سرپرست نمایندگی دایمی افغانستان در شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در ژنیف، وضعیت مهاجران و بیجاشدگان داخلی افغانستان را یکی از جدی‌ترین چالش‌های جهانی توصیف کرده است.
نصیر احمد اندیشه در هفتاد و پنجمین نشست کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان (یو ان اچ سی آر) روز دوشنبه گفت که پس از حاکمیت دوباره طالبان، افغانستان در سه سال گذشته بزرگ‌ترین مهاجرت دسته جمعی در تاریخ بشریت را تجربه کرده و نزدیک به ۸ میلیون افغان در این مدت کشورشان را ترک کرده‌اند.
در همین حال، شماری از افغانها به دلایلی چون تهدیدات امنیتی، بیکاری، و شرایط نامساعد اقتصادی کشور را ترک کرده و اکنون در مهاجرت با چالش‌های بسیاری روبه‌رو هستند.
یک پناهجوی افغان در ایران که نخواست نامش فاش شود، به رادیو آزادی گفت که با خطر اخراج از آن کشور مواجه است:
"کسانی که مجرد و بدون اقامت هستند را هرجا که پیدا کنند، دستگیر و به افغانستان می‌فرستند. کسانی که قانونی هستند، مشکلی ندارند، اما به خانوادگی‌ها مهلت داده‌اند که تا پایان ماه باید بروند و دیگر به آنها خانه کرایه داده نمی‌شود."
مهاجران افغان در ایران و پاکستان با چالش‌های متعددی روبرو هستند و اخیراً صدها هزار مهاجر افغان در این کشورها دستگیر و اخراج شده‌اند که باعث ترس و نگرانی سایر افغانها شده است.
رفیع الله رفعت، پناهجوی افغان در پاکستان، به رادیو آزادی گفت:
"با وجود اینکه ویزاهای ما تمدید شده، اما پولیس همیشه اذیت می‌کند. در هر جا که افغانها را دستگیر کنند، از آنها اسناد می‌خواهند و حتی اگر اسناد هم داشته باشند، از آنها پول می‌خواهند. افغانها در اینجا با شرایط سخت زندگی می‌کنند."
گفتنی است که سازمان بین‌المللی مهاجرت (آی او ام) حدود دو و نیم ماه قبل اعلام کرده بود که از سال ۲۰۲۰ به این‌سو، حدود ۸ میلیون افغان به کشورهای مختلف مهاجرت کرده‌اند.
این سازمان گفته است که یک میلیون افغان به کشورهای اروپایی پناهنده شده‌اند و ۸۵ درصد آنها به کشورهای همسایه مانند ایران و پاکستان رفته‌اند.
وزارت امور مهاجرین و عودت‌کنندگان حکومت طالبان در آن زمان این گزارش (آی او ام) را رد کرده و نادرست خوانده بود.
همچنین، در نزدیک به یک سال گذشته، کشورهای همسایه افغانستان صدها هزار مهاجر افغان را دستگیر و اخراج کرده‌اند. اخیراً، چندین کشور اروپایی نیز اخراج مهاجران افغان را با عنوان "اخراج مهاجران جنایتکار افغان" آغاز کرده‌اند.
وزارت مهاجرین و عودت‌کنندگان حکومت طالبان اعلام کرده که در شش ماه گذشته، حدود ۶۴۰ هزار مهاجر افغان، عمدتاً از ایران، پاکستان، و ترکیه به کشور بازگشته‌اند.
