رئیس جمهور پیشین از طالبان خواسته بود تا در بارۀ روابط خود با پاکستان وضاحت دهند، توضیحی که تا کنون داده نشده است.

XS
SM
MD
LG