امروز ۲۸ اسد برابر است به ۱۰۴مین سالروز استرداد استقلال افغانستان٬ از سال‌های متمادی به این سو از این روز با برگزاری مراسم بزرگ و کوچک و به گونه‌های مختلف و ویژه در داخل افغانستان تجلیل شده است.
مردم از جشن ها و تجلیل این روز٬ قصه‌های شیرینی دارند. بسیاری از حکایت ها برمیگردد به زمان جمهوری داوود خان و یا هم دورهٔ سلطنت محمد ظاهر شاه.
پوهاند محمد بشیر دودیال، استاد پیشین پوهنتون کابل از تجلیل این روز با برگزاری جشن‌ها در آن زمان حکایت می‌کند.:
"حدود سی تا چهل سال قبل از امروز جشن استقلال با تدابیر ویژه تجلیل می‌گردید، یک روز قبل از رسم گذشت، قطعات نظامی همراه با وسایط زرهی و تانک‌ها از تانک لوگر الی منطقۀ قلعچه و بینی حصار به سمت جنوب شهر کابل در حال آماده باش بودند، هفت صبح که مراسم جشن آغاز می‌شد، از مقابل لوژ عبور می‌کردند."
آقای دودیال می‌گوید، پادشاه وقت و اعضای کابینه‌اش در بالای لوژ ایستاد می‌شدند و پس از رژۀ قطعات عسکری، کاروان دیگر اداره‌های حکومتی به شمول کاروان معارف و ورزشکاران از مقابل لوژ عبور می‌کردند.
محمد همایون دانشیار، خبرنگار نیز از جشن های آن زمان خاطراتی دارد و می‌گوید، در کابل هفت شب و هفت روز جشن بود تا جایی که مردم از ولایت‌های مختلف هم به مرکز می‌آمدند:
"از برج ساعت پل محمود خان که داخل منطقۀ جشن می‌شدید، در منطقۀ غازی ستدیوم چراغ‌های رنگارنگ و کمپ‌های مختلف وجود داشت، از طرف شب آتش بازی می‌شد، نیزه‌بازی و بزکشی از طرف روز صورت می‌گرفت."
وی می‌گوید که در کمپ‌های ایجاد شده کنسرت برگزار می‌شد و مردم تا ناوقت‌های شب از آن بازدید می‌کردند.
احمد مرید، آوازخوان افغان می‌گوید، او نیز در دوران حکومت سردارمحمد داوود خان متعلم مکتب بود و درکمپ معارف آهنگ می‌خواند:
"کنسرت‌ها برگزار می‌شد، مرحوم احمد ظاهر در یکی از کمپ‌ها کنسرت می‌داد، مرحوم استاد سرآهنگ در کمپ دیگر کنسرت داشت، من که در آن زمان متعلم مکتب بودم و آهنگ می‌خواندم و تا حدی در بین مردم مشهور و محبوب هم بودم، در کمپ معارف کنسرت می‌دادم."
وی می‌گوید، از هر کمپ صدای موسیقی و خوشی مردم شنیده می‌شد.
افضل تکور، شاعر و نویسندۀ افغان، می‌گوید دیگر برنامه‌های فرهنگی هم به مناسبت جشن‌های استقلال برگزار می‌شد. او گفت که در یکی ازسال‌ها یک پارچه شعر او که در وصف استرداد استقلال افغانستان نوشته کرده بود، جایزۀ نخست را از سوی انجمن نویسندگان بدست آورد:
"به یاد دارم، انجمن نویسندگان افغانستان یک جایزه را به مناسبت روز آزادی اعلام کرده بود و از نویسندگان خواسته بود که تا اشعارشان را بفرستند، پس من هم یک پارچه شعر خود را فرستادم، اشعار من و فاروق فردا نخستین جایزه را در بخش پشتو از آن خود کرد."
آقای تکور می‌گوید که این گونه برنامه‌ها واهدای جوایز را دیگر ادارات هم داشتند.
قابل یاد آوریست که تا پس از زمامداری سردارمحمد داوودخان از۲۸ اسد روز استرداد استقلال افغانستان که امسال ۱۰۴ مین سالروز آن است با مراسم بزرگ و ویژه از سوی حکومت‌های وقت بزرگداشت می‌شد، اما سایۀ جنگ و تجلیل از روزهای هفتم و هشتم ثور تجلیل از این روز را کمرنگ کرده بود.
حالا که طالبان در افغانستان حاکم هستند، ۲۴ اسد را به عنوان روز دوباره حاکم شدن‌شان در افغانستان تجلیل کردند، این تجلیل تا حدی زیاد محدود به خودشان بود و جنبۀ مردمی نداشت.
طالبان ۲۸ اسد را به عنوان روز استرداد استقلال افغانستان رخصتی عمومی اعلام کرده اند، اما این مشخص است که تجلیل مردمی کمرنگ خواهد بود، بخاطری که آنان بر بیرق سه رنگ افغانستان، موسیقی و رفتن زنان به پارک‌های تفریحی محدودیت وضع کرده اند.
