گروهی از نهاد های حقوق بشری از جمله عفو بینالملل در نامهای سرگشادهی به آنتونیو گوترش سرمنشی سازمان ملل متحد تأکید کردهاند که حقوق زنان افغان در نشست دوحه در اولویت قرار گیرد.
یک کاپی این نامه که به روز چهارشنبه از سوی شماری از این نهاد ها در شبکه ایکس (توییتر سابق) به نشر رسیده با تاکید بر حضور زنان آمده که زنان افغان و حضور معنیدار آنها در نشستهای بینالمللی به حاشیه رفته است.
دیدبان حقوق بشر، عفو بینالملل و هشت سازمان بینالمللی دیگر در این نامه با اشاره به ممنوعیت زنان از کار، تحصیل، محدودیت در نحوه پوشش و مشارکت در زندگی عمومی، گفته اند که نشست دوحه فرصت مهمی را برای تاکید مجدد سازمان ملل متحد در مورد اینکه حقوق زنان افغان قابل مذاکره نیست، فراهم میکند.
در این نامه از آنتونیو گوترش خواسته شده تا یکبار دیگر علناً در این نشست درخواست کند که همه محدودیتهای ناقض حقوق زنان افغان فوراً لغو شوند، هدف قرار دادن زنان مدافع حقوق بشر و زنان متوقف و کسانیکه در پیوند به دفاع از حقوق زنان بازداشت شدهاند فوراً آزاد و برای حمایت و ارتقاء زنان تضمین کامل به میان بیاید.
این سازمانها درخواست کردهاند که نماینده جدید و خاص سازمان ملل متحد که قرار است در این نشست برای افغانستان تعیین شود باید سابقه قوی در بخش حقوق بشر و زنان داشته و به طور معنیدار با نمایندههای زنان افغان تعامل داشته باشد.
پیش از این هیدر بار معاون بخش زنان دیدبان حقوق بشر در صحبت با رادیو آزادی با نگرانی از عدم حضور گسترده زنان افغان در این نشست گفته بود برای زنان افغان در نشست دوحه شش کرسی در نظر گرفته شده، اما مشخص نیست که کی این زنان را انتخاب میکند.
فریدون سینیرلی اوغلو هماهنگ کننده خاص ملل متحد قبل از این گفته که ملل متحد امیدوار است که طالبان با یک هیئت بلند پایه در این نشست اشتراک کنند.
قرار است نشست دوحه به تاریخ ۱۸ و ۱۹ فبروری در پایتخت قطر به میزبانی ملل متحد برگزار شود و در کنار بحث در مورد مسائل مربوط به افغانستان از جمله وضعیت حقوق بشر و زنان یک نماینده خاص سازمان ملل متحد برای این کشور نیز تعیین شود، آنچه حکومت طالبان با تعیین آن مخالفت میکند.
این دومین نشست به میزبانی سازمان ملل متحد است که در مورد افغانستان در دوحه برگزار میشود. اولین نشست این سازمان با اشتراک نمایندگان ویژه حدود ۲۵ کشور و سازمان بینالمللی در اول و دوم ماه می سال ۲۰۲۳ پشت درهای بسته و بدون حضور نمایندههای طالبان برگزار شد که انتقاد های را بخاطر عدم دعوت زنان افغان در پی داشت.
در این حال شماری از زنان افغان و مدافعان حقوق زنان از نشست دوحه خواستههای مشخصی دارند.
یک بانو ساکن در ولایت تخار که به دلیل حساسیت موضوع نخواست نامش در گزارش گرفته شود خواستش را از نشست دوحه در صحبت با رادیو آزادی چنین مطرح کرد: "کسانیکه در نشست دوحه اشتراک میکنند و بحثهای که دارند مشخصاً موضوعاتی را که باید جدی بگیرند باز شدن مکاتب و پوهنتونها به روی دختران افغان و رفع محدودیتها بر کار و شغل آنها است."
در عین حال نظیفه حقپال از فعالان حقوق زنان خواستههایش از نشست دوحه را در گفتوگو با رادیو آزادی این گونه بیان کرد: "اول اینکه مسائل حقوق زن و حقوق بشر باید در مرکز گفتوگوها قرار بگیرد، نباید سر مسائل حقوق زن و بشر معاملهیی صورت بگیرد. دوم اینکه زنانیکه در این نشست اشتراک میکنند باید کسانی باشند که بتوانند حقایق افغانستان را بیان کنند."
امیرخان متقی سرپرست وزارت خارجه حکومت طالبان به روز دوشنبه در ملاقات با فریدون سینیرلی اوغلو هماهنگ کننده خاص ملل متحد برای پیروزی نشست دوحه ابراز امیدواری کردهاست.
گفتنیست که طالبان در بیش از دو سال گذشته خواست نهاد های بینالمللی در پیوند به رفع محدودیتها بر زنان را نپذیرفته و همواره مدعی است که حقوق زنان افغان در چارچوب شریعت اسلام تامین است.