اتحادیه اروپا روز چهارشنبه قوانین نو پناهجوئی و مهاجرت را تصویب کرد. این قوانین بر زنده گی صدها هزار نفر که تازه به اتحادیه اروپا می آیند تاثیر جدی خواهد داشت.
ضرورت این قانون چه بود و زمینه عملی کردن آن چگونه است ؟
از همه مهمتر که تاثیر آن بالای پروسه مهاجرت مخصوصا پناهجویان افغان چه خواهد بود؟
همین سوالها را با حقوق دان آلمانی یولیانا شیــــــــیر که در رشته حقوق پناهجویان تحصیل کرده و از ۲۳ سال به این سو با قضایای پناهجویان در آلمان سر و کار دارد در میان گذاشتیم.
خانم شیــــــــــیر در آغاز مصاحبه نظری انداخت به شرایط کنونی و قبل از انفاذ قانون نو در اتحادیه اروپا:
تا حال ما می بینیم که پناهجویان تلاش می کنند از راه های غیر قانونی و عموما خطرناک و مرگبار به اتحادیه اروپا داخل شوند و هیچ زمینه برای مصونیت آنها خارج از اتحادیه اروپا وجود ندارد . ما همچنان یک سیستم غیر فعال تقسیم پناهجویان را در بین کشورهای اتحادیه اروپا داشتیم. ما مشکلات سیستم دبلین را تجربه کردیم که طبق آن مهاجرین از یک کشور به کشور دیگر ارسال میشوند ، زیرا بعضی کشورها حاضر نیستند که آنها را بپذیرند. ما همچنان استندرهای کاملا متفاوت برای قبولی پناهجویان داشتیم مخصوصا در بخش ارايه خدمات مانند تهیه سرپناه ، کار آموزش زبان و غیره. اگر شما در بلغاریه و یا جرمنی داخل شوید یک تفاوت بیش از حد را بین دو کشور تجربه خواهید کرد. علاوه بر همه اینها در سیستم قانونی قبول کردن پناهجویان هم بین کشورها تفاوت چشمگیر دیده میشودمخصوصا در مسئله درخواست پناجوئی . از این رو امکانات پذیرش پناهجوئی بین کشورها هم بسیار متفاوت است بطور مثال بین فرانسه و جرمنی .
در این دو کشور همه این تفاوت را در قبولی هزاره های افغان مشاهده کرده اند که در جرمنی درخواست محافظت از آنها رد شده و در فرانسه پناهنده گی آنها گرانتی یا ضمانت شده است چون یک سیستم واحد و همسان برای محافظت پناهجویان وجود نداشت.
سوال : قوانین نو چی معنی دارند و چه تحوالاتی را در پروسه پناهجوی ایجاد خواهند کرد؟
اولین گام و مهمترین گام اینست که در سرحدات اتحادیه اروپا کمپ های مشترک بین کشورها ساخته خواهد شد . درخواست پناهنده گی ویا درخواست محافظت در سرحدات بررسی خواهد شد قبل از آنکه به پناهجو اجازه ورود به کشورهای اتحادیه اروپا داده شود. این چنین معنی دارد که قبل از داخل شدن به کشورهای اتحادیه اروپا در این کمپها و در سرحدات، تحقیقات ابتدائی و سوال جواب صورت خواهد گرفت . در همینجا در مورد سرنوشت پناهجو تصمیم گرفته میشود و درخواست پناهجوئی هم رد شده می تواند قبل از آنکه درخواست دهنده اجازه ورود به کشورهای اتحادیه اروپا را کسب کند . البته در تیوری حق مراجعه به پناهجو داده میشود.
ما تا حال نمی دانیم روز مره این قوانین چگونه عملی میشوند و کی مسول عملی کردن آن خواهد بود و در این کمپها چه کسانی مسوول تصمیم گیری خواهند بود. پس مردمی که جنگ داخلی را عقب گذاشته اند، و شاهد خشونت و تکالیف روانی بعد از جنگ هستند در خود همین کمپها مصاحبه خواهند شد بدون آنکه معلومات ابتدائی را در مورد حقوق خود همچون پناهجو داشته باشند و آنها با کدام وکیل مدافع صحبت کرده نمی توانند چون هیچ وکیلی مدافع در این کمپها نخواهد بود و پناهجویان به افراد تعلیم دیده در این بخش هم دسترسی نخواهند داشت اشخاصی که می توانند پناهجویان را در بخش تامین حقوق و شرح حقوق قانونی آنها کمک کنند. از این رو امکان دارد که بسیار مردم در این کمپها برای مدت نا معلوم بی سرنوشت بسر ببرند.
به نظر من ما شاهد بسیار تصمیم های غیر عادلانه خواهیم بود . ما به احتمال قوی بسیار تخطی ها از قوانین حقوق بشری را خواهیم دید . بنظر من قضیه همینگونه خواهد بود.
سوال : این قانون به آنهای که قبلاً به اتحادیه اروپا داخل شده اند مخصوصا جرمنی جائی که شما در آن برای مهاجرین کار می کنید چه تاثیر خواهد داشت؟
جواب : تا جائی که من میدانیم این قوانین بالای این مردم هیچ تاثیری نخواهد داشت چون آنها در داخل اتحادیه اروپا هستند و قوانین سابق بر آنها عملی خواهد شد. مخصوصا که آنها قبل از انفاذ این قانون به اتحادیه اروپا داخل شده اند.
سوال : قوانین جدید بر پناهجویان افغان که تازه برای پناهنده گی به اتحادیه اروپا درخواست میدهند چه نوع تاثیر خواهد داشت ؟ و چه تعداد از آنها از این قوانین متاثر خواهند شد؟
جواب : در آینده هر پناهجو چه از افغانستان باشد و یا خیر باید پروسه نو را طی کند. چون سهمیه دفاع از پناهجویان افغان بسیار بلند است گفته می توانیم که تعداد زیاد آنها اجازه ورود به اتحادیه اروپا را بدست خواهند آورد . در آنصورت آنها از همین کمپهای سرحدی به یکی از کشورهای اتحادیه اروپا ارسال خواهند شد که البته خودشان انتخاب کرده نمی توانند و کیس پناهجوئی آن ها در کشور مربوطه بررسی خواهد شد.
در تیوری ما امیدواریم که وضیعت پناهجویان مخصوصا پناهجویان افغان شاید بهتر شود ، چون آنها دیگر مجبور نخواهند بود که راه های غیر قانونی را برای داخل شدن به اتحادیه اروپا دنبال کنند، اما باید ببینیم که مقررات نو چگونه عملی میشوند و ما باید یک مبارزه جدی قانونی را برای حقوق آنهائی ادامه بدهیم که میخواهند به اتحادیه اروپا پناه ببرند.
