مسئولان برنامۀ کنترل سرطان در ولایت هرات می‌گویند که در ۱۲ ماه گذشته بیش از ۴ هزار فرد مبتلا به سرطان را در حوزۀ غرب افغانستان تثبیت کرده اند که ۳۰ درصد افزایش را نسبت به زمان مشابه قبل آن نشان می‌دهد.
داکتر فاروق احمد صدیقی، مسئول برنامۀ ملی کنترل سرطان در حوزۀ غرب افغانستان به رادیو آزادی گفت که از میان بیش از ۴ هزار فرد مبتلا به سرطان که به آنان مراجعه کردند، ۵۰ درصدشان بانوان هستند.
او افزود که در میان بانوان مبتلا به سرطان ۵۰ درصد شان (یک هزار) مبتلا به سرطان پستان (سینه) هستند:
" تقریباً از هر دو واقعه که نزد ما می‌آید یک واقعه آن سرطان سینه است. این آمار نسبت به گذشته افزایش یافته است. باید راه‌های وقایه را بدانیم که آمار آن کاش بیابد."
او می‌گوید که بیشتر زنان از بیماری سرطان پستان آگاهی ندارند و این سبب می‌شود که دیرتر به داکتر مراجعه کنند و تداوی و تشخیص آن با مشکل صورت گیرد.
سرطان پستان دومین نوع سرطان شایع در جهان است که مردان و زنان را دچار می‌کند. اما احتمال بروز این بیماری در زنان بیشتر از مردان است.
شکرانه: وضعیت دخترم از سه ماه به این سو بدتر شده است
شکرانه که دخترش از چند سال بدینسو از سرطان پستان رنج می‌برد می‌گوید که دخترش در ابتدا احساس کرد که در سینه‌اش یک غده وجود دارد و پس از آن تشخیص شد که او به این بیماری دچار شده است.
او گفت که از چندی بدینسو این بیماری در وجود دخترش پیشرفت کرده و دخترش در وضعیت بدی بسر می‌برد:
"عملیات نکردیم. وضعیتش خوب بود و از سه ماه بدینسو وضعیتش بدتر شده است. اکنون کاملاً بستری شده است و بالون آکسیجن را خانه آوردیم."
او می‌گوید که اقتصاد خوبی ندارد و با پول قرض هزینۀ شیمی درمانی، خون و دوای و درمان دخترش را تأمین می‌کند.
داکتر سهیلا حیدری، متخصص نسایی ولادی و فیلوشیپ سرطان سینه در ولایت هرات می‌گوید، بیشتر عامل شایع این نوع سرطان مشکل ژنیتیک، چاقی، بی‌اولادی و تغییرات هورمونی، رژیم غذایی و کمبود ویتامین، استفاده از داروی ضد بارداری و برخی موردهای دیگر اند:
"زنانی که سابقۀ فامیلی این بیماری را دارند، در معرض خطر این بیماری قرار دارند. کسانی که یکی از اقوام عمه، مادر، خاله، خواهر و دختران‌شان دچار سرطان پستان باشد شیوع آن بر فرد بیشتر است."
خانم حیدری می‌گوید که علایم این بیماری احساس درد، افرازات خون آلود و چرکی، تغییر رنگ، اندازه و شکل پستان و وجود غده در پستان است که باید زنانی که در خانواده‌شان چنین بیماری را داشتند از ۳۵ سالگی به طور مرتب مورد معاینه قرار بگیرند.
هرچند سازمان جهانی صحت سن معیاری برای معاینۀ مرتب را ۴۵ سالگی گفته، اما داکتران می‌گویند که در افغانستان به دلیل نبود امکانات درمانی افراد باید زودتر مورد معاینه قرار بگیرند تا تداوی به موقع صورت گیرد.
بانو حیدری می‌گوید که زنان باید خودآزمایی را انجام بدهند و از ۲۰ سالگی به طور مرتب اندام‌شان را چک کنند تا اگر احساس غده و یا درد در زیر بغل و سینه‌شان کردند، باید به داکتر مراجعه کنند.
این داکتر توصیه‌های دیگری هم دارد:
"محصولات غذایی که استفاده می‌کنند باید طبیعی باشد، از تخم مرغ و گوشت مرغ‌های خانگی استفاده کنند و از محصولات بسته بندی شده که در آن ترکیبات نگهدارنده دارد استفاده نکنند. از میوه‌جات تازه، لبنیات خانگی استفاده کنند. غذای سالم از تمام امراض جلوگیری می‌کند."
هرچند آمار کلی این بیماری در کشور مشخص نیست اما بر اساس گزارش مرکز آمار جهانی سرطان، در سال ۲۰۱۸ در افغانستان ۳۰۶۲ مورد سرطان پستان ثبت شده است.
براساس اطلاعات وزرات صحت عامۀ حکومت طالبان، چهار مرکز دولتی برای تشخیص بیماری سرطان در افغانستان فعالیت می‌کند که دو مرکز آن در کابل و یک مرکز در هرات و یک مرکز دیگر در بلخ فعالیت دارد.
