شماری از مهاجرین افغان تازه برگشته از کشورهای همسایه افغانستان می‌گویند تا کنون به وضعیت آنان هیچ‌گونه رسیدگی صورت نگرفته و با چالش‌های جدی بی‌سرپناهی روبه‌رو هستند.
آنان مدعی‌اند با آن‌که نیاز جدی به سرپناه دارند، اما هیچ تعهدی هم در ارتباط به توزیع زمین از سوی حکومت طالبان با آنان صورت نگرفته است.
یک بانوی افغان که نخواست نام‌اش در گزارش گرفته شود و بیش از یک سال قبل از پاکستان به کابل برگشته، به رادیو آزادی گفت که با مشکلات زیادی از جمله نبود سرپناه مواجه است:
"مشکلات جای و خانه، زنده‌گی و اقتصادی بسیار زیاد است و این فقر و بی‌کاری که داد می‌زند، این همه خیلی مشکلات بزرگ را برای مهاجرینی‌که برگشته‌اند و بدون کارت مهاجرت در داخل افغانستان زنده‌گی می‌کنند، به بار آورده است."
عبدالرحمن، یکی دیگر از مهاجرین افغان که او نیز یک سال قبل از پاکستان به ولایت لغمان برگشته، می‌گوید در این مدت بی‌کار است و اگر زمین هم برایش داده شود، توان آبادی آن را ندارد.
او به رادیو آزادی گفت:
"زمین بدهد آن را چگونه آباد بسازیم؟ یک دو بسوه زمین بدهد با یک و دو اتاق آماده باشد، هیچ بازخواستی وجود ندارد. من اول باید شامل یک کار و بار شوم. خودم نجار خوبی هستم، ماشین و هیچ وسیله دیگر در اختیار ندارم تا کار کنم."
حکومت طالبان اما می‌گوید آماده توزیع زمین در ۴۶ شهرک در ۲۹ ولایت افغانستان برای افغان‌های برگشته از کشورهای همسایه است.
سرپرست وزارت شهرسازی و مسکن حکومت طالبان می‌گوید که پس از تأیید کمیته تثبیت و کمیته اسکان دایمی که مربوط به این وزارت است، این زمین‌ها را به مهاجرین شناسایی شده توزیع خواهد کرد.
او افزود که مهاجرین خود در این زمین‌ها برای‌شان خانه آباد کنند:
"برای این زمینه‌سازی کردیم که به مهاجرینی‌که می‌آیند زمین توزیع شود که آنان بعداً در آن خانه خود را آباد کنند. تقریباً در ۲۹ ولایت ما ۴۶ شهرک را تحت مطالعه قرار دادیم."
به نقل از سرپرست وزارت شهرسازی و مسکن طالبان، کار سروی برای توزیع زمین به مهاجرین در چهار ولایت دیگر، پنجشیر، بامیان، خوست و غزنی ادامه دارد.
بر اساس معلومات سازمان ملل متحد، از نوامبر ۲۰۲۳، بیش از شش صد هزار مهاجر افغان از پاکستان اخراج شده‌اند.
حکومت آن کشور از نوامبر سال گذشته میلادی روند اخراج یک میلیون مهاجر افغان بدون اسناد اقامت را آغاز کرد و تا کنون ادامه دارد.
همچنان ایران هزاران افغان مهاجر فاقد اسناد را در ماه‌های گذشته به افغانستان اخراج کرده‌است.
وزارت امور مهاجرین و عودت‌کننده‌گان حکومت طالبان ۱۰ روز قبل گفته که در ماه‌های اخیر روزانه بیش از هزار افغان از ایران و پاکستان اخراج می‌شوند.
نظر به آمار ارائه شده این وزارت طالبان، در یک هفتۀ اول ماه اسد بیش از ۱۷ هزار افغان از ایران و پاکستان به افغانستان برگشت داده شده‌اند.
شماری از اخراج شده‌گان افغان از کشورهای همسایه افغانستان پیش از این نیز بارها با شکایت از وضعیت بد زنده‌گی و عدم رسیدگی به آن‌ها گفته‌اند که پس از برگشت با مشکلات فراوان از جمله نبود سرپناه روبه‌رو بوده‌اند.
