این اداره در گزارشی که روز یکشنبه، دوم فبروری، در وب‌سایت خود نشر کرده، با نگرانی در این مورد افزوده که ولایت ننگرهار بیشترین تعداد بی‌جاشدگان داخلی و عودت‌کنندگان به افغانستان را در خود جا داده است.
در ادامه آمده که این افغان‌ها با کمبود مسکن، بیکاری و فقر، مشکلات اقتصادی و دسترسی محدود به کمک‌های ضروری بشری، خدمات صحی، آموزش و آب پاک روبه‌رو هستند.
در این گزارش به نقل از آناتولی بالاونیف، مدیر منطقه‌ای برنامهٔ انکشافی سازمان ملل متحد، آمده که آن‌ها با دیگر شرکای سازمان ملل متحد برای یافتن راه‌حل‌های درازمدت برای بی‌جاشدگان داخلی و مهاجران بازگشته کار می‌کنند.
این گزارش می‌افزاید که بسیاری بی‌جاشدگان داخلی به دلیل درگیری‌ها از خانه‌های اصلی خود آواره شده‌اند و شماری دیگر که از کشورهای همسایه، به‌ویژه پاکستان، اخراج شده‌اند، ۶۳ درصد آن‌ها پس از بازگشت، وضعیت خانه‌های خود را نامناسب توصیف کرده‌اند.
شماری از خانواده‌های بی‌جاشده و عودت‌کنندگان اخیر از پاکستان در این ولایت به رادیو آزادی گفتند که در وضعیت بد بشری به‌سر می‌برند.
کار نیست، وضعیت همه بسیار خراب است، ما خانه نداریم، پسران و دخترهای ما به مکتب نمی‌روند.
صحبت‌خان که از خانه‌اش در ولسوالی نازیان ننگرهار به محل دیگری در این ولسوالی بی‌جا شده است، می‌گوید که سرپناهی ندارد و خانواده و فرزندانش با چالش‌های جدی روبه‌رو هستند:
"کار نیست، وضعیت همه بسیار خراب است، ما خانه نداریم، پسران و دخترهای ما به مکتب نمی‌روند، مشکل آب و غذا و هر چیز دیگری داریم. تقاضای ما این است که به ما کمک شود، خانه یا زمین برای ما داده شود و برای کودکان ما زمینهٔ تعلیم فراهم شود."
جان‌محمد، باشندهٔ ولسوالی اچین ننگرهار که اخیراً از پاکستان برگشته، نیز در مورد مشکلات خود گفت:
"ما سرپناه نداریم، در پاکستان اسناد نداشتیم، پولیس ما را اذیت و اخراج کرد، ما در اینجا با مشکلات زیادی روبه‌رو هستیم، به کمک زیادی نیاز داریم، از سازمان‌های بین‌المللی می‌خواهیم که حداقل زمینهٔ کار را در اینجا برای ما فراهم کنند."
بر اساس ارقام ارائه‌شده از سوی «یو‌ان‌دی‌پی»، افغانستان تا اوایل سال ۲۰۲۴ تنها ۱.۷ میلیون بی‌جاشدهٔ داخلی داشته است، اما می‌افزاید که از میان مهاجران برگشته از پاکستان، حدود ۱۹۳ هزار تن آنان در ننگرهار ساکن شده‌اند.
با این حال، برخی از اداره‌های کمک‌رسان بین‌المللی قبلاً در مورد وضعیت عودت‌کنندگان اجباری یا نابهنگام هشدار داده‌اند و گفته‌اند که افغانستان منابع کافی برای اسکان پناهجویان عودت‌کننده را ندارد.
از این میان، یان ایگلند، رئیس شورای پناهندگان ناروی «ان‌آر‌سی»، هفتهٔ گذشته گفت که افغانستان آمادگی پذیرش میلیون‌ها مهاجر بازگشته را ندارد و افزود که این وضعیت نگرانی‌ها را در مورد بدتر شدن بحران بشری در این کشور افزایش می‌دهد.
گفتنی است که در سال ۲۰۲۴، بسیاری از ولایات افغانستان، به‌شمول ننگرهار، به دلیل تغییرات اقلیمی با آفات طبیعی، مانند سیلاب‌ها، بارندگی‌های شدید و طوفان‌ها، روبه‌رو شدند که سبب شد هزاران نفر از خانه‌های‌شان آواره شوند.
درعین‌حال، روند اخراج مهاجران افغان از پاکستان و ایران در یک سال گذشته تسریع یافته است و بیشتر عودت‌کنندگان در ننگرهار، ولایت نزدیک و هم‌مرز با پاکستان، مستقر شده‌اند.
