سازمان گزارشگران بدون مرز (آر اس اف) نگران افزایش محدودیتها بر خبرنگاران زن در افغانستان است.
بخش جنوب آسیای این سازمان روز چهارشنبه با نشر اعلامیهای در مورد خبرنگاران، وضع احکام سختگیرانه حجاب بر خبرنگاران زن، محدودیت دسترسی زنان به رسانههای صوتی و تصویری و ممنوعیت فلمبرداری از مقامات طالبان، ابراز نگرانی کرده است.
سازمان گزارشگران بدون مرز، از ملا هبتالله آخندزاده رهبر طالبان خواسته تا به این اقدامات پایان دهد.
«آر اس اف» از برخی محدودیتهای تازه طالبان بر خبرنگاران و رسانهها یاد کرده و هشدار داده که محدودیتهای طالبان علیه رسانهها در ماه فبروری به خصوص در قندهار و خوست افزایش یافته و این وضعیت میتواند به بخشهای دیگر افغانستان گسترش پیدا کند.
بر اساس گزارش «آر اس اف»، مجموعهٔ از فرمانهای صادر شده در ماه فبروری سال روان نشان میدهد که والی طالبان در قندهار در جنوب افغانستان نشر تصاویر رهبران محلی طالبان را ممنوع کرده و فرماندهی امنیهٔ ولایت خوست در شرق این کشور تماس زنان را در حین پخش برنامههای رادیویی یا تلویزیونی ممنوع کردهاست.
در گزارش آمده که وزیر امر به معروف و نهی از منکر حکومت طالبان به طور گسترده در سطح ملی محدودیتها در قسمت پوشش را بر خبرنگاران زن افزایش داده و به آنها دستور داده که حجاب سیاه بپوشند به طوری که فقط چشمانشان دیده شود.
خبرنگاران زن در افغانستان نیز ضمن شکایت از محدودیتهای شدید در برابر شان، از تبعیض جنسیتی و عدم دسترسی به اطلاعات شکایت دارند.
دو تن از آنها که به علت مشکلات امنیتی از گرفتن نامشان خودداری کردند به رادیو آزادی گفتند: "بعضی از برنامههای که خانمها پیش میبرند گفته شده که نباید مردان در آن تماس بگیرند، تبعیض جنسیتی در رسانهها وجود دارد، خبرنگار زن کار زیاد در برابر معاش اندک انجام میدهند، اگر او کار را یک خبرنگار مرد انجام بدهد معاش بیشتر میگیرد، بعضی از رسانهها که خبرنگار زن را بدون قرارداد استخدام میکنند، تبعیض در قسمت دسترسی به اطلاعات است که خبرنگاران زن به اطلاعات کمتر دسترسی دارند و بعضاً اطلاعات دست اول به دسترسشان قرار نمیگیرد."
"خانمیکه با نهاد و یا رسانهٔ در ولایت کار میکند باید مکتوبی از ریاست اطلاعات و فرهنگ در هماهنگی با مسئولان رسانهها داشته باشند، حتی مسئولان رسانهها مکتوب گرفته نمیتوانند و به جای خانمها آقایان را استخدام میکنند، اما زنان به خاطر مکتوب نمیتوانند کار بگیرند."
در کنار این، یکی دیگر از خبرنگاران زن که او نیز به علت مشکلات امنیتی نخواست از او در گزارش نام ببریم به رادیو آزادی گفت: "هنگام مصاحبه با زنان هیچ محدودیتی نبود، اما حال ما ناگزیر هستیم که با خود یک بسته ماسک داشته باشیم تا هنگام مصاحبه استفاده کنند و در مجموع کسی راضی نمیشود، از ۱۰ نفر به سختی یک نفر اگر راضی به مصاحبه شود."
این در حالی است که نمایندگی دایمی دنمارک در سازمان ملل متحد میگوید که خبرنگاران زن افغان روزانه در برابر ظلم مقاومت میکنند و جان خود را برای تولید محتوای رسانهای به خطر میاندازند.
این نهاد در نشستی با شماری از خبرنگاران در مقر سازمان ملل متحد بر این موضوع تمرکز داشته که چگونه جامعه جهانی میتواند از کار مهم خبرنگاران زن افغان تحت طالبان حمایت کند.
وحیده فیضی، مسئول نهاد بینالمللی حمایت از رسانهها (آیام اس) که در این نشست شرکت کرده بود به رادیو آزادی گفت: "نهادهای کمکرسان، کشورهای که در این نشست حضور داشتند، تعهد بر این داشتند که باید به کمکهای خود به افغانستان ادامه بدهیم و مثلاً به یک نسل جدید از خبرنگاران زن که در افغانستان نیاز به کمکهای تخنیکی و مالی دارند، انجام بدهیم."
با این حال، بر اساس گزارش «آر اس اف» از زمانیکه طالبان در اگست ۲۰۲۱ دوباره بر افغانستان حاکم شدند محدودیتهای متعدد بر خبرنگاران به ویژه خبرنگاران زن وضع کردند و آزادی مطبوعات را به شدت محدود کردند.
به اساس اعلامیه این سازمان، افغانستان در فهرست جهانی آزادی مطبوعات در سال ۲۰۲۳ از میان ۱۸۰ کشور در جایگاه ۱۵۲ام قرار گرفته است.