این نشستها و بررسیها که بهطور منظم زیر نام «هماهنگی میان حکومت و رسانهها» برگزار میشود، با توجه به گزارشهای نشر شده صفحهٔ ایکس «توییتر سابق» وزارت اطلاعات و فرهنگ حکومت طالبان، در فاصلهٔ بین ۲۷ قوس تا ۲۷ جدی در ولایتهای بادغیس، فاریاب، کاپیسا، پروان، سرپل، زابل، نیمروز، هرات، پنجشیر، لوگر، تخار، دایکندی، هلمند، کندز، بلخ، غزنی، ننگرهار، غور، جوزجان و پکتیا برگزار شدهاند.
همچنان از پنج مورد نظارت بر رسانههای محلی در ولایات مختلف خبر داده شده است.
در خبرنامههای مطبوعاتی این نشستها آمده که مقامهای طالبان در دیدار با خبرنگاران و کارمندان رسانهها بر لزوم فعالیت رسانهها مطابق با شریعت اسلامی و اصول «حکومت آنها» تأکید کردهاند.
با این حال، برخی از خبرنگاران که در ولایات مختلف در این نشستها شرکت کردهاند، مدعیاند که طالبان به آنها دستور میدهند تا مطابق قوانین و اصول حکومت آنها فعالیت کنند.
نگرانی خبرنگاران از سانسور
یک خبرنگار در ولایت پکتیا که به دلیل حساسیت موضوع نخواست نامش افشا شود، روز شنبه، ۲۹ ماه جدی، به رادیو آزادی گفت:
یکی از این موضوعات که معاون والی بالایش تأکید داشت، این بود که هر گزارشی که نشر میشود باید به گونه جدی سانسور شود.
«رهبری ولایت و مسئولین رسانهها یک نشست خودمانی داشتند، تمامی مسئولین رسانهها را دعوت کرده بودند. پیرامون موضوعات گوناگون بحث و گفتگو شد و یکی از این موضوعات که معاون والی بالای آن تأکید داشت، این بود که هر گزارشی که نشر میشود باید به گونهٔ جدی سانسور شود. گزارشهای که خلاف امارت است، به هیچ عنوان نباید منتشر شود. در قدم نخست، گزارش را نوشته و بعد با ریاست اطلاعات و فرهنگ آنرا در میان بگذارید. بعد از تأیید ریاست اطلاعات، شما حق نشر آن را دارید.»
یک خبرنگار دیگر در بدخشان که او نیز به علت حساسیت موضوع نخواست نامش گرفته شود، به رادیو آزادی گفت:
«اینکه نشستی به نام خبرنگاران یا به حمایت از آنها دایر میشود، مثل تمام دیگر مسایل که اینها از آن سوءاستفاده میکنند، آن هم یک نام پوشالی است و از آن سوءاستفاده میکنند. مسایل و خواستههای خودشان را کوشش میکنند بالای آنها به قبول کنند. سناریو خاص به آنها میدهند که چه را پخش و نشر کنند و چه چیزی را پخش نکنند. مثل کار محتسبهای طالبان، هرچه را بخواهند به مردم میگویند و مردم را به دل خود از کارها منع میکنند.»
خواستیم تا در مورد این ادعاهای خبرنگاران افغان در ولایات مختلف از علیالله متوکل، سخنگوی وزارت اطلاعات و فرهنگ حکومت طالبان، بپرسیم، اما او به پرسشهای رادیو آزادی پاسخ نداد.
اما پیش از این مسئولان این وزارت گفتهاند به فعالیت رسانهها به اساس منافع ملی و شریعت اسلام متعهد هستند.
اما سازمانهای رسانهیی خارج از افغانستان این اقدامات طالبان را تلاشی برای نظارت، کنترل و محدود کردن آزادی رسانهها خوانده و آن را سانسور اطلاعات میدانند.
طالبان رسانههای داخلی افغانستان را در انحصار خود نگه داشتهاند.
سمیه ولیزاده، مسئول کمیته ارتباطات و دادخواهی مرکز خبرنگاران افغانستان، روز شنبه، ۲۹ ماه جدی، در صحبت با رادیو آزادی، برگزاری چنین نشستها را نگرانکننده خواند:
«نشستها و جلساتی که از طرف نمایندههای طالبان با خبرنگاران و مسئولان رسانهها صورت میگیرد، در ولایتهای مختلف توانسته است وضعیت آزادی بیان در داخل افغانستان را تغییر دهد و باعث افزایش خودسانسوری و باعث انحصار رسانهها در داخل افغانستان توسط طالبان شده است. در حال حاضر طالبان رسانههای داخلی افغانستان را در انحصار خود نگه داشتهاند و محتوای نشراتی رسانهها هم دیده میشود که به اساس هدایت و فرمانهایی که از سوی طالبان صادر شده، صورت میگیرد. این محتوای نشراتی رسانهها مطابق دستورات طالبان اجرا میشود.»
شماری از فعالان رسانهای نیز این رویکرد را نهتنها برای آزادی بیان تهدیدکننده میدانند، بلکه به گفته آنان چنین تلاشها میتوانند منجر به خاموشی صدای رسانهها و نادیدهگرفتن واقعیتها در این کشور شود.