هر سال اول جنوری سالروز تولد هزاران افغان در شبکههای اجتماعی است.
برخی از کاربران شبکههای اجتماعی میگویند که تاریخ دقیق تولدشان را نمیدانستند و به همین دلیل اول جنوری را به عنوان روز تولد خود انتخاب کرده اند.
رحمت الله خوستی ۶۳ ساله و باشندۀ کابل در این باره به رادیو آزادی گفت:
"وقتی از پدر و مادرم پرسیدم آنها تاریخ تولدم را نوشته نکرده بودند و به یادشان هم نبود، اما مادرم گفت که روزهای بهار بود و خوب باران میبارید و به همین خاطر من این تاریخ را انتخاب کردم."
اما برخی دیگر میگویند که هنگام ساختن اکونت در سایت اجتماعی به این نکته توجه نکرده اند که باید تاریخ دقیق تولدشان را بنویسند و اول جنوری را برای سهولت و آسانی کار انتخاب کرده اند.
حمیرا، باشندۀ کابل در این مورد به رادیوآزادی گفت:
"از مه هم سال تولد صفحۀ مجازیام سال دقیق تولدم نیست و از همین جنوری شاید اول، دوم و یا سوم و چهارم باشد، چون دقیق به یاد ندارم، وقتی تازه صفحۀ مجازی برای خودم میساختم، خودم نساختم کسی دیگری برایم ساخته بود و برای آسان شدن کارش و بخاطر این که تاریخ را به شکل عیسوی میخواست و بخاطر زود ساخته شدن صفحه این طوری شد. بیشتر مردمهمی اول جنوری را انتخاب میکنند."
اما این موضوع تنها محدود به شبکههای اجتماعی نیست. بسیاری از افغانها تاریخ تولد خود را در اسناد رسمی هم دقیق نمینویسند، زیرا روز تولدشان را نمیدانند.
مدثر، یکی از کارمندان دفتر ساحوی توزیع شناسنامه (تذکره) در ادارۀ احصائیه و معلومات حکومت طالبان در این مورد میگوید:
"از هر ۱۰۰۰ نفر شاید دو نفر بدانند که در کدام سال، ماه و روزی تولد شده اند، دیگران معمولاً اولین روز ماه اول سال را مینویسند."
مدثر میگوید، بارها اتفاق افتاده است که برخی از افراد در تذکره یا پاسپورت خود یک نوع تاریخ تولد و در اسناد تحصیلی و سایر اسناد خود تاریخ دیگری را نوشته اند که با مشکلات زیادی روبهرو شده اند که اصلاح آن زمانگیر است.
در افغانستان از روزگاران قدیم نوشتن تاریخ تولد رواج نبوده است و اگر در برخی اسناد رسمی سن شخص ذکر میشد، سالاش را بر اساس رویت ظاهری فرد مینوشتند.
این که چرا در افغانستان به این موضوع اهمیت داده نمیشود؟ علم گل سحر، یکی از نویسندههای افغانستان در این باره میگوید:
"در کنار بی پرواییهای دیگر که ما در عرصههای مختلف زندگی انجام میدهیم، یکی از آنها ننوشتن تاریخ تولد است. متأسفانه مردم ما آن را یادداشت نمیکنند و وقتی از مادران و پدران و بزرگترها میپرسیم، میگویند، روزی که به دنیا آمدی برف بارید یا روزه بود، اینها تاریخهای دقیقی نیست و ما برای زمان ارزشی قائل نیستیم. این موضوع مهمی است که باید بنویسیم و به آن توجه داشته باشیم."
در دیگر کشورها همین که کودکی به دنیا آمد، در شفاخانه به او کارت تولد میدهند که روی آن تاریخ تولد نوشته شده و در تمام اسناد همان تاریخ درج میشود.
اما در افغانستان هنوز هم در بسیاری از مناطق دور افتاده، تاریخ تولد نوشته نمیشود، اگر نوشته هم شود، دقیق نیست و هنگام نوشتن در اسناد مختلف دقت صورت نمیگیرد و برخیها تلاش میکنند که سنشان پائینتر از سن واقعیشان نوشته شود که گاهی اوقات در امور رسمی با مشکلات زیادی روبهرو میشوند.