وزارت معارف حکومت طالبان امروز چهارشنبه شانزده قوس از تمامی دختران صنف دوازده آزمون فراغت می‌گیرد.
یکی از دانش‌آموزان صنف دوازدهم می‌گوید، نگران اشتراک در آزمون فراغت است.
او که نمی‌خواهد به دلایل امنیتی نامش در گزارش گرفته شود، به رادیو آزادی می‌گوید، این مشکل‌ترین آزمون دورۀ تعلیمی‌اش است:
"این نمرات برای ما بسیار مهم است، نمرات سه ساله ما است و می‌تواند برای آیندۀ ما مشکل ساز باشد، ما از نوعیت سوالات اطلاعی نداریم، با آنکه شماری از دختران در خانه درس می‌خوانند، اما این تا درسی که استاد می‌دهد بسیار تفاوت دارد. گفته می‌شود این امتحانات مشروطی و ناکامی هم دارد، ما با مشکل روبه‌رو هستیم ما نمی‌دانیم به کدام طریقه امتحان بدهیم، نمی‌دانیم چه کنیم."
هر چند وزارت معارف حکومت طالبان به گونۀ رسمی در این باره چیزی نگفته، اما آزمون فراغت از دانش‌آموزان دختر به روز چهارشنبه، شانزدهم قوس از سوی این وزارت و تنها برای یک روز برگزار می‌شود.
مسئولان این وزارت در بارۀ چگونگی اخذ این امتحان به سوالات رادیوآزادی پاسخ ندادند، اما فرهاد احمد، سخنگوی ریاست معارف ولایت ننگرهار به رادیو آزادی گفت، برای اخذ امتحانات سالانۀ صنف دوازدهم دانش‌آموزان دختر مدت سه ساعت وقت در نظر گرفته شده است:
"امتحان فراغت دختران صنوف دوازده بشکل کانکور یک روزه برگزار می‌شود، امتحان امروز ساعت ده آغاز می‌شود و برای سه ساعت ادامه دارد، در امتحان یکصد و چهل سوال از مضامین مربوطه آمده است که سوالات چهارجوابه اند و هر سوال ده نمره دارد."
فرهاد احمد همچنان پیام صوتی را که وزارت معارف طالبان روز گذشته با آنان فرستاده است، با رادیو آزادی شریک ساخته است.
در این پیام که مشخص نیست مربوط به کدام مقام وزارت معارف حکومت طالبان می‌شود، دستور داده شده که این امتحان تنها چهارشنبه و یک بار برگزار شود:
"به تمام شاگردان دختران صنف دوازده خبر بدهید که فردا چهارشنبه شانزدهم قوس ساعت نه صبح به مکاتب‌شان مراجعه کنند، در صورت حاضر نشدن مسئولیت به دوش خودشان خواهد بود، زیرا این امتحان دوباره اخذ نمی‌شود و شانس برگزاری بار دوم را ندارد."
اما شماری از آموزگاران مکاتب می‌گویند، اخذ امتحان تمام مضامین درسی صنف دوازده در یک روز، بدون آمادگی قبلی نه تنها برای شاگردان بلکه برای آنان نیز مشکل است.
یکی از آموزگاران یک لیسه دخترانه در کابل به رادیو آزادی گفت:
"برای ما استادان نیز مشکل است، در یک روز تمام این همه پارچه‌های امتحان را بیبینم، من استاد ریاضی هستم کلید را می‌بینم که به سوال نمره بدهم، اگر درست باشد نمره بدهم اگر نباشد نمی‌توانم از خود نمره بدهم، باید با شاگردان نیز کمک بکنیم، این برای ما هم بسیار مشکل است که در یک روز این همه سوالات را اصلاح بسازیم و نتایج آن را برسانیم این همه برای شاگردان و هم برای معلمان مشکل است."
امتحان سالانۀ صنف دوازده از شاگردان دختر در افغانستان در حالی اخذ می‌شود که در شانزده ماه گذشته دروازه‌های مکاتب بالاتر از صنف ششم به روی دختران بسته بود و از آموزش محروم بودند.
به گفتۀ شماری از شاگردان، قبل از سقوط حکومت پیشین نیز روند درسی‌شان در نزدیک به یک سال تعلیمی به خاطر وضع قرنطین بخاطر ویروس کرونا با وقفه‌ها و مشکلات روبه‌رو بوده است.
در روز اول سال تعلیمی ۱۴۰۱ هجری خورشیدی هنگامی که شاگردان دختر بالاتر از صنف ششم به مکاتب مراجعه کردند، از سوی حکومت طالبان برایشان اجازۀ حضور در صنف‌ها و آغاز درس داده نشد و آنان به خانه برگشتند.
مسئولان حکومت طالبان همواره گفته اند که در مورد بازگشایی مکاتب دختران بالاتر از صنف ششم بحث‌ها جریان دارد.
این عملکرد طالبان از ابتدا تا کنون با واکنش‌های تندی در داخل و خارج از افغانستان روبه‌رو بوده است.
این در حالیست که دفتر هماهنگی امور بشردوستانۀ سازمان ملل متحد (اوچا) ناوقت روز سه‌شنبه در رشته توییت‌هایی گفته است که به حقوق زنان و دختران افغان باید احترام شود و آنان به عقب نروند.
